Yeniçağ gazetesi iktisat müellifi Cihan İhtilal Zelyut, “Erdoğan’a yanlışsız rezerv sayıları verilmemiş!” başlıklı dikkat çeken bir yazı kaleme aldı.
Zelyut yazısında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın dün yaptığı “Merkez Bankası rezervlerimiz şu an 109 milyar dolar düzeyindedir.” açıklamasını kıymetlendirdi. Zelyut mevzuyla ilgili, “Erdoğan’ın bildirdiği brüt sayı da yanlışsız değil. Söylenilen brüt sayı 109 milyar dolar 06.08.2021 tarihine ilişkin rakam” tabirlerini kullandı.
Zelyut’un yazısı şöyleki:
Cumhurbaşkanı Erdoğan partisinin Genişletilmiş Vilayet Liderleri Toplantısı’nda yaptığı konuşmada ‘Merkez Bankası rezervlerimiz şu an 109 milyar dolar düzeyindedir. Süreci tamamlanan süreçlerle önümüzdeki günlerde 115 milyar doların üzerine çıkacak.’ dedi.
Fakat bu sayılara 2 itiraz var:
1- Erdoğan’ın bahsetmiş olduğu sayılar brüt rezervler. Yani ortasında borçlar da var. halbuki bir devlet için kıymetli olan elindeki net rezervlerdir çünkü olağanüstü periyotlarda yalnızca elinizdeki net para ile iş yapabilirsiniz.
2- Erdoğan’ın bildirdiği brüt sayı da yanlışsız değil. Söylenilen brüt sayı 109 milyar dolar 06.08.2021 tarihine ilişkin sayı. halbuki en son sayı TCMB sitesinde 13.08.2021 tarihine ilişkin ve 107 milyar doları gösteriyor.
Aşağıdaki TCMB ‘Haftalık Para ve Banka İstatistikleri’ tablosunda sayılar ve tarihleri görülüyor.
Bütün bunlardan daha kıymetli olan ise beyan edilmesi gereken sayının aslında net rezerv olması konusu.
Pekala net rezervler ne kadar? Onun için de TCMB Analitik Bilançosuna gidelim ve ‘Dış Varlıklar’dan ‘Toplam Döviz Yükümlülükleri’ni yani borçları çıkartalım.
994.666 – 874.121 = 120.545 yani kabaca 120 milyar TL cinsinden rezerv vardır. Bunu 8,5 kura bölelim yaklaşık 14 milyar dolar net rezerv karşımıza çıkıyor.
Lakin iş bitmedi. Merkez Bankamızın yaptığı swaplar yani öteki merkez bankalarından aldığı borçları da unutmamak gerek.
Swaplar için TCMB’ye baktığımızda en şimdiki sayı Haziran ayına ilişkin. Bu sayının üstüne bir de Çin ve Güney Kore swaplarını da eklemek gerek. Lakin biz TCMB’nin Haziran verisinden hareket edelim.
Toplam swap = 59,7 + 5,4 = 65,1 milyar dolardır
bu biçimde 14 – 65 = -51 milyar dolar rezervin Haziran swaplarına bakılırsa durumudur.
Buradan çıkan sonuç şudur: Brüt rezerv sayısı bile Erdoğan’a gerçek verilmemiştir. Erdoğan’ın net rezerv durumunu bildiğini var iseysak bile şunu unutmamak gerekir: Savaş, afet üzere olağanüstü durumlarda brüt rezervler işe yaramaz zira kağıt üzerinde kalır. Gücün gerçek göstergesi kasadaki net durumdur.”
yatırım tavsiyesi içermez
Zelyut yazısında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın dün yaptığı “Merkez Bankası rezervlerimiz şu an 109 milyar dolar düzeyindedir.” açıklamasını kıymetlendirdi. Zelyut mevzuyla ilgili, “Erdoğan’ın bildirdiği brüt sayı da yanlışsız değil. Söylenilen brüt sayı 109 milyar dolar 06.08.2021 tarihine ilişkin rakam” tabirlerini kullandı.
Zelyut’un yazısı şöyleki:
Cumhurbaşkanı Erdoğan partisinin Genişletilmiş Vilayet Liderleri Toplantısı’nda yaptığı konuşmada ‘Merkez Bankası rezervlerimiz şu an 109 milyar dolar düzeyindedir. Süreci tamamlanan süreçlerle önümüzdeki günlerde 115 milyar doların üzerine çıkacak.’ dedi.
Fakat bu sayılara 2 itiraz var:
1- Erdoğan’ın bahsetmiş olduğu sayılar brüt rezervler. Yani ortasında borçlar da var. halbuki bir devlet için kıymetli olan elindeki net rezervlerdir çünkü olağanüstü periyotlarda yalnızca elinizdeki net para ile iş yapabilirsiniz.
2- Erdoğan’ın bildirdiği brüt sayı da yanlışsız değil. Söylenilen brüt sayı 109 milyar dolar 06.08.2021 tarihine ilişkin sayı. halbuki en son sayı TCMB sitesinde 13.08.2021 tarihine ilişkin ve 107 milyar doları gösteriyor.
Aşağıdaki TCMB ‘Haftalık Para ve Banka İstatistikleri’ tablosunda sayılar ve tarihleri görülüyor.
Bütün bunlardan daha kıymetli olan ise beyan edilmesi gereken sayının aslında net rezerv olması konusu.
Pekala net rezervler ne kadar? Onun için de TCMB Analitik Bilançosuna gidelim ve ‘Dış Varlıklar’dan ‘Toplam Döviz Yükümlülükleri’ni yani borçları çıkartalım.
994.666 – 874.121 = 120.545 yani kabaca 120 milyar TL cinsinden rezerv vardır. Bunu 8,5 kura bölelim yaklaşık 14 milyar dolar net rezerv karşımıza çıkıyor.
Lakin iş bitmedi. Merkez Bankamızın yaptığı swaplar yani öteki merkez bankalarından aldığı borçları da unutmamak gerek.
Swaplar için TCMB’ye baktığımızda en şimdiki sayı Haziran ayına ilişkin. Bu sayının üstüne bir de Çin ve Güney Kore swaplarını da eklemek gerek. Lakin biz TCMB’nin Haziran verisinden hareket edelim.
Toplam swap = 59,7 + 5,4 = 65,1 milyar dolardır
bu biçimde 14 – 65 = -51 milyar dolar rezervin Haziran swaplarına bakılırsa durumudur.
Buradan çıkan sonuç şudur: Brüt rezerv sayısı bile Erdoğan’a gerçek verilmemiştir. Erdoğan’ın net rezerv durumunu bildiğini var iseysak bile şunu unutmamak gerekir: Savaş, afet üzere olağanüstü durumlarda brüt rezervler işe yaramaz zira kağıt üzerinde kalır. Gücün gerçek göstergesi kasadaki net durumdur.”
yatırım tavsiyesi içermez