Dolar/TL bu sabah 17.62 ile yeni tarihi tepeyi görürken AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve iktisat idaresi düşük faiz siyasetinden vazgeçilmeyeceğini, sermaye denetimi üzere piyasa dışı uygulamalara gidilmeyeceğini yenidenladı.
Bankacılar ise bu telaffuzların akabinde paha kaybının süreceğinden tasa duyuyor. Enflasyonda olduğu üzere TL’de de sarmal olarak yaşanan bedel kaybının nasıl durdurulacağı sorusuna karşılık verilemiyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati haftasonunda bankacılarla bir ortaya gelirken “serbest piyasa sistemi arasında” kalacaklarını belirtti. Misal biçimde haftasonu konuşan Erdoğan da düşük faiz siyasetinde kararlı olduğunu hür piyasa kurallarından sapılmayacağını söylemiş oldu.
Erdoğan, “Neymiş efendim faizleri düşürüyormuşuz. Benden diğer bir şey beklemeyin. Bir Müslüman olarak naslar neyi gerektiriyorsa onu yapmaya devam edeceğim. Karar bu” dedi.
İSO ve TOBB üzere iş dünyasını temsil eden kuruluşların TCMB’nin faiz indirim ve azalan rezervlerden yapılan döviz müdahalesine yönelik tenkitlerinin akabinde TÜSİAD son birkaç ayda uygulanmaya başlayan siyasetlerinden vazgeçilmesini istedi.
TL’DE REKOR PAHA KAYBI
TCMB, TL’de yarattığı hasara karşın siyaset faizini kestirimler doğrultusunda geçen hafta yüzde 14’e düşürürken, faiz indirimlerinde son alanını Aralık ayında 100 baz puan ile kullandı. TCMB bu biçimdece önümüzdeki aylarda yüzde 30’u aşacağı varsayım edilen enflasyona karşın aslına bakarsan negatifte olan TL’nin gerçek getirisini daha da düşürmüş oldu.
TCMB son dört görüşmede 500 baz puan faiz indirirken, faiz indirimlerine başladığının birinci sinyalini verdiği Eylül ayı başından Cuma gününe bakılırsa TL yaklaşık yüzde 51, sene başından beri yüzde 56’nın üzerinde bedel yitirdi. Dolar/TL kuru yılbaşına göre yüzde 129 yükseldi. Bedel kayıplarının büyük kısmı son bir buçuk ayda meydana geldi.
”BİZDE BU SORUNUN KARŞILIĞI YOK”
Bir bankanın döviz masası işlemcisi, “Faiz olması gereken yerden epey önemli aşağıda. İktisat idaresi piyasa kurallarından taviz verilmeyeceğini söylüyor. Bu şartlarda TL’deki paha kaybı nasıl duracak? Bizde bu sorunun cevabı yok. Hazine bu istikamette bir çalışması olduğunu kamu bankaları ile yeni enstrümanı kısa müddette açıklayacağını belirtmiş. Bizim bildiğimiz iktisat kuralları içerisinde mevcut konjenktürde pek mümkün diyemeyiz” dedi.
”İFLAS DALGASINI PATLATACAK ÖLÇEKTE”
İstanbul Analytics’ten Güldem Atabay, “Bir taraftan da yüzde 50 artış yapılan minimum fiyatın yılın birinci çeyreği bitmeden yükselen enflasyon karşısında eriyeceği gerçeği bulunuyor. Hane halkının eriyen alım gücü, artan yoksullaşma, yükselen işsizlik, gerçek bölüm firmalarının iflas dalgası ve iktisadın omurgası finans bölümünde baş gösteren gerilim 2022’nin ana teması olacak” dedi.
Atabay, “Faiz artışı bu saatten daha sonra deva değil. Enflasyondaki ivmeyi kesebilmek için artık en az 10-15 puan faiz artışı gerekli. Erdoğan bunu yapmayacağını söylese de yapmak zorunda kalması hali durumu yalnızca daha kötüleştirip iflas dalgasını patlatacak ölçekte” sözlerini kullandı.
ARACILIK SÜREÇLERİNİ DURDURDU
Öte yandan JPMorgan ise müşterilerine gönderdiği bir notta TL cinsi algoritmiş süreçler için aracılık süreçleri yapmayı durduğunu deklare etti.
TCMB’NİN MÜDAHALESİ 6 MİLYAR DOLARI AŞTI
Kendine ilişkin döviz rezervleri negatifte olan TCMB ise piyasaya Aralık başından beri beşinci sefer Cuma günü müdahalede bulundu. Bankacıların yaptığı hesaplamaya nazaran Cuma günü müdahale meblağı yaklaşık 2 milyar dolar oldu ve toplam 5 müdahale 6 milyar doları aştı.
”SÜRDÜRÜLEMEZ”
S and P Küresel’in ülke kredi derecelendirme yöneticisi Maxim Rybnikov geçen hafta iktisat siyasetleri hakkında yaptığı değerlendirmede, “Mevcut siyaset bileşimi sürdürülemez” dedi. Rybnikov önümüzdeki devirde faiz koridorunun kullanılabileceğini, faiz indirimlerin devam etmesi halinde ise sermaye denetiminin gündeme gelme ihtimalinin artacağını söylemiş oldu. Rybnikov sermaye denetimi için, “Bu bizim ana senaryomuz değil lakin bir son deva olarak (Türkiye) kullanabilir diye düşünüyorum” dedi.
TCMB’nin siyaset faizi ile misal seyirde hareket etmesi beklenen Hazine’nin borçlanma maliyetleri ise bariz artış eğilimlerini sürdürüyor. 10 yıl vadeli gösterge tahvilin bileşik faizinin yıl başındaki yaklaşık yüzde 12 civarından yüzde 22.83’e kadar yükselmiş durumda.
yatırım tavsiyesi içermez
Bankacılar ise bu telaffuzların akabinde paha kaybının süreceğinden tasa duyuyor. Enflasyonda olduğu üzere TL’de de sarmal olarak yaşanan bedel kaybının nasıl durdurulacağı sorusuna karşılık verilemiyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati haftasonunda bankacılarla bir ortaya gelirken “serbest piyasa sistemi arasında” kalacaklarını belirtti. Misal biçimde haftasonu konuşan Erdoğan da düşük faiz siyasetinde kararlı olduğunu hür piyasa kurallarından sapılmayacağını söylemiş oldu.
Erdoğan, “Neymiş efendim faizleri düşürüyormuşuz. Benden diğer bir şey beklemeyin. Bir Müslüman olarak naslar neyi gerektiriyorsa onu yapmaya devam edeceğim. Karar bu” dedi.
İSO ve TOBB üzere iş dünyasını temsil eden kuruluşların TCMB’nin faiz indirim ve azalan rezervlerden yapılan döviz müdahalesine yönelik tenkitlerinin akabinde TÜSİAD son birkaç ayda uygulanmaya başlayan siyasetlerinden vazgeçilmesini istedi.
TL’DE REKOR PAHA KAYBI
TCMB, TL’de yarattığı hasara karşın siyaset faizini kestirimler doğrultusunda geçen hafta yüzde 14’e düşürürken, faiz indirimlerinde son alanını Aralık ayında 100 baz puan ile kullandı. TCMB bu biçimdece önümüzdeki aylarda yüzde 30’u aşacağı varsayım edilen enflasyona karşın aslına bakarsan negatifte olan TL’nin gerçek getirisini daha da düşürmüş oldu.
TCMB son dört görüşmede 500 baz puan faiz indirirken, faiz indirimlerine başladığının birinci sinyalini verdiği Eylül ayı başından Cuma gününe bakılırsa TL yaklaşık yüzde 51, sene başından beri yüzde 56’nın üzerinde bedel yitirdi. Dolar/TL kuru yılbaşına göre yüzde 129 yükseldi. Bedel kayıplarının büyük kısmı son bir buçuk ayda meydana geldi.
”BİZDE BU SORUNUN KARŞILIĞI YOK”
Bir bankanın döviz masası işlemcisi, “Faiz olması gereken yerden epey önemli aşağıda. İktisat idaresi piyasa kurallarından taviz verilmeyeceğini söylüyor. Bu şartlarda TL’deki paha kaybı nasıl duracak? Bizde bu sorunun cevabı yok. Hazine bu istikamette bir çalışması olduğunu kamu bankaları ile yeni enstrümanı kısa müddette açıklayacağını belirtmiş. Bizim bildiğimiz iktisat kuralları içerisinde mevcut konjenktürde pek mümkün diyemeyiz” dedi.
”İFLAS DALGASINI PATLATACAK ÖLÇEKTE”
İstanbul Analytics’ten Güldem Atabay, “Bir taraftan da yüzde 50 artış yapılan minimum fiyatın yılın birinci çeyreği bitmeden yükselen enflasyon karşısında eriyeceği gerçeği bulunuyor. Hane halkının eriyen alım gücü, artan yoksullaşma, yükselen işsizlik, gerçek bölüm firmalarının iflas dalgası ve iktisadın omurgası finans bölümünde baş gösteren gerilim 2022’nin ana teması olacak” dedi.
Atabay, “Faiz artışı bu saatten daha sonra deva değil. Enflasyondaki ivmeyi kesebilmek için artık en az 10-15 puan faiz artışı gerekli. Erdoğan bunu yapmayacağını söylese de yapmak zorunda kalması hali durumu yalnızca daha kötüleştirip iflas dalgasını patlatacak ölçekte” sözlerini kullandı.
ARACILIK SÜREÇLERİNİ DURDURDU
Öte yandan JPMorgan ise müşterilerine gönderdiği bir notta TL cinsi algoritmiş süreçler için aracılık süreçleri yapmayı durduğunu deklare etti.
TCMB’NİN MÜDAHALESİ 6 MİLYAR DOLARI AŞTI
Kendine ilişkin döviz rezervleri negatifte olan TCMB ise piyasaya Aralık başından beri beşinci sefer Cuma günü müdahalede bulundu. Bankacıların yaptığı hesaplamaya nazaran Cuma günü müdahale meblağı yaklaşık 2 milyar dolar oldu ve toplam 5 müdahale 6 milyar doları aştı.
”SÜRDÜRÜLEMEZ”
S and P Küresel’in ülke kredi derecelendirme yöneticisi Maxim Rybnikov geçen hafta iktisat siyasetleri hakkında yaptığı değerlendirmede, “Mevcut siyaset bileşimi sürdürülemez” dedi. Rybnikov önümüzdeki devirde faiz koridorunun kullanılabileceğini, faiz indirimlerin devam etmesi halinde ise sermaye denetiminin gündeme gelme ihtimalinin artacağını söylemiş oldu. Rybnikov sermaye denetimi için, “Bu bizim ana senaryomuz değil lakin bir son deva olarak (Türkiye) kullanabilir diye düşünüyorum” dedi.
TCMB’nin siyaset faizi ile misal seyirde hareket etmesi beklenen Hazine’nin borçlanma maliyetleri ise bariz artış eğilimlerini sürdürüyor. 10 yıl vadeli gösterge tahvilin bileşik faizinin yıl başındaki yaklaşık yüzde 12 civarından yüzde 22.83’e kadar yükselmiş durumda.
yatırım tavsiyesi içermez