Merkez Bankası’nın faiz indirimleri Hazineyi de patlattı

Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirimleri, döviz kurları ve enflasyonun yanı sıra Hazine’nin borçlanma faizlerini de patlattı.

Eylül-aralık periyodunda TCMB siyaset faizini yüzde 19’dan yüzde 14’e çekerken, Hazine’nin 5 yıl vadeli borçlanma faizi yüzde 17’lerden yüzde 26’lara yaklaşık 900 baz puanlık sert sıçrama kaydetti.

Sözcü’den Emre Deveci’nin haberine bakılırsa, döviz kurlarındaki ve enflasyondaki artış, döviz ve altın cinsi borçlar ile enflasyona endeksli tahviller niçiniyle Hazine’nin borç stokunu süratle artırırken, Hazine ihalelerindeki faizler de süratle artıyor. Bu da bütçedeki faiz yükünde artışı birlikteinde getiriyor.

Enflasyon ve enflasyon beklentilerindeki yükselişin yanı sıra ülke risk primindeki artış, Hazine’nin borçlanma faizlerini yükseltiyor.

İHALELER YAPILDI

Hazine ve Maliye Bakanlığı bugün 12 ay ve 5 yıl vadeli tahvil ihalesi gerçekleştirdi.

Hazine 12 ay vadeli kuponsuz devlet tahvilinin ihracında 1,42 milyar TL borçlanırken, bileşik faiz yüzde 23,76 oldu.

5 yıl vadeli tahvil ihalesinde borçlanma 1,03 milyar TL olurken, bileşik faiz yüzde 26,34 oldu.

Hazine ve Maliye Bakanlığı iki tahvil öncesi kamu ve piyasa yapıcılara toplam 4,5 milyar lira satış gerçekleştirdi.

HAZİNE FAİZİNİ YÜKSELTTİ

Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirimlerine başladığı 23 Eylül 2021 tarihi öncesinde yapılan 7 Eylül tarihindeki Hazine ihalesinde 5 yıl vadeli tahvilde bileşik faiz yüzde 17,67 olmuştu.

TCMB’nin faiz indirimlerine paralel olarak döviz kurları ve enflasyon süratle artarken, Hazine’nin borçlanma maliyetleri de süratle yükseldi.

Hazine’nin 5 yıllık tahvil ihalelerinde 5 Ekim’de yüzde 18,94 olan bileşik faiz, 9 Kasım’da yüzde 19,44’e, 7 Aralık’ta yüzde 22,7’ye yükselmişti. Bugünkü oran ise yüzde 26,34 yeni tepeyi gördü.

Kur krizinin yaşandığı 2018 yılında bile 5 yıl vadeli Hazine tahvili ihalesinde bileşik faiz en çok yüzde 22,10 olmuştu.

10 YIL VADELİ DE REKOR

Bugün Hazine’nin 10 yıl vadeli tahvil faizinde yüzde 24,89 ile yeni rekor kırıldı.

10 yıl vadeli tahvil faizi, birinci ihraç edildiği Ocak 2010 tarihinde yüzde 11,24 olmuştu.

Kelam konusu oran, faiz indirimleri başlamadan evvel 2021 yılı Eylül ayı başında yüzde 16,98 düzeylerinde bulunuyordu.

Yüksek maliyet niçiniyle Hazine, Kasım 2020’den beri 10 yıl vadeli tahvil ihalesi yapmıyor.

Evvelki haftalarda faizlerle ilgili yeni bir açıklamada bulunan Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan, “Neymiş efendim? Faizleri düşürüyormuşuz. Benden öbür bir şey beklemeyin. Bir Müslüman olarak naslar neyi gerektiriyorsa onu yapmaya devam edeceğim. Karar bu” demişti.

Yeni Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati de her fırsatta faiz artışlarının gündem dışı olduğunu söylese de, başında olduğu Hazine’nin borçlanma faizleri artıyor.

HAZİNE’NİN FAİZ YÜKÜ ARTIYOR

2020’de 121,2 milyar TL olan Hazine’nin faiz ödemeleri, 2021’de 160,3 milyar TL’ye yükseldi. Hazine’nin faiz masraflarının önümüzdeki devirde daha da artması bekleniyor.

Uzmanlar, olağanda bir merkez bankası faiz indirimi yaptığında orta ve uzun vadeli faizlerin de onu takip ettiğini lakin burada yanlış bir adımla enflasyon beklentileri bozulduğu ve TCMB’nin prestiji olmadığı için orta ve uzun vadeli faizlerin tam karşıt istikamette hareket ettiğini belirtiyor.

Gerçekten, TCMB anketine göre, 12 ay daha sonrası enflasyon beklentisi kasımda yüzde 15,61 iken, aralık anketinde yüzde 21,39’e tarihi bir yükseliş kaydetmişti.

KREDİ FAİZLERİ DE YÜKSELİŞTE

TCMB’nin faiz indirimleri, tüm kredi cinslerinde faizlerde düşüş değil artış getirdi.

TCMB datalarına nazaran, 17 Eylül’de yüzde 23,10 olan ortalama gereksinim kredisi faizi, 31 Aralık haftasında yüzde 29,55’e yükseldi.

17 Eylül’de yüzde 21,28 olan ortalama taşıt kredisi faizi de 31 Aralık’ta 26,24 oldu.

bu vakitte ortalama konut kredisi faizi, kamu bankalarının ucuz kredi kampanyalarına karşın yüzde 17,89’dan yüzde 17,48’ye kadar gerileyebildi.

Ortalama ticari kredi faizleri bu vakitte yüzde 20,47’den yüzde 24,37’ye yükseldi.

TCMB bilgileri ortalama oranları yansıtırken, birfazlaca kişi ve işletme, bankalarda yüzde 40’larda faiz oranlarıyla karşılaşıyor.

‘BANKALAR KREDİ YERİNE HAZİNE’Yİ TERCİH EDER’

Hazine’nin borçlanma faizlerindeki yükselişi geçen ay sozcu.com.tr’ye pahalandıran tecrübeli bankacı Kerim Rota, bu durumun Merkez Bankası’nın faiz indirimlerinin “prematüre”, bir öbür tabir ile “erken” olduğunun en düzgün göstergesi olduğunu vurgulamıştı.

Mevcut durumda bankaların aylık yüzde 1,40 faizle 7-8 yıl vadeli konut kredisi vermek yerine Hazine’ye yüzde 22,70 faizle borç vermeyi tercih edeceğini belirten Rota, TCMB’den yüzde 15 faiz oranı ile kısa vadeli borçlanan bankalar için Hazine’ye yüzde 22,70 faizle borç vermenin kârlı olduğunu fakat orta ve uzun vadede büyük risk alındığını ve önemli ziyan mümkünlüğünün da olduğunu lisana getirmişti.

Orta ve uzun vadeli faizlerin yüksek olmasının TCMB’nin kısa vadeli faizlerinin de ileride yükselebileceğine işaret ettiğini belirten Rota, enflasyon arttıkça bankaların elindeki enflasyona endeksli tahvillerin getirilerinin de arttığını ve bankaların bu yolla kârlılıklarını artırabildiğini lisana getirmişti.

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst