Reuters’dan kritik Türkiye tahlili

Reuters’ın 13 iştirakçiyle gerçekleştirdiği ankette aralık ayı için yıllık enflasyon iddiaları yüzde 26.4 ila yüzde 37.3 içinde değişiyor. TÜFE en son Mayıs 2003 periyodunda yüzde 30.7 artış kaydetmişti. Aylık enflasyonun ise yüzde 9 düzeyinde gerçekleşmesi bekleniyor, kestirimler yüzde 5.5 ila yüzde 14.6 bandında yer alıyor.

Ankara’da besin fiyatlarının aylık yüzde 25 arttığını, yıllık olarak kasımdaki yüzde 27’den Aralık’ta yüzde 55’e yükseldiğini açıklayan Türk-İş’e bakılırsa besin enflasyonunda en son “Kasım 1987 seçimlerini izleyen Aralık 1987’de” bu kadar yüksek bir artış gerçekleşmişti.

TL’deki süratli paha kabının besin, çekirdek mal ve güç meblağlarına yansımalarıyla aralıkta çift haneli bir enflasyon sayısı görülebileceğini tabir eden Gedik Yatırım Ekonomisti Serkan Gönençler, kurun yeni düzeylerde seyretmesi halinde ocak ayında yıllık enflasyonun yavaşça gerileyebileceğini belirtti.

”BİR MÜHLET DAHA YÜKSELİŞİNİ SÜRDÜREBİLİR”

“Dolar/TL kurunun rekor düzeylerden geri çekilmesi ile Ocak’ta belirli eserlerdeki fiyat artışlarının bir kısmının geri alınması gözlenebilir. Ama yüksek maliyetten edinilen hammaddeler, yeni yıl ile elektrik ve doğalgaz üzere güç meblağlarında yapılması mümkün artışlar ve hizmet enflasyonu üstündeki gecikmeli kur tesirleri Ocak ayında enflasyondaki gerilemeyi sınırlayabilir. Ocak ayından daha sonra ise gecikmeli kur tesirleriyle enflasyon bir süre daha yükselişini sürdürebilir.”

Nisan ayına kadar yedi aylık yükselişin akabinde tüketici enflasyonu mayısta tam kapanma önlemlerinin tesiriyle yüzde 16.59’a düşmüştü. Akabinde enflasyon besbelli bir yükseliş eğilimine girdi ve TL’deki kıymet kaybının etkisinin fiyatlara yansıması ile kasımda yüzde 20’nin üstüne yükseldi.

TCMB yılın ekim ayı sonunda yayımladığı enflasyon raporunda 2021 için enflasyon varsayımını yüzde 18.4’e olarak belirledi. Hükümetin 2022-2024 yıllarını kapsayan planını içeren OVP’ye bakılırsa sene sonu enflasyon iddiası yüzde 16.2 düzeyindeydi.

AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın düşük faiz siyaseti kaygılarıyla yükselen dolar/TL geçen hafta tarihi tepe olan 18.4 düzeyine ulaştı. Erdoğan’ın TL’deki kıymet kaybını durdurmak için deklare ettiğı mevduata döviz müdafaası ile birlikte kamu takviyeli biçimde TL’deki rekor paha kaybı yerini genel olarak sert paha hasılatına bıraktı.

”TAMPON FONKSİYONU GÖRECEK”

Üretim, ihracat ve cari istikrarda fazla verilmesini öngoren ekonomik plan çerçevesinde TCMB siyaset faizini Eylül ayından beri 5 puan düşürerek yüzde 14 düzeyine çekti. TCMB enflasyonun kısa vadede oynak bir seyir izlemesini beklediklerini ama süreksiz ögelerin tesirini kaybetmesi daha sonrasında nakdî duruşun enflasyonun düşüş eğilimine dönmesini sağlayacak bir tampon fonksiyonu nazaranceğini belirtti.

YÜZDE 30’U GEÇMESİ BEKLENİYOR

Ekonomistler TL’deki geçen haftaki sert paha hasılatları öncesi enflasyonun evvel yüzde 30’a akabinde yüzde 40’a yanlışsız yükselmesini bekliyorlardı.

Ankara için dün açıklanan Türk-İş bilgileri daha sonrası ise ekonomistlerin büyük kısmı yıllık enflasyonun bu ay yüzde 30’u geçmesini bekliyorlar.

Yıllık enflasyonda sonlu düşüş ya da yükselişlerle yüzde 30 civarı seyrin bir kaç ay daha devam etmesi genel beklenti olmaya devam ederken muhtemel düşüşler için ise ekonomistler fiyat indirimelerinin ne boyutta olacağını izliyorlar.

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ise dünkü konuşmasında bundan daha sonraki çaba alanlarının enflasyon olduğunu beliriterek şöyleki dedi:

“Bir kaç ay keyif sürecek kimileri. Enflasyon şu biçimde oldu bu biçimde oldu (diye). Bu enflasyon önümüzdeki yıl geleceği noktalar…(için) heyecanlanıyorum. Hani şu biçimde hayal edersiniz ya “bir uyusam da 6 ay daha sonra uyansam diye… Bir uyuyun 6 ay daha sonra uyanın Türkiye’de… Çok farklı noktalarda olacağız.”

BEKLENTİ YÜZDE 24.85 DÜZEYİNDE

Reuters anketindeki 2022 sonu enflasyon kestirimi sorusuna karşılık veren dört ekonomistin medyanı yüzde 24.85 düzeyinde oluştu.

TÜİK, Aralık ayı enflasyon verisini 3 Ocak Pazartesi günü saat 10.00’da açıklayacak.

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst