Türk-İş, geçen hafta eylül ayı için açlık sonunu aylık 3 bin 49 TL, günlük 102 TL, yoksulluk hududunu da 9 bin 932 TL olarak deklare etti. Bu periyodik araştırmanın bilgileri ise dikkat çeken bilgilerle dolu. İşte o ayrıntılar:
- Araştırmaya göre peynirde “etiket oyunları” var. Etikette fiyatı birebir gözüken farklı peynir çeşitlerinin paketi 700-800-900 gram olunca kilogram fiyatı da farklılık gösteriyor. Lakin etikette hepsi tıpkı fiyat. Yoğurtta da görülen bu farklılık, çabucak hemen süte yansımamış. Süt hala 1 litrelik paketlerde satılıyor.
- Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat mamüllerinin bulunduğu kümede et fiyatı genelde birebir kalırken araştırmada şu vurgu yapıldı: “Ancak kimi marketlerde -aldıklarını ileri sürdükleri talimat gereği- son hafta indirim dikkat çekti. Tavuk fiyatı birebir kaldı. Sakatat (ciğer, böbrek, yürek) mamüllerinden ciğerin fiyatı neredeyse kuşbaşı etin kilogram fiyatını geçti. Kuzu ciğerin kilosu 90 TL oldu.”
- Av döneminin açılmasıyla balık fiyatının birinci hafta yüksek olduğu lakin ilerleyen haftalarda biraz gerilediğine işaret edilen araştırmada, “Ancak geçen yıla bakılırsa tezgâhlarda bir daha yüksek seviyede satılıyor. Bu ortada hesaplamaya dahil edilmeyen lüferin 150 TL, ithal somonun 120 TL kilogram fiyatıyla satıldığını belirtmek gerekiyor.”
- bir daha araştırmada yumurta fiyatındaki artışın devam ettiği, bakliyat mamüllerinin (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya vb.) fiyatının da arttığı vurgulandı. Yaş sebze-meyvenin mutfak harcanmasını olumsuz etkileyen değerli öge olduğuna işaret edilirken “Market bir yana pazardaki fiyatlar ‘el ve cep yakmaya’ devam etti. Hesaplamada, fiyatı nispeten yüksek bamya, börülce, çilek, yemiş, hünnap üzere eserler dışarıda tutulmasına karşın geçen ay 7.5 lira olan ortalama meyve-sebze kilogram fiyatı bu ay 8.28 TL’ye yükseldi. Bu kapsamda zerzevatın kilosu 6.67 liradan 8 TL’ye, 8.64 lira olan meyve fiyatı 8.70 TL’ye çıktı.
- Araştırmaya bakılırsa ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik üzere mamüllerin bulunduğu kümede; fakir sofrasının kıymetli besin unsuru ekmek fiyatı değişmedi. Pirinç ile un fiyatı da birebir kalırken irmik ve bulgur fiyatı arttı. Tereyağı, margarin ve ayçiçeği yağı fiyatı değişmedi, zeytinyağı fiyatı yükseldi. Siyah ve yeşil zeytin fiyatı bu ay bir daha arttı. Baharat eserleri (kimyon, nane, karabiber vb.) fiyatı tıpkı kaldı.