Erdal Sağlam yazdı: Merkez Bankası’nın faiz atağı ne olacak?

Gazetemiz müellifi Erdal Sağlam, “Erken faiz indirimi enflasyonu artıracak” başlıklı bir yazı kaleme aldı.

Sağlam bugünkü yazısında, Merkez Bankası’nın muhtemel bir erken faiz indirimiyle piyasalarda yaşanacak olanlara değindi.

Sağlam, “Erken faiz indiriminin ise başta kurlar olmak üzere piyasalarda bir daha sert dalgalar oluşturabileceği, bunun de tesiriyle enflasyonun bir daha artışa geçeceği kestirim ediliyor.” diye belirtti.

Sağlam’ın yazısı şu biçimde:

“Merkez Bankası, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın isteğiyle erken faiz indirimine gitmesi halinde, söylenilenin bilakis, enflasyonu artırıcı bir karar vermiş olacak. Ağustos ayı enflasyon sayısının açıklanmasıyla birlikte bu tartışmaların bir daha alevlenmesi bekleniyor.

3 Eylül’de açıklanacak enflasyon sayısının nasıl çıkacağı farklı tartışma konusu. Birtakım iktisatçılara nazaran arabada matrah artırımı ile düşen araba meblağlarının aylık enflasyon oranlarına 0.5-0.6 oranlarında olumlu tesir yapması bekleniyor. Ağustosta kurların düşük seyretmesinin de olumlu tesir yapacağı konuşuluyor. Birtakım analistler ise araba fiyatlarındaki düşüşün fiyatlara etkisinin daha düşük olacağı görüşünde. Piyasalarda ağustos ayı enflasyonun yüzde 1 civarında çıkacağı beklentisi hâkim. Buna karşılık aylık enflasyonu 0.5 üzere kestirim eden iktisatçılar da bulunuyor.

Arabada vergi niçiniyle oluşan indirimleri araba bayilerinin motamot fiyatlara yansıtmadığını, bu niçinle TÜİK’in bayiden fiyat almak yerine kaynaktan fiyat alma yolunu seçeceğini kestirim eden iktisatçılar bulunuyor.

Araba fiyatlarındaki olumlu katkıya karşın, besin fiyatlarında beklenen düşüşün olmadığı, okulların açılmasının da tesiriyle biroldukca eserde fiyat artışı olduğunu kaydeden birtakım analistler ise elbette yıllık fiyat artışlarında temmuz sonuna kıyasla düşüş olmasını beklemiyor, hatta yıllık oranın yüzde 19’un üzerine çıkmasını bekliyorlar. Buna karşılık ağustos sonunda yıllık enflasyon oranlarının küçük de olsa düşüş göstereceğini bekleyen piyasa oyuncuları da var.

Enflasyon sayısıyla birlikte Merkez Bankası’nın faiz indirimi masaya gelecek. Aslına bakacak olursak, ağustos ayı enflasyonu kaç çıkarsa çıksın faiz indiriminin yapılmaması gerektiği konusunda tüm iktisatçıların hemfikir olduğunu söyleyebiliriz. Hatta çıkacak sayıya bağlı olarak dozu değişmek üzere, faiz artışı gerektiği, yıllık oran düşse bile önümüzdeki global konjonktüre hazırlık için faiz artırmak gerektiğini kaydeden iktisatçıların bulunduğunu da söylemek gerek.

İndirim gerekmediği görüşüne karşın piyasalardaki tartışma Merkez Bankası’nın faiz indirimini ne vakit yapacağına odaklanmış durumda. İşte bu noktada da erken faiz indiriminin enflasyona tesiri konuşulmaya başlıyor.

Eylül ve ekim aylarında enflasyonda düşüş olsa bile yıllık enflasyonun yüzde 18’in altına inmeyeceği anlaşılıyor. O niçinle de kasım enflasyonu aşikâr olana kadar Merkez Bankası’nın bir faiz indirimine gitmesinin “erken” sayılması gerektiği görüşü hâkim. Erken faiz indiriminin ise başta kurlar olmak üzere piyasalarda bir daha sert dalgalar oluşturabileceği, bunun de tesiriyle enflasyonun bir daha artışa geçeceği varsayım ediliyor. Bilgi veren iktisatçılar erken faiz indirimi yapılması halinde 2022 yılında enflasyonun yüzde 15’in üzerinde seyretmesinin kesin olacağını söylüyorlar.

YABANCISIZ PİYASANIN REAKSİYONU

Enflasyon, ağustos ayında en optimist ihtimal doğrultusunda, 0.5 oranında çıksa bile faiz indiriminin büyük kusur olacağını belirten iktisatçılar, çabucak hemen global iklimin netleşmemesini de münasebet olarak gösteriyorlar. ABD’de tahvil alım programının azaltılmasına bu yıl başlanması ihtimalinin arttığı fakat buna karşın enflasyon beklentileri konusunda bekleneceğinin anlaşıldığını kaydeden birebir iktisatçılar, “Küresel iklimin ne olacağı muhakkak olana kadar, enflasyon bir ölçü düşse bile faiz indirimine gidilmesinin yanlışlı olacağı” görüşündeler.

İçeride büyüme oranlarının hâlâ çok yüksek olduğu, iç talebin gereğince kısılamadığı, bu biçimde bir iklimde erken faiz indiriminin fazlaca daha tehlikeli olacağı, bunun artık iktisat idaresi tarafınca görülmesi gerektiği tabir ediliyor.

Pekala, bu ay faiz indirim sonucu verilirse ne olur?

Birtakım piyasa oyuncuları erken bulunmasına karşın faiz indirimine gidilmesi halinde piyasalardan değerli bir reaksiyon gelmesini beklemiyor. Buna karşılık erken faiz indirimine piyasaların reaksiyon vermesini bekleyenler daha çoğunlukta.

Faiz indirimi halinde reaksiyon geleceği lakin fazlaca sert bir reaksiyon olmayacağı, zira iç piyasadaki yabancı hacminin hayli sığ olduğu konuşuluyor.

Kurlarda hızlanma görülebileceği fakat piyasada yabancı olmadığı için yerli talebinin frenlenebileceği de konuşulanlar içinde. Kamu bankalarının eskisi kadar imkânı bulunmadığı fakat sığ bir talebi karşılayacak kadar döviz satışı yapabilecekleri de belirtiliyor.

Bütün bunların sebebi, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın faiz ısrarı ve Merkez Bankası idaresini bu hususta baskı altında tutması.

Bu baskı niçiniyle, kesinlikle faiz indirilecek diye, TÜİK’in devreye girip girmeyeceği de tartışmalar içinde. O denli bir ortam yaratıldı ki TÜİK’in düşük açıklayacağı enflasyon bilgileri, bir kalem oyunu olmasa bile iktisat etraflarında büyük tartışma yaratmaya aday.”

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst