Rapor ortaya çıktı: İşte Merkez Bankası’nın net rezervi

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan, iktisatta yeni bir model denediklerini açıklamıştı. Yorumcular ise bu yeni modeli “yüksek kur/düşük faiz” olarak tanımlıyor.

Merkez Bankası, geçen hafta dövizin yükselişiyle bir arada piyasaya müdahalelerde bulundu. Yapılan müdahaleler etkisiz kaldı, dolar bugün 14 liranın üzerine çıktı. Merkez Bankası rezervlerinden yapılan müdahaleler kararı, rezervlerin ne durumda olduğu merak konusu…

Erdoğan, 8 Aralık’ta Katar dönüşü uçakta yaptığı açıklamada, “Rezervlerde son sayı 124 milyar dolar. Şu anda bu rezerv ölçüsü, rastgele bir kaygıya yer olmadığının bir alametidir. Bu rezerv, bundan daha sonraki süreçte daha da artacak inşallah” demişti.

NET REZERV EKSİDE

Gerçek Gündem’den Sami Menteş,
CHP yöneticilerine sunulan haftalık iktisat raporuna ulaştı. CHP’nin Meclis Küme Danışmanı Başkan Doğan’ın hazırladığı “Haftalık Ekonomik ve Toplumsal Veriler” başlıklı raporda, Merkez Bankası’nın rezervleriyle ilgili de bilgiler yer aldı.

Merkez Bankası, o¨nceki hafta vadeli is¸lem borsasında Çars¸amba gu¨nu¨ 340 milyon dolar, Cuma gu¨nu¨ 51 milyon dolar sattı. Bankanın piyasaya yaptıgˆı iki gu¨nlu¨k dogˆrudan do¨viz satım mu¨dahalesinde ise toplamda 2 milyar dolara yakın dogˆrudan satıs¸ yaptıgˆı iddia ediliyor.

CHP’nin raporunda müdahaleler için, “Yangını, kagˆıt dolar banknotları atarak so¨ndu¨rmeye c¸alıs¸an Merkez Bankası’nın bu mu¨dahaleleri is¸e yaramadı. 10 Aralık’ta yaptıgˆı u¨c¸u¨ncu¨ bir mu¨dahale de bir sonuc¸ vermedi” tabirler yer aldı.

Raporda, Merkez Bankası’nın, bru¨t rezervinin 26 Kasım – 3 Aralık haftasında haftasında 2 milyar 30 milyon dolar daha azalarak 124 milyar 115 milyon dolara gerilediği, rezervde son iki haftada 4,3 milyar dolarlık erime olduğu açıklandı.

Pekala, net rezerv ne kadar?

Merkez Bankası’nın Swap da^hil toplam do¨viz ve altın borc¸ları 175,1 milyar dolar. Bo¨ylece Merkez Bankasının net rezervi, (eksi) -37,9 milyar dolar olarak hesaplandı.

GERÇEK BÖLÜMDE 685 MİLYAR LİRALIK KUR ZİYANI

AKP’nin ve Erdoğan’ın en epey üzerinde durduğu alanlardan biri gerçek bölüm. Eylül ayında başlayan ve giderek daha yüksek dalgalar halinde adeta ‘‘kur tsunamisi’’nin yaşandığı periyotta, gerçek kesim 122.3 milyar dolarlık kur riskiyle yakalandı.

Şirketlerin do¨viz cinsinden yu¨ku¨mlu¨lu¨kleri 278,3 milyar dolar lakin ellerinde yalnızca 156 milyar dolar var. AKP, TL’yi özgür düşüşe bırakıp dövizin çıkmasına göz yummasıyla birlikte gerçek sekto¨r s¸imdilik 685 milyar liralık kur zararıyla kars¸ı kars¸ıya kaldı.

Yabancıların, Türkiye’deki sıcak paralarını akıbetiyle ilgili de raporda bilgiler yer alıyor: “Yabancıların Tu¨rkiye’deki pay senedi, ic¸ borc¸lanma ka^gˆıdı, banka mevduatı ve swaplardan olus¸an sıcak para stoku, hem yabancı yatırımcıların Tu¨rkiye’den c¸ıkmaya devam etmeleri, tıpkı vakitte (en çok da) Tu¨rk lirasının degˆer kaybetmesi yu¨zu¨nden 26 Kasım – 3 Aralık haftasında, 4,1 milyar dolar daha ku¨c¸u¨lerek 55,4 milyar dolara geriledi. Sıcak para stoku bu haliyle yılbas¸ındaki du¨zeyinin 33,6 milyar dolar altında bulunuyor.”

KREDİLER ARTTI

Yurttaşın bankalardan çektiği kredilerin ölçüsünde da önemli artış yaşandı.

Yılbas¸ından bu yana Tu¨rk lirası kredilerde yu¨zde 16,7 oranında artıs¸, do¨viz kredilerinde ise (dolar cinsinden) yu¨zde 4,3 oranında azalma yas¸andığının açıklandıği raporda, “Do¨viz kredilerinin Tu¨rk lirası kars¸ılıgˆı ise kur artıs¸ı yu¨zu¨nden yu¨zde 77,3 oranında arttı. Bu artıs¸ do¨viz kredisi kullanan s¸irketlerin kur artıs¸ı yu¨zu¨nden nasıl yu¨ksek bir maliyete katlanmak zorunda kaldıklarını go¨steriyor” sözleri yer aldı.

Döviz kredilerinin maliyeti hakkında da bilgi verilen raporda, şunlar kaydedildi: “Merkez Bankası’nın siyaset faizini du¨s¸u¨ru¨p gerçek sekto¨ru¨n finansman yu¨ku¨nu¨ azalttıgˆını sav eden Recep Tayyip Erdogˆan, Tu¨rk lirasının degˆerini du¨s¸u¨rerek gerçek sekto¨re bankalardan kullandıgˆı do¨viz kredilerinin maliyetini, kur farkı yoluyla faiz haric¸ yu¨zde 77 oranında artırdı.”

BATIK KREDİLERDE ARTIŞ

Bankaların vaktinde tahsil edemedigˆi ic¸in takibe aldıkları kredilerde ise bir haftada 2,7 milyar lira daha artış yaşanarak 161 milyar liraya kadar yu¨kseldi.

Tu¨rk lirasının süratli degˆer kaybı yu¨zu¨nden finans piyasalarının sarsıldıgˆı son iki ayda bankaların batık alacaklarında 12,7 milyar liralık artıs¸ yas¸andı. Bankaların batık durumdaki alacakları Eylu¨l ayı sonunda 149 milyar lira du¨zeyinde bulunuyordu.

YURTTAŞ NE KADAR FAİZ ÖDEDİ?

Cumhurbaşkanı Erdoğan, yaptığı konuşmalarda faize karşı olduğunu, Kur’an’ı Kerim’i referans göstererek deklare etti. Lakin, yurttaşın faize ödediği ölçü her geçen devir artıyor.

Yurttaşların, kredi kartı ve tu¨ketici kredisi borc¸ları niçiniyle bu yıl ocak-ekim do¨neminde bankacılık sistemine o¨dedigˆi faiz ise 95,8 milyar lira olarak gerc¸ekles¸ti. Gec¸en yılın tıpkı do¨neminde bu fiyat 67,1 milyar lira olmus¸tu.

BDDK’nin datalarına go¨re bu yılın birinci 10 aylık do¨neminde o¨denen faiz gec¸en yılın tamamındaki 82,7 milyar liralık faiz o¨demesinin de 13 milyar lira u¨zerine c¸ıktı. Yılın tamamında ise 115 milyar liraya ulas¸ması bekleniyor.

HAZİNENİN FAİZ YÜKÜ ARTIYOR

AKP’lilerin “du¨s¸u¨k faiz” so¨ylemine ragˆmen ic¸ borc¸lanma faizleri yu¨ksek kalmaya devam ediyor. I·ki yıl vadeli devlet tahvilinin (go¨sterge faiz), 3 Aralık’ta yu¨zde 21,39 olan yıllık faizi 10 Aralıkta yu¨zde 21,07 oldu.

Bes¸ yıl vadelinin faizi yu¨zde 22,62’ye yu¨kseldi, 10 yıl vadeli tahvilin faizi ise yu¨zde 21,41 oldu. Faiz oranları, o¨nceki hafta sonuna go¨re iki yıl vadelide 0,32 puan, 10 yıl vadelilerde 0,15 puan azaldı. 5 yıl vadelide 0,05 puan, yu¨kseldi.

Merkez Bankası, bankaları fonlarken kullandıgˆı repo faizini indirirken, 2,3 trilyon liralık bir ic¸ ve dıs¸ borcun anapara ve faiz o¨demeleri ile bu¨tc¸e ac¸ıgˆını su¨rekli bir daha borc¸lanarak c¸evirmek zorunda bulunan Hazinenin faiz yu¨ku¨nu¨ ise artırıyor.

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst