TÜSİAD Lideri Orhan Turan: ‘2022 eşitsizliklerin arttığı bir yıl olarak kayda geçebilir’

Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) İdare Konseyi Lideri Orhan Turan, 2022’nin hem Türkiye hem dünya açısından risklerin, belirsizliklerin, istikrarsızlıkların arttığı bir yıl olduğuna işaret ederek, “Enflasyon yükselirken büyüme yılın ikinci yarısıyla bir arada geriledi. Makroekonomik şartlar prestijiyle gelişmiş ülkelerle aramızdaki bu benzerliğe karşın iktisat siyasetinde ayrıştık. Gelişmiş ülkeler enflasyonla uğraş için mali şartlarda sıkılaştırmaya gittiler. Türkiye bozulan istikrarları onarmak için makroekonomik istikrar siyasetleri yerine mikroekonomik düzenleme siyasetleri uyguladı” dedi. Turan 2022 ile ilgili değerlendirmesi ve 2023 öngörülerini Cumhuriyet’e deklare etti:

– İş dünyası, geride bıraktığımız yıl ortasında gündeme gelen epeyce sayıda düzenlemeyi takip etmekte zorlandı. Siyaset faiz oranlarındaki gerilemeye karşın finansmana erişim sıkıntıları arttı. TL’nin paha kaybetmesine karşın, başta güç olmak üzere hammadde fiyatlarındaki artış ihracatın rekabet gücünde dert yarattı.

– En büyük ticari partnerimiz olan Avrupa’daki resesyon, ihracat talebimizi olumsuz etkiledi.

– Süratli bir büyüme, çok dalgalı bir kur ve yüksek enflasyon ile başlamış olduğumuz 2022’yi kurdaki dalgalanmanın azaldığı, baz tesirine bağlı olarak enflasyon artışının durduğu ancak hâlâ yüksek seyrettiği, ihracatın ve büyümenin yavaşladığı bir konjonktür ile bitiriyoruz.

– 2022 gelir eşitsizliklerinin arttığı bir yıl olarak kayda geçebilir. Enflasyon ve işsizlik, sabit ve dar gelirlilerin gelir ve refah seviyelerini muhafazalarını zorlaştırdı.

İSTİKRAR TESİS EDİLMELİ

– İş dünyası olarak 2023 yılına ait planlarımızı enflasyonun tek haneye indiği, TL’nin istikrara kavuştuğu, iş hayatına dönük sık mevzuat değişikliklerinin yerini kuralların öngörülebilir olduğu bir iş ortamının aldığı, iç talebin canlandığı, büyümenin hızlandığı bir çerçeve üzerine yapmak isteriz.

– 2022’ye ait belirsizliklerin, risklerin ve istikrarsızlığın tesirlerinin 2023’e uzaması mümkün. Her şeydilk evvel güç meblağlarına ve Avrupa’daki resesyona bağlı olarak ihracatın ve cari açığın ne olacağı, cari açığın nasıl finanse edileceği belirsizlik barındırıyor. Düzenlemelerde süratli ve sık değişikliklerin devam edip etmeyeceği bir diğer belirsizlik ögesi.

– Bunların üzerine eklenen seçim süreci de var. Seçim süreçleri her vakit için iktisattaki dalgalanmaların arttığı yıllardır. Seçim öncelerinde genelde ekonomiyi hızlandırıcı siyasetler, seçim daha sonrasında ise ekonomik istikrara dönük siyasetler uygulanır. Makroekonomik istikrarlar hassas bir yerde ilerliyor. İktisatta siyaset yanlışları için marj daralmış durumda. Bu niçinle iktisat siyasetlerinin büyük bir dikkat ve marifetle uygulanması gereken bir yıla giriyoruz. 2023 makroekonomik istikrarın tesis edildiği bir yıl olmak durumunda.

“BANKACILIK KESİMİ GÜÇLÜ YAPISINI KORUYOR”

DenizBank Genel Müdürü Hakan Ateş, gelecek yıl Türkiye’de büyümenin yüzde 5’in üzerinde kalmasını beklediklerini belirterek “Enflasyonun baz tesiriyle birinci yarıda yüzde 40’lara yanlışsız süratle gerileyeceğini, kredilerin de enflasyona paralel bir artış trendinde olmasını öngörüyoruz” dedi. Hakan Ateş şu değerlendirmeyi yaptı:

– Türkiye iktisadında büyümenin ve istihdamın evvelandirildiği, ekonomik aktivitenin canlı tutulmaya çalışıldığı bir siyaset seti uygulanıyor. Geçen yıl yüzde 11’i aşan büyüme sayısının 2022’de yüzde 5’in üzerinde kalmasını bekliyoruz.

– Gelecek devirde döviz kurunda sağlanan dengelenme ve baz etkisinin devreye girmesiyle enflasyon gerilemeye devam edecek.

– Türk bankacılık kesiminin kuvvetli yapısını koruyor. Bankacılık göstergeleri milletlerarası kriterlere uygun düzeylerde kalmaya devam ediyor. Bankaların sermaye yeterlilik oranı yüzde 19’un üzerinde ve etkin kalitesinde de bozulma yok.

– Kredi artışı yabancı para kredilerdeki geri çekilmenin de tesiriyle yüzde 50’lerde ve yıllık enflasyonun gerisinde kalıyor. Yani bu yıl için gerçek bir kredi büyümesinden bahsedemiyoruz.

– 2022’de bilhassa siyaset faizinde yaşanan geri çekilme ve enflasyona endeksli tahviller banka kârlarını destekledi.

– 2023’te dış fonlama girişinin yavaş seyretmesi ve mevduat rekabetinin artması, fonlama maliyetlerinin yükselmesine niye olabilir. Ayrıyeten mevduattaki gelişmelerin yanında regülasyonlar sebebiyle ticari kredi faizlerindeki gerileme net faiz marjını daraltıcı tesir yaratıyor.

– DenizBank olarak faal, kredi ve mevduatta ihtiyatlı büyümeyi sürdürüyoruz. Başrollerde KOBİ ve perakende bankacılığın olması bizleri keyifli etti. 2022 birinci üç çeyrekte, aktiflerimiz konsolide bazda 598.1 milyar TL, konsolide olmayan bazda ise 503 milyar TL olarak gerçekleşti.

– Konsolide bazda nakdi ve gayrinakdi kredi hacmi toplamı 414 milyar liraya ulaştı. bu vakitte özkaynaklar konsolide bazda 47.5 milyar liraya çıktı. Net kârımız konsolide olarak 14 milyar 289 milyon lira seviyesinde gerçekleşti.

– Finansal başarılarımızın yanında dünyada yaşanan gelişmeleri de yakından takip ediyor ve önemsiyoruz. Başta iklim değişikliğinin tesirleriyle gayrete katkı sağlamayı ödevimiz olarak görüyoruz.

– Gayemiz, en düzgün yatırım bankacılığı hizmetini sunmak. Bu sebeple yalnızca büyük değil, küçük ve orta yatırımcı kitlesine uygun yatırım eser ve süreç setini de kolay ve anlaşılır biçimde sunma çabasındayız. En geniş yatırım eser gamı ve en güzel müşteri tecrübesiyle bu alanda liderlik savımız var.

TOBB: TEMKİNLİ ANCAK KARARLI İLERLEMELİYİZ

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye’nin, daha fazla ticaret ve yatırımla bölgesel ve global bir ekonomik güç olma pozisyonunu kuvvetlendirmesi gerektiğini söylemiş oldu. TOBB Lideri şu değerlendirmeyi paylaştı:

– Özel dalda artan yatırım iştahının yansıması olarak organize sanayi bölgelerinde boş sanayi parseli kalmadı. Sanayi yatırımı yapacak yeni arazi üretilmesi muhtaçlığı doğdu.

– Özel bölüm olarak üretime, istihdama, yatırıma, ihracata devam etmeliyiz. Risklere değil, fırsatlara odaklanmalıyız ve ekseni genişletmeliyiz, temkinli fakat kararlı bir biçimde ilerlemeyi sürdürmeliyiz.

“KRİZLERİN GÖLGESİNDE 2023’E GİRİYORUZ”

Kripto para şirketi Paribu Üst Yöneticisi (CEO) Yasin Oral, risklerin değerli bir kısmı anlaşılmış ve yaşanmış olsa da finansal piyasalarda 2023 yılına 2022’de yaşanan krizlerin gölgesinde başladığını söylemiş oldu.

Oral, “Genelde bu biçimde periyotlarda meblağların dengelenmesi ve bir daha sonraki optimist piyasanın temellerinin atılması muhtemeldir. Bu yıl yaşanan krizler daha sonrası bilhassa regülasyon açısından yeni gelişmeler olması mümkün. 2023 bizim için Paribu kullanıcılarını, Exchange haricindeki farklı eserlerimizle tanıştırdığımız ve insan ömrüne daha fazlaca dokunacağımız bir yıl olacak” dedi.

5G ÇALIŞMALARI SÜRAT KAZANDI

Turkcell Genel Müdürü Murat Erkan, 2022’de dijitalleşme ve dönüşüm kavramları ile bu alandaki yatırımların çabucak her dalda ön planda olmaya devam ettiğini, 5G ve altyapı alanındaki çalışmaların ivme kazandığını söylemiş oldu.

Erkan, altyapıda her yere erişim için artırdıkları yatırımları kurumsal ve ferdî müşterilere sundukları kapsayıcı dijital hizmet ve servisleri 2022’de de geliştirerek dijital Türkiye amaçlarına emin adımlarla ilerlediklerini aktardı. Murat Erkan şu değerlendirmeyi yaptı:

– 2022’nin üçüncü çeyreğinde geçen yılın birebir devrine oranla yüzde 57 artışla 14.7 milyar TL gelir elde ettik. Turkcell’in üçüncü çeyrek net kârı ise yüzde 68 artarak 2.4 milyar TL’ye ulaştı. Son 10 yılda fiber altyapıya 7.6 milyar TL yatırım yaptık. Toplam fiber hane erişiminde 5.2 milyona ulaştık.

– Temmuz ayında İstanbul Havalimanı 5G’li oldu. Başka operatörlerle bir arada 5G teknolojisinin test uygulamasının başlatılmasında ve “Türkiye’nin 5G Yolculuğu”nda yerimizi aldık. Bakanlık, 5G ihalesinin 2023’te yapılacağını duyurdu. 5G’ye geçiş sürecinin yerlilik oranı yüksek ve gerçek teknolojiyle, hakikat altyapıyla, hakikat alanda, yanlışsız vakitte ve gerçek maliyetle ele alınmasını önemsiyoruz.

– 2023 için gaye ve stratejilerimiz üzerine çalışmalarımız halihazırda devam ediyor. Cumhuriyetimizin 100’üncü yılına yakışır biçimde, faaliyet gösterdiğimiz tüm alanlarda belirlediğimiz yeni amaçlarımıza stratejik odaklarımız doğrultusunda ilerlemeye devam edeceğiz.

YILBAŞINI MESKENDE GEÇİRECEĞİZ

Migros’un, yılbaşı kutlama alışkanlıklarını ve yeni yıldan beklentileri ortaya koyan araştırmasına göre, iştirakçilerin yüzde 80’i yılbaşı akşamını ailesiyle bir arada geçireceğini belirtirken yüzde 74’ü kendi konutunda olmak istiyor.

Katılımcıların yüzde 85’inin yeni yıldan en büyük beklentisi ise sıhhat oldu. Araştırmaya bakılırsa, iştirakçilerin yüzde 67’si yılbaşı akşamı için her zamankinden farklı bir market alışveriş listesi yaptığını söylüyor. Market alışverişleri de ortalama üç gün evvelinde ve daha fazlaca eş ya da aileyle birlikte yapılırken alışveriş için yüzde 95 oranla zincir marketlerin tercih edildiği ortaya çıkıyor. Yüzde 71’lik oranla mezeler yemek tercihlerinde birinci sırayı alırken zeytinyağlılar yüzde 48’lik, ızgara kırmızı et yüzde 43’lük, etli yemekler yüzde 40’lık oranla mezeleri takip ediyor.

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst