Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İktisat Masası TV’nin son konuğu İstanbul Milletvekili Aykut Erdoğdu oldu.
Ekonomist Cihan İhtilal Zelyut’un süratle yükselen enflasyon ve kurların ülkeyi nereye götürdüğü sorularına cevap veren Erdoğdu, “Bu işin sonu seçimle sonuçlanacak üzere. Bir erken seçim tartışması var, ben bir erken seçim olacağını beklemiyorum zira Erdoğan erken seçim sonucu verdiği an seçimi kaybedeceğini görüyordur. Bu niçinle bir erken seçim sonucu verecek durumda değil” dedi.
Erdoğdu, enflasyon konusunda son vakit içinderda yaşanan manşet ya da çekirdek enflasyon tartışmalarının epeyce manalı olmadığını söylemiş oldu.
‘HERKES İNANCINI KAYBETTİ’
“Enflasyonun Türkiye’de gerçek ölçüldüğünü düşünmüyorum” diyen Erdoğdu, kelamlarına şöyleki devam etti:
“TÜİK’e ben dahil bütün iktisat etrafları, akademisyenler, yurtdışı yatırımcılar, herkes itimadını kaybetti. Bu durum Türkiye için büyük kayıptır. Enflasyon araştırma kümesi verisi ile TÜİK içinde 20-25 puanlık fark oluştu. Bunun ne manaya geldiğini söyleyeyim: Birincisi, bir tabibin tansiyon aygıtı yanlış çalışıyorsa o hekim kalp ile ilgili gerçek teşhis koyabilir mi? Bir tabibin şeker aygıtı yanlış ölçüyorsa, şeker 220 iken 90 gösteriyorsa hakikat teşhis temalır mu?”
Erdoğdu, ayrıyeten enflasyon konusunda toplumsal bir istikametin de olduğunu, maaşlarına enflasyon oranında artırım alan kesitlerin ve maliyetlerini buna göre belirleyen esnafların, kobilerin tamamının yanılgı içine düşürüldüğünü belirtti.
Enflasyonun niye oluştuğunu da hakikat belirlemek gerektiğini söyleyen Erdoğdu, enflasyona, talep ve maliyet açılarından bakılabileceğini, talep açısından baktığımızda halkın gelirinin düşmesi sebebi ile talebin artmadığını lakin yüzde beşlik kamu imtiyazları ile güçlü edilmiş bölümünün çok lüks talebinin enflasyon üstünde rol oynadığının altını çizdi.
‘ENERJİ FİYATLARINI NASIL DÜŞÜRECEKSİNİZ?’
“100 tane market açılacağına besin girdilerini çiftçiden başlayarak düşürebilselerdi evet fiyatlar düşerdi” diyen Erdoğdu açılacak marketlerin Hazine üzerine yeni yükler oluşturacağını belirterek, “Peki güç fiyatlarını nasıl düşüreceksiniz? Bağlantı fiyatlarını nasıl düşüreceksiniz?” diye sordu.
Erdoğdu ‘faiz enflasyonun niçinidir cehaletinin’ kararı olarak hiç kimsenin aklına gelmeyen işler yapıldığını, bin market açarak, soğan deposu basarak piyasada olmayan, eksi olan itimadı hayli daha taban noktalara gideceğini söz etti.
Öte yandan, Ekonomist İhtilal Zelyut yükselen kura dikkat çekerek bu baskıya dışa bağlı Türk imalat endüstrinin nereye kadar dayanabileceğini sordu.
Kelamlarına, “Dünyada bir fay sınırı harekete geçti, dünyada 6-7 şiddetinde bir sarsıntı oluyor fakat bizim konutumuz temelsiz ve makûs bir yer üzerinde” diyerek başlayan Erdoğdu, 2008 krizi devrinde ABD Merkez Bankası tarafınca ekonomin canlanması, gelir dağılımı ile düşen alım gücünü artırmak için büyük ölçüde para basıldığını sonrasındasında enflasyon sebebi ile 2013’den daha sonra bu paranın geri çekilmeye çalışıldığını belirtti. Fakat bunun üstüne gelen salgın ile merkez bankalarının daha fazla para vermek zorunda kaldığını söyleyerek piyasada para bolluğunun oluştuğunu bunun da sonuç olarak batıda enflasyona niye olduğunun altını çizdi.
Enflasyonun ise Amerika’da 10 yıllık tahvil faizlerinin yükselişi olarak karşımıza çıktığını, Türkiye üzere ülkelerin borçlanmada dolara dayandığı için bahsin bizleri yakından ilgilendirdiğini belirtti. Erdoğdu şu biçimde devam etti: “Bizim 450 milyar dolar borcumuz var, Amerikan 10 yıllıkları yükselemeye başlarsa vay halimize! Bir de parantez açayım Türkiye’nin CDS’i yani ülke riski fazlaca çok yüksek.” Erdoğdu CDS yüksekliğinin ödediğimiz faizi artırdığını belirterek bu kaidelerde Türk girişimcisinin yabancı girişimcilerle rekabet etmesinin çok sıkıntı olduğunu belirtti.
Erdoğdu, Türkiye’de swap ve hedge süreçlerindeki zorluklar kurda sert hareketleri engellese de hükümetin yaptığı yanlış işler, enflasyonun ölçülmesindeki sıkıntıların döviz tevdiat hesaplarındaki artışı ve kurda üst hareketi birlikteinde getirdiğini söylemiş oldu.
İktisatta sakinliği aşmak için kredi basılmasının hükümetin eski bir formülü olduğunu söyleyen Erdoğdu, enflasyonun altında belirlenen faizle verilen kredilerin süreksiz rahatlama sağladığını lakin Türkiye’de tasarruf açığı sebebi ile yurtharicinden dövizle getirilen kredilerin artan kurla birlikte bankalar üstündeki maliyetleri artırdığını belirtti.
‘KÖTÜ GİDİŞAT, 2023’TE BİTECEK’
Verilen kredilerin ise gayrimenkule, dövize, altına gittiğini, artan kuru ise geçmişte 128 milyar dolarlık rezervle tuttuklarını söyleyen Erdoğdu, şu an ise rezervin eksi olduğunun altını çizdi. Dünyada salgın niçiniyle para ırmaklarının aktığı bir periyotta Türkiye’den kaçış olduğunu söylemiş oldu. Volkswagen yatırımın Türkiye’yi tercih etmemesinin bunun somut bir örneği olduğunu belirtti.
Erdoğdu Türkiye’nin yaşadığı sıkıntılardan çıkışının hakikat bir idareyle mümkün olduğunu ümitsizliğe düşmemek gerektiğini, en makûs ihtimalde 2023’deki seçimlerle makûs gidişatın biteceğini vurguladı.
yatırım tavsiyesi içermez
Ekonomist Cihan İhtilal Zelyut’un süratle yükselen enflasyon ve kurların ülkeyi nereye götürdüğü sorularına cevap veren Erdoğdu, “Bu işin sonu seçimle sonuçlanacak üzere. Bir erken seçim tartışması var, ben bir erken seçim olacağını beklemiyorum zira Erdoğan erken seçim sonucu verdiği an seçimi kaybedeceğini görüyordur. Bu niçinle bir erken seçim sonucu verecek durumda değil” dedi.
Erdoğdu, enflasyon konusunda son vakit içinderda yaşanan manşet ya da çekirdek enflasyon tartışmalarının epeyce manalı olmadığını söylemiş oldu.
‘HERKES İNANCINI KAYBETTİ’
“Enflasyonun Türkiye’de gerçek ölçüldüğünü düşünmüyorum” diyen Erdoğdu, kelamlarına şöyleki devam etti:
“TÜİK’e ben dahil bütün iktisat etrafları, akademisyenler, yurtdışı yatırımcılar, herkes itimadını kaybetti. Bu durum Türkiye için büyük kayıptır. Enflasyon araştırma kümesi verisi ile TÜİK içinde 20-25 puanlık fark oluştu. Bunun ne manaya geldiğini söyleyeyim: Birincisi, bir tabibin tansiyon aygıtı yanlış çalışıyorsa o hekim kalp ile ilgili gerçek teşhis koyabilir mi? Bir tabibin şeker aygıtı yanlış ölçüyorsa, şeker 220 iken 90 gösteriyorsa hakikat teşhis temalır mu?”
Erdoğdu, ayrıyeten enflasyon konusunda toplumsal bir istikametin de olduğunu, maaşlarına enflasyon oranında artırım alan kesitlerin ve maliyetlerini buna göre belirleyen esnafların, kobilerin tamamının yanılgı içine düşürüldüğünü belirtti.
Enflasyonun niye oluştuğunu da hakikat belirlemek gerektiğini söyleyen Erdoğdu, enflasyona, talep ve maliyet açılarından bakılabileceğini, talep açısından baktığımızda halkın gelirinin düşmesi sebebi ile talebin artmadığını lakin yüzde beşlik kamu imtiyazları ile güçlü edilmiş bölümünün çok lüks talebinin enflasyon üstünde rol oynadığının altını çizdi.
‘ENERJİ FİYATLARINI NASIL DÜŞÜRECEKSİNİZ?’
“100 tane market açılacağına besin girdilerini çiftçiden başlayarak düşürebilselerdi evet fiyatlar düşerdi” diyen Erdoğdu açılacak marketlerin Hazine üzerine yeni yükler oluşturacağını belirterek, “Peki güç fiyatlarını nasıl düşüreceksiniz? Bağlantı fiyatlarını nasıl düşüreceksiniz?” diye sordu.
Erdoğdu ‘faiz enflasyonun niçinidir cehaletinin’ kararı olarak hiç kimsenin aklına gelmeyen işler yapıldığını, bin market açarak, soğan deposu basarak piyasada olmayan, eksi olan itimadı hayli daha taban noktalara gideceğini söz etti.
Öte yandan, Ekonomist İhtilal Zelyut yükselen kura dikkat çekerek bu baskıya dışa bağlı Türk imalat endüstrinin nereye kadar dayanabileceğini sordu.
Kelamlarına, “Dünyada bir fay sınırı harekete geçti, dünyada 6-7 şiddetinde bir sarsıntı oluyor fakat bizim konutumuz temelsiz ve makûs bir yer üzerinde” diyerek başlayan Erdoğdu, 2008 krizi devrinde ABD Merkez Bankası tarafınca ekonomin canlanması, gelir dağılımı ile düşen alım gücünü artırmak için büyük ölçüde para basıldığını sonrasındasında enflasyon sebebi ile 2013’den daha sonra bu paranın geri çekilmeye çalışıldığını belirtti. Fakat bunun üstüne gelen salgın ile merkez bankalarının daha fazla para vermek zorunda kaldığını söyleyerek piyasada para bolluğunun oluştuğunu bunun da sonuç olarak batıda enflasyona niye olduğunun altını çizdi.
Enflasyonun ise Amerika’da 10 yıllık tahvil faizlerinin yükselişi olarak karşımıza çıktığını, Türkiye üzere ülkelerin borçlanmada dolara dayandığı için bahsin bizleri yakından ilgilendirdiğini belirtti. Erdoğdu şu biçimde devam etti: “Bizim 450 milyar dolar borcumuz var, Amerikan 10 yıllıkları yükselemeye başlarsa vay halimize! Bir de parantez açayım Türkiye’nin CDS’i yani ülke riski fazlaca çok yüksek.” Erdoğdu CDS yüksekliğinin ödediğimiz faizi artırdığını belirterek bu kaidelerde Türk girişimcisinin yabancı girişimcilerle rekabet etmesinin çok sıkıntı olduğunu belirtti.
Erdoğdu, Türkiye’de swap ve hedge süreçlerindeki zorluklar kurda sert hareketleri engellese de hükümetin yaptığı yanlış işler, enflasyonun ölçülmesindeki sıkıntıların döviz tevdiat hesaplarındaki artışı ve kurda üst hareketi birlikteinde getirdiğini söylemiş oldu.
İktisatta sakinliği aşmak için kredi basılmasının hükümetin eski bir formülü olduğunu söyleyen Erdoğdu, enflasyonun altında belirlenen faizle verilen kredilerin süreksiz rahatlama sağladığını lakin Türkiye’de tasarruf açığı sebebi ile yurtharicinden dövizle getirilen kredilerin artan kurla birlikte bankalar üstündeki maliyetleri artırdığını belirtti.
‘KÖTÜ GİDİŞAT, 2023’TE BİTECEK’
Verilen kredilerin ise gayrimenkule, dövize, altına gittiğini, artan kuru ise geçmişte 128 milyar dolarlık rezervle tuttuklarını söyleyen Erdoğdu, şu an ise rezervin eksi olduğunun altını çizdi. Dünyada salgın niçiniyle para ırmaklarının aktığı bir periyotta Türkiye’den kaçış olduğunu söylemiş oldu. Volkswagen yatırımın Türkiye’yi tercih etmemesinin bunun somut bir örneği olduğunu belirtti.
Erdoğdu Türkiye’nin yaşadığı sıkıntılardan çıkışının hakikat bir idareyle mümkün olduğunu ümitsizliğe düşmemek gerektiğini, en makûs ihtimalde 2023’deki seçimlerle makûs gidişatın biteceğini vurguladı.
yatırım tavsiyesi içermez