SSK ve Bağ-Kur’lular dikkat! Maaş hesaplamada değişiklik

Maaşların kaç lira olacağını öncesinden bilmek kolay değil. Ancak maaşı belirleyen parametreleri bilirsek, az hayli ne alacağımızı varsayım edebiliyoruz. Maaşı belirlerken uygulanan formül tıpkı olsa da, bireylerin çalışma kuralları, iş yerlerinin durumu, aylık hasılatları, çalışma müddetleri, hatta işe orta verip vermemiş olmaları bile maaşı etkiliyor.

ötürüsıyla herkese nazaran farklı maaşlar çıkıyor. Hatta tıpkı işyerinde tıpkı kaidelerde çalışmış, lakin farklı tarihlerde emekli olmuş şahısların bile maaşları içinde değişiklikler olabiliyor.

En sıradan formuyla anlatmaya çalışırsak formül şöyleki:

Emekli maaşı= Ortalama aylık yarar X Aylık bağlama oranı

Aylık bağlama oranını ise gün sayısı, yani prim ösöylemiş olduğiniz müddet belirliyor.

Üstte söylemiş olduğimiz üzere üç farklı formül uygulanıyor.

-1999’A KADAR MÜHLET: Aylık bağlama oranı, 25 yıl sigortalılık müddeti (9.000 gün) için yüzde 76 olarak uygulanıyor. 3.600 gün için ise yüzde 70 olarak alınıyor.

-1999-2008 ORTASI: bu vakitte sistem değiştiriliyor ve 25 yıl için oran yüzde 65’e çekiliyor.

-EKİM 2008 daha sonraSI: Toplumsal güvenliğin bir çatı altına toplanması ile 25 yıl için aylık bağlama oranı yüzde 50’ye kadar iniyor.


Sabah gazetesinin haberine nazaran, emeklilik için yaşı beklerken çalışmaya devam etmek prim sayısını artırırken, şayet hasılatlar da yüksekten yatıyorsa emekli maaşını artıran bir tesirle sahip oluyor. Prim günü ile yaş içindeki fark bilhassa 2000 ve 2008 daha sonrası sigortalı olanlarda daha da açıldı.

MAAŞ NASIL ARTIRILIR?

Üstteki örnekte anlattığımız mevzuyu biraz daha açarak, bu noktada evvela emekli maaşının nasıl artacağına bakalım. Emekli maaşını yükselten en değerli öge sizin aylık prime temel hasılatınız. Yani işyerinde sizin için belirlenen brüt maaş oluyor. Maaşınız ne kadar yüksekse, sizin için yatırılan prim ölçüsü da o kadar artıyor.

ötürüsıyla birikiminiz yükseliyor ve bu maaşı etkiliyor. Taban fiyattan çalışan birisi ile tavandan maaş alan birisi emekli olduğunda ortalarında önemli maaş farkı oluşuyor.

Prim günlerinizin fazla olması da bir diğer tesir. Yüksek hasılattan hayli prim günü maaşı artırıcı tesir ediyor. Düşük maaştan epeyce prim günü maaşınızın fazla artmasının engelliyor.

EKSİLEN-ARTAN MAAŞ

Emeklilik primi dolduktan daha sonra yaşı bekleyenler için bu biçimde bir tehlike bulunuyor. Yani siz şayet taban fiyattan çalışıyorsanız, ya da maaşınız minimum fiyattan gösteriliyorsa, (Biliyorsunuz birtakım patronlar bu cins hilelere başvuruyor) çalıştığınız her yıl için ileride emekli maaşınızın yükselmesi de önlenmiş oluyor.

Üstte emekli maaşınız hesaplanırken ortalama hasılatınızın aylık bağlama oranıyla çarpılması formülünden bahsetmiştik. Burada ortalama hasılatınız sizin bu güne kadar yaptığınız tüm çalışmalarda elde ettiğiniz hasılatlar, yani aldığınız maaşlarla belirleniyor.

MEMURUN KATSAYISI VAR

Buraya kadar anlatmaya çalıştığımız sistem daha fazlaca 4A dediğimiz SSK’lıları ilgilendiren sistemdi. Memurların ise maaş hesaplamaları başkalarına bakılırsa farklı yapılıyor. Memurlar için derece kademe ve ek gösterge üzere parametreler devreye giriyor. Ek göstergesi yüksek olan memurların ötürüsıyla hem emekli ikramiyeleri, tıpkı vakitte emekli maaşları yüksek oluyor.

Burada bilhassa taban aylığı da ölçüsü yükselten tesirde bulunuyor. Yani memurlar nazaranvde yükselirlerse, hem taban aylıkları, tıpkı vakitte göstergeleri değişeceğinden, emekli maaşları da artacaktır. Memurların en büyük dezavantajları çalışırken aldıkları maaşların emekli olduklarında önemli biçimde azalması oluyor. Bu mevzuda da toplu mukavele görüşmelerinde çeşitli talepler tartışılmaya devam ediyor.

3600 EK GÖSTERGE ARTIRACAK

Bugünlerde çalışmaları devam eden ek gösterge artışı da memurların hem emekli maaşlarını birebir vakitte emekli ikramiyelerini artıracak. Mayıs ayında Meclis’e gelmesi beklenen düzenleme ile emekli maaşlarında 1.400 TL’yi bulan artış olacak. bir daha ikramiyelerdeki artış da 50 bin liraya yaklaşacak.

BAĞKUR’LUNUN MAAŞ HESABI

Kendi işini yapanların, yani 4B dediğimiz Bağ-Kur’luların da emekli maaşlarının hesaplamaları SSK’lılarınkine benzerlik gösteriyor. Birebir biçimde Bağ-kur’lular ortasında 1999 öncesi daha sonrası ve 2008 reformundan daha sonraki devir olmak üzere üç başka hesaplama biçimi bulunuyor.

2008’e kadar Bağ-Kur’lular basamak sistemine nazaran prim ödüyorlardı. 1’den 24’e kadar belirlenen basamaklara göre primlerinin ölçüsü da değişiyordu. 2008’de tüm kurumların tek çatı altında (Sosyal Güvenlik Kurumu) birleşmesiyle minimum fiyat ile taban fiyatın 7.5 katı içinde bir kar belirlemeye başladılar.

ötürüsıyla Bağ-Kur’luların daha evvel ödedikleri basamak, emekli maaşını önemli biçimde etkiliyor. Bilhassa 1999 öncesi aylık bağlama oranlarının yüksek olması, buradaki yüksek karla birleşince emekli maaşını da artırıyor.

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst