Piyasalarsa Rusya tedirginliği: Dolar yatay seyirde

Piyasalarda iç bilgi gündeminde PMI bilgileri ve İstanbul öncü enflasyon gerçekleşmeleri takip edilecek.

Öte yandan Rusya’nın Ukrayna’yı işgale başlaması niçiniyle Batılı devletler tarafınca başlatılan yaptırımlar ve gelişmelerin Türkiye iktisadına tesiri de izlenecek.

Rusya’nın Ukrayna’ya başlatmış olduğu askeri harekatın akabinde dolar/TL yılbaşından bu yana seyrettiği 13.5 etrafındaki dar bandı üst istikametli birinci kere geçen hafta kırmıştı. Dolar/TL’deki her yükseliş kamunun her geçen gün artan döviz riski niçiniyle kaygıyla takip ediliyor.

TL’de geçen hafta Ukrayna işgalinin başlamasıyla gün ortasında yüzde 5’e ulaşan kayıplar görülmüş fakat TL çabucak sonrasında kayıplarını kıymetli ölçüde kamu takviyesiyle telafi etmişti.

Merkez Bankası (TCMB) Ocak ayı prestijiyle döviz rezervlerinde hem düşüş, hem artış taraflı tesir eden daha faal bir kur siyaseti izlemeye başladı. Analistler yeni sistemi kamu denetiminin daha epey olduğu bir kur siyaseti olarak tanımlıyor.

Bankacılar Aralık’ta 20 milyar dolar, Ocak ayında 3 milyar dolar olduğu varsayım edilen TCMB rezerv kayıplarının Şubat ayının birinci iki haftasında görülmediğini hesaplıyorlardı. daha sonrasında ise bir daha döviz piyasasında kamu adımları barizleşti.

Reuters’a bilgi veren mevzu hakkında bilgi sahibi bir kaynak, “Kamu geçen hafta yalnızca bir gün 2.5 milyar dolar satış yapıldı, toplamda (geçen hafta) 4 milyar doları geçti. Ukrayna-Rusya savaşının tesiri günden güne artarak hissedilebilir” dedi.

Bankacılar TCMB analitik bilançodan geçen hafta en az 1.1 milyar dolar rezerv kaybı olduğunu hesaplayabiliyorlar. Lakin ihracatçıların döviz gelirlerinin yüzde 25’in TCMB tarafınca satın alınması üzere fiyatı açıklanmayan yeni uygulamalar niçiniyle tam fiyat hesaplanamıyor. Bankacıların varsayımları TCMB rezervlerinin geçen hafta kur siyasetinde en az 1.1 milyar dolar olmak üzere 4 milyar dolar civarında kullanıldığı tarafında.

Öte yandan bir daha bankacıların yaptığı hesaplamaya göre TCMB’nin 25 Şubat ile biten haftada net rezervlerinin bundan evvelki haftaki 19.8 milyar dolardan yaklaşık 1 milyar dolar gerileyeceği tarafında.

NEGATİF SEYİR DEVAM EDİYOR

TCMB’nin rezervlerine piyasalar swap datalarından arındırılmış olarak bakıyor ve bu meblağ eksi 60 milyar dolardan eksi 45 milyar dolara gelse de besbelli negatif seyrini sürdürüyor.

Dolar/TL bu sabah saat 08.45 prestijiyle 13.78/13.87 düzeyinde süreç gördü.

Gösterge 10 yıllık tahvilde bileşik getiri geçen hafta yüzde 24.79’a kadar yükseldikten daha sonra dün son süreçte yüzde 24.4 düzeyinde. Türkiye’nin 5 yıllık CDS’leri geçen hafta 613 baz puanı aşarak iki yılın doruğuna ulaştıktan daha sonra geriledi. CDS dün günü 581/593 baz puandan tamamladı.

GÜÇ MALİYETİ HÜKÜMETİN CARİ FAZLA MAKSADINI ZORLAR

Ukrayna’daki savaşın Türkiye iktisadına birinci tesiri petrol fiyatından geliyor. Brent petrolü geçen hafta 105.70 dolar ile yedi yılın tepesini gördükten daha sonra 100 dolar etrafında dalgalanıyor. Aleyhine yaptırım başlatılan Rusya, global petrol arzının yaklaşık yüzde 10’unu oluşturuyor.

Petrol ve emtia fiyatlarındaki artış, cari fazla hedefleyen ve yüzde 50’ye ulaşan enflasyon sorununu cari fazla ile çözmeyi amaçlayan Türkiye iktisadı için kıymetli bir risk ögesi.

Türkiye’nin ithalat faturası bir yıldır aralıksız yükselen güç meblağlarının da tesiriyle Ocak’ta 8.8 milyar dolarla yeni rekora tırmanırken, Şubat ayından itibaren yapılan ithalat savaş tesiriyle daha da tırmanabilecek güç maliyetlerini iktisada yansıtacak.

Hükümet yeni iktisat siyasetiyle ihracat artışı ve turizm gelirleriyle cari fazla vermeyi hedefliyor olsa da, hem güç maliyeti birebir vakitte bu maliyetin TCMB rezervlerinden karşılanan kısmı son aylarda rekor seviyede arttı. İstikrarlı döviz kuru ve enflasyonda düşüş için hükümetin gerekli dediği “cari fazla” ise artan ithalat ve rezerv maliyeti niçiniyle her geçen gün daha da zora giriyor.

Ekonomistlerin hesaplamalarına göre Brent petrolünde 10 dolarlık bir artışın Türkiye’nin yıllık güç ithalatında 4.5-6 milyar dolar yükseltici tesir yaratıyor.

Yıl başında elektrik fiyatına yapılan yüzde 120’nin üstündeki artırımın ülke genelinde yarattığı reaksiyonun akabinde fiyat artışlarını bir ölçü hafifçeletecek bir dizi düzenleme değişikliği yapıldı.

Ekonomistlerin yaptığı hesaplamalara göre 1 Mart’ta yürürlüğe giren KDV indirimi ve tarife değişikliklerin Mart ayı enflasyonuna yüzde 0.2- yüzde 0.3 düşürücü tesir yapması bekleniyor.

Rusya-Ukrayna tansiyonunun turizm ile tahıl ve besin ticareti niçiniyle Türkiye’ye muhtemel tesirleri de piyasalarda takip ediliyor.

Reuters’ın geçen hafta yayımladığı tahlile nazaran en makus senaryoda turizimde 35 milyar dolarlık gelir gayesinde 5-6 milyar dolarlık kayıp öngörülüyor.

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst