Uzmanlar doları düşüren 3 faktörü sıraladı

AKP’lİ Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yaptığı açıklamanın yankıları sürüyor. Erdoğan, yurttaşların tasarruflarını değerlendirirken kurdaki yükselişten kaynaklanan korkularını gidermek için “yeni bir finansal alternatif sunuyoruz” diyerek, TL mevduat hesaplarının getirisinin döviz getirisi altında kalması durumunda ortadaki farkın yurttaşlara ödeneceğini duyurdu.

Erdoğan’ın açıklamaları daha sonrası dolar/TL 18,40 rekorundan, en düşük 10,25 en yüksek 14,38 düzeylerinden süreç gördü.

Dolardaki düşüşü Sözcü’ye pahalandıran uzmanlar üç faktör sıraladı:

1- MERKEZ’İN ÖRTÜLÜ MÜDAHALELERİ


Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati başta reddetse de daha sonrasında bu hafta Merkez Bankası ve Hazine’nin kura müdahalesini üstü kapalı olarak kabul etti.

Ekonomist Haluk Bürümcekçi’nin sozcu.com.tr ile paylaştığı hesaplamasına göre, 20-23 Aralık periyodundaki dört günde TCBM tarafınca kime yapıldığı belirli döviz satışının büyüklüğü toplamda 9 milyar dolar oldu.

Birinci iki günde toplam 5,5 milyar dolar olan TCMB’nin döviz satışı, üçüncü günde 3,1 milyar dolar, dördüncü günde ise yaklaşık 400 milyon dolar oldu.

bu biçimdece aralık ayının 23 günlük periyodunda TCMB’nin direkt ve örtülü toplam döviz satışı 18 milyar dolara ulaştı.

TCMB’nin yüklü dolar satışları, kurdaki düşüşte tesirli faktörlerin başında geliyor.

2- KUR MUHAFAZALI MEVDUAT

TCMB’nin artan enflasyona karşın faiz indirimlerine giderek para musluklarını açması TL’den kaçışa yol açarken, hükümet bu kaçışı durdurmak için riskli bir atak yaptı.

Kur muhafazalı TL mevduat uygulamasıyla, dolar kurundaki artışın mevduat faizini aşması durumunda Hazine’nin fark ödemesi yapması kararlaştırıldı.

Döviz mevduatlardan TL’ye dönüş için de benzeri bir uygulama Merkez Bankası tarafınca hayata geçirildi.

Bu uygulamanın Hazine için büyük bir borç yükü riski yarattığı, enflasyonu daha da artırabileceği, fakirlerden zenginlere servet transferi manasına geleceği ikazlarında bulunan uzmanlar, kısa vadede ise TL’den dövize kaçışın bu yolla durdurulmasının ihtimal dahilinde olduğuna işaret ediyor.

Öte yandan, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) haftanın birinci günü, yani 20-21 Aralık devri için çabucak hemen döviz hesaplarda düşüş değil artış olduğuna işaret ediyor lakin öteki günlerin verisi çabucak hemen yayımlanmadı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, dün kur muhafazalı TL mevduata ait açıklamasında “Programın açıklanmasından beri Türk lirası mevduatlar bugün saat 15.00 prestijiyle 23,8 milyar liranın üzerinde arttı ve ivmelenerek artmaya devam ediyor.” demişti.

3- KREDİ FAİZLERİNDE ÇOK SERT ARTIŞ

TCMB’nin siyaset faizini son üç ayda toplamda 500 baz puan düşürerek yüzde 14’e çekmesine karşın, kısa vadeli ticari kredi faizleri haricinde öbür kredi tiplerinde faiz düşüşü olmamıştı.

Bu hafta ise kredi faizlerinde epey sert yükseliş oldu.

Ticari kredi ve gereksinim kredisinde faizler yüzde 30’lara kadar yükseldi. Birtakım bankalarda bu oranlar yüzde 40’lı düzeyleri buldu.

TL mevduat faizlerinde de bu hafta 3-4 puanlık yükseliş yaşandı.

Bankacılık kaynakları bu durumun, düşük siyaset faizi ortamında oluşan yüksek dolarizasyon ve TL likidite sıkışıklığı sürecinde, yılsonu yaklaşırken bankaların bilançolarını korumak için TL’ye daha yüksek faiz vermesi yarışı ve bunun kararı artan fonlama maliyetlerinin kredi faizlerine yansımasından kaynaklandığını söylüyor.

Ocak ve şubat aylarında resmi tüketici enflasyonun yüzde 30’lara yaklaşacağı beklentisi ve sermaye yeterlilik oranlarındaki bozulmaya karşı tedbirler de bankaları kredi faizlerini yükseltmeye itti.

Kredi faizlerindeki ve mevduat faizlerindeki sert artış, TL’nin bedel yararında tesirli olan bir başka faktör oldu.

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst