Bursa’da bir dokuma fabrikasında devereci olarak çalışan bayan, tıpkı işi yapan deverecilerin kendisinden daha fazla fiyat aldıklarını, her iki deverecinin de birebir kıdemde olmamalarına karşın tıpkı fiyatı aldıklarını, yalnızca bayan olduğu için başka devereciler ile tıpkı işi yapmasına karşın daha az fiyat aldığını belirterek iş kontratını feshetti.
İş Mahkemesi’nin yolunu tutan bayan emekçi; davalı patronun işyerinde fiyat konusunda cinsiyet ayrımı yaptığını, İş Kanunu’na bakılırsa patronun eşit iş yapan emekçiye eşit fiyat ödemekle yükümlü olduğunu, bu borca muhalif davranan patronun çalışana 4 aylık fiyatı meblağında tazminat ödemesi gerektiğini lisana getirdi. Çalıştığı mühlet boyunca öbür emekçilere ödenen fiyat farkını da çalışana ödemek zorunda olduğunu, davalı patronun eşit süreç borcuna karşıt davranışından dolayı iş akdini haklı sebeple feshettiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, yıllık müsaade fiyatı, fiyat farkı ile eşit süreç borcuna terslik tazminatının davalıdan tahsilini talep etti.
Bursa 4. İş Mahkemesi’nde söz veren patron ise davacının, kendisi ile birebir işi yaptığını zikrettiği deverecilerinin kıdem ve deneyiminin davacıya oranla daha fazla olduğunu kaydetti. Maaşları emsal gösterilen iki ustanın davacıdan daha fazla iş deneyimi kazandığını ve davacıya oranla daha fazla çalışma sergilemesi niçiniyle fiyatlarında yapılan genel güzelleştirmede daha fazla fiyata hak kazandığını, davacının öteki deverecilere oranla daha az üretim kapasitesine sahip olduğunu, çalışmasında arkadaşlarının yardımını alarak işine devam ettiğini öne sürdü. Davacının, kendisinden daha fazla mesleksel deneyimi bulunan ve kendisine oranla daha fazla üretim yapan çalışanlarla maaşını kıyaslayarak haksızlık yapıldığı nedeni öne sürülerek iş akdini haksız ve kötüniyetle feshettiğini, bu sebeple kıdem tazminatı ile fiyat alacağı farkına hak kazanamadığını savunarak davanın reddini talep etti. Davanın kısmen kabulüne hükmeden Mahkeme; yıllık müsaade fiyatı alacağının tahsiline, öteki taleplerin reddine karar verdi. sonucu davacı avukatı temyiz edince devreye Yargıtay 9. Hukuk Dairesi girdi.
Emsal nitelikte bir karara imza atan 9. Hukuk Dairesi, eşit davranma unsurunun tüm hukuk alanında geçerli olup, iş hukuku bakımından patrona işyerinde çalışan emekçiler içinde haklı ve objektif bir niye olmadıkça farklı davranmama borcu yüklediğine dikkat çekti.
Kararda şöyleki denildi
– Eşit davranma borcuna tersliği ispat yükü çalışanda olmakla bir arada, anılan hususun son fıkrasında yer alan düzenlemeye bakılırsa emekçi ihlalin varlığını kuvvetli halde gösteren bir kanıt ileri sürdüğünde aksi patron tarafınca ispatlanmalıdır. Somut uyuşmazlıkta, davacı birebir kısımda çalıştığı öbür çalışanlarla birebir işi yaptığı biçimde kendisine daha az fiyat ödeyen patronun eşit davranma borcuna ters davrandığı ve iş kontratını bu niçinle haklı olarak feshettiği savıyla tazminat ve fark fiyat isteminde bulunmuştur.
– Belge kapsamına göre davacı çalışana işyerinde çalışan başka deverecilere kıyasla daha az fiyat ödendiği konusunda tartışma yoktur. Evrak içeriği ve bilhassa davalı patron şahitlerinin anlatımlarından, davacının işyerinde başarılı bir personel olduğu, öteki devereciler hangi işi yapıyorlarsa davacının da birebir işi yaptığı, yeteneğinde yahut performansında hiçbir yetersizlik bulunmadığı anlaşılmaktadır.
– Evraktaki mevcut kanıt durumuna nazaran davacı cinsiyet ayrımcılığı istikametindeki savını kanıtlayamamış ise de patronun eşit işe eşit fiyat ödememesi eşit süreç borcunun ihlali niteliğindedir ve ayrımcılık tazminatının şartları oluşmuştur. Mahkemece davacının çalışma mühleti de dikkate alınarak, anlan yasanın 5. hususu kapsamında ayrımcılık tazminatına hükmedilmesi gerekirken tazminat talebinin reddine karar verilmesi kusurludur. Buna göre davacının fark fiyatları de hesaplanmalı ve karar altına alınmalıdır.
– Öbür yandan davacının birebir kıdem ve birebir işte çalışan personel ile tıpkı fiyatla çalıştırılmaması suretiyle eşit süreç borcunun ihlal edilmesi 4857 sayılı Kanun’un 24/II-e unsuru uyarınca çalışana haklı fesih yetkisi verir. Bu prestijle iş akdini bu niçinle haklı niçine dayalı olarak fesheden davacının kıdem tazminatı isteğinin de kabulü gerekirken yanılgılı kıymetlendirme ile yazılı biçimde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir. Mahkeme kararının bozulmasına oy birliği ile karar verilmiştir.
yatırım tavsiyesi içermez
İş Mahkemesi’nin yolunu tutan bayan emekçi; davalı patronun işyerinde fiyat konusunda cinsiyet ayrımı yaptığını, İş Kanunu’na bakılırsa patronun eşit iş yapan emekçiye eşit fiyat ödemekle yükümlü olduğunu, bu borca muhalif davranan patronun çalışana 4 aylık fiyatı meblağında tazminat ödemesi gerektiğini lisana getirdi. Çalıştığı mühlet boyunca öbür emekçilere ödenen fiyat farkını da çalışana ödemek zorunda olduğunu, davalı patronun eşit süreç borcuna karşıt davranışından dolayı iş akdini haklı sebeple feshettiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, yıllık müsaade fiyatı, fiyat farkı ile eşit süreç borcuna terslik tazminatının davalıdan tahsilini talep etti.
Bursa 4. İş Mahkemesi’nde söz veren patron ise davacının, kendisi ile birebir işi yaptığını zikrettiği deverecilerinin kıdem ve deneyiminin davacıya oranla daha fazla olduğunu kaydetti. Maaşları emsal gösterilen iki ustanın davacıdan daha fazla iş deneyimi kazandığını ve davacıya oranla daha fazla çalışma sergilemesi niçiniyle fiyatlarında yapılan genel güzelleştirmede daha fazla fiyata hak kazandığını, davacının öteki deverecilere oranla daha az üretim kapasitesine sahip olduğunu, çalışmasında arkadaşlarının yardımını alarak işine devam ettiğini öne sürdü. Davacının, kendisinden daha fazla mesleksel deneyimi bulunan ve kendisine oranla daha fazla üretim yapan çalışanlarla maaşını kıyaslayarak haksızlık yapıldığı nedeni öne sürülerek iş akdini haksız ve kötüniyetle feshettiğini, bu sebeple kıdem tazminatı ile fiyat alacağı farkına hak kazanamadığını savunarak davanın reddini talep etti. Davanın kısmen kabulüne hükmeden Mahkeme; yıllık müsaade fiyatı alacağının tahsiline, öteki taleplerin reddine karar verdi. sonucu davacı avukatı temyiz edince devreye Yargıtay 9. Hukuk Dairesi girdi.
Emsal nitelikte bir karara imza atan 9. Hukuk Dairesi, eşit davranma unsurunun tüm hukuk alanında geçerli olup, iş hukuku bakımından patrona işyerinde çalışan emekçiler içinde haklı ve objektif bir niye olmadıkça farklı davranmama borcu yüklediğine dikkat çekti.
Kararda şöyleki denildi
– Eşit davranma borcuna tersliği ispat yükü çalışanda olmakla bir arada, anılan hususun son fıkrasında yer alan düzenlemeye bakılırsa emekçi ihlalin varlığını kuvvetli halde gösteren bir kanıt ileri sürdüğünde aksi patron tarafınca ispatlanmalıdır. Somut uyuşmazlıkta, davacı birebir kısımda çalıştığı öbür çalışanlarla birebir işi yaptığı biçimde kendisine daha az fiyat ödeyen patronun eşit davranma borcuna ters davrandığı ve iş kontratını bu niçinle haklı olarak feshettiği savıyla tazminat ve fark fiyat isteminde bulunmuştur.
– Belge kapsamına göre davacı çalışana işyerinde çalışan başka deverecilere kıyasla daha az fiyat ödendiği konusunda tartışma yoktur. Evrak içeriği ve bilhassa davalı patron şahitlerinin anlatımlarından, davacının işyerinde başarılı bir personel olduğu, öteki devereciler hangi işi yapıyorlarsa davacının da birebir işi yaptığı, yeteneğinde yahut performansında hiçbir yetersizlik bulunmadığı anlaşılmaktadır.
– Evraktaki mevcut kanıt durumuna nazaran davacı cinsiyet ayrımcılığı istikametindeki savını kanıtlayamamış ise de patronun eşit işe eşit fiyat ödememesi eşit süreç borcunun ihlali niteliğindedir ve ayrımcılık tazminatının şartları oluşmuştur. Mahkemece davacının çalışma mühleti de dikkate alınarak, anlan yasanın 5. hususu kapsamında ayrımcılık tazminatına hükmedilmesi gerekirken tazminat talebinin reddine karar verilmesi kusurludur. Buna göre davacının fark fiyatları de hesaplanmalı ve karar altına alınmalıdır.
– Öbür yandan davacının birebir kıdem ve birebir işte çalışan personel ile tıpkı fiyatla çalıştırılmaması suretiyle eşit süreç borcunun ihlal edilmesi 4857 sayılı Kanun’un 24/II-e unsuru uyarınca çalışana haklı fesih yetkisi verir. Bu prestijle iş akdini bu niçinle haklı niçine dayalı olarak fesheden davacının kıdem tazminatı isteğinin de kabulü gerekirken yanılgılı kıymetlendirme ile yazılı biçimde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir. Mahkeme kararının bozulmasına oy birliği ile karar verilmiştir.
yatırım tavsiyesi içermez