Reuters
Türk Lirası, yeni haftaya da paha kaybıyla başladı.
Dolar/TL kuru, haftanın birinci gününde 14,75 düzeyini aşarak rekor tazeledi.
Kurun bir daha süratle yükselmesinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) son 13 günde dördüncü müdahalesi geldi.
Lakin bu müdahale, kurun sırf hudutlu bir biçimde geriye çekilmesine yol açtı.
Ekonomist Murat Gülkan, kurun bugünkü yükselişinin ardında son birkaç gündür siyasilerden gelen iletiler olduğunu söylüyor.
Bu açıklamalardan en belirleyici olanı, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’den geldi.
Nebati, Habertürk’ten gazeteci Sevilay Yılman’a faiz artırmama konusunda kesin kararlı olduklarını tekrar vurguladı.
Nebati, “Faiz artırmayacağız. Bu işi faiz artırmadan da yapabildiğimizi bakılırsaceksiniz. Yalnızca güven” dedi.
İstanbul merkezli sermaye danışmanlığı şirketi OMG Capital Advisors’ın İdare Heyeti Lideri Gülkan’a göre bu TCMB’nin kanunla verilmiş bakılırsavini “yerine getirme niyetinin olmadığının” göstergesi:
“Karar verme yetkisi Merkez Bankası’ndan siyasi katmana kaymış durumda, bu kademede siyasalların ne dediği daha kıymetli. Onlar da epeyce net bir biçimde ortodoks para siyasetine dönüş olmayacağını söylüyorlar.”
Fed’in ve TCMB’nin bu haftaki toplantıları
Bu yüzden de TCMB’nin bu haftaki faiz sonucu TL üzerinde baskı oluşturmakta.
TCMB Para Siyaseti Şurası, Perşembe günü toplanarak aylık faiz sonucunı açıklayacak.
Reuters haber ajansının anketine bakılırsa piyasa beklentisi ortalama 100 baz puan faiz indirimi tarafında.
TCMB, Eylül ayından bu yana siyaset faizini yüzde 19’dan yüzde 15’e indirdi.
Kasım ayında yıllık enflasyon ise yüzde 21,3’e kadar yükselmiş durumda.
Başka yandan ABD’nin yüzde 6,8″le son 39 yılın en yüksek enflasyonuyla karşı karşıya olması, Amerikan Merkez Bankası’nın da (Fed) faiz artırımlarına başlayabileceği beklentisini doğuruyor
Fed’in bu haftaki toplantısında bu istikamette açıklanabilecek kararlar, doların güçlenmesi ve TL’nin paha kaybetmesi istikametinde bir beklenti doğuruyor.
‘Müdahale bir işe yaramaz’
Öte yandan TCMB, dolar satarak piyasaya direkt alım istikametinde müdahale etse de bu adım TL’nin paha kaybının önüne gereğince geçemiyor.
TCMB’nin döviz rezervlerinin halihazırda ekside olduğu istikametindeki tartışmalar, bu müdahalenin geçerliliğinin de sorgulanmasına niye oluyor.
Ekonomist Murat Gülkan’a göre TCMB’nin müdahalesinin “hiç bir işe yaramayacağını” öngörmek çok kolay:
“Bir para ünitesini elinde tutan bir kişi, yarın daha az mal ve hizmet alabileceğini düşündüğü sürece o para ünitesinin bedel kaybının bir hududu olmaz, tarih bunun örnekleriyle dolu.”
Bu yüzden müdahalelerin bir işe yaramayacağını düşünen Gülkan, “Piyasa, Merkez Bankası’na ne kadar satarsan ben alırım diyor” sözünü sarf ediyor.
Getty Images
‘Piyasada TL ile vadeli ticaret yapılamıyor’
Gülkan’a nazaran bu durumun iki kritik kararı olabilir.
Biri enflasyonda kalıcılık başkası de Türkiye’nin nakdî egemenliğini yitirme tehlikesiyle karşı karşıya kalması.
Global piyasa şartlarında bir para ünitesinin ne kadar denetlenebilir olduğu tartışılsa da nakdî egemenlik genel olarak bir devletin kendi para ünitesinin üzerinde ne kadar denetimi olduğunu ele alan bir kavram.
Gülkan’a nazaran TL’nin bir para ünitesinin yerine getirmesi gereken fonksiyonlardan kimilerini halihazırda gerçekleştirememesi, Türkiye’de nakdî egemenliğin tartışılmasına yol açmış vaziyette.
Gülkan, bu durumu, “TL, bir alışveriş aracı olma özellğini bile kısmen yitirmiş durumda, TL ile vadeli ticaret şu anda pek yapılamıyor. Piyasaya gidin, demir çelik satın almak istiyorum diyin, size vadeli dolar fiyatı veriliyor. Bu gidişat denetim altına alınmazsa fazlaca ağır bedelleri olacak” kelamlarıyla özetliyor.
UBS, TL için rapor yayımlamayı sonlandırdı
Gülkan’ın bahsetmiş olduğu bu durum, yabancı kurumlar cephesinde şimdiden kendini göstermeye başladı.
İsviçre bankası UBS, bundan daha sonra TL ile ilgili rapor yayımlamayacaklarını belirterek yatırımcıların TL ile ilgili son raporlarını dikkate almamalarını istedi.
Bloomberg HT’nin haberine göre UBS Analisti Tilmann Kolb, en son Kasım ayının sonunda yayımladığı raporda TL’deki bedel kaybının para siyasetinin enflasyonla gayrette yetersizliğinin yansıması olduğunu ve bu niçinle daha fazla kıymet kaybı olabileceğini belirtmişti.
Halihazırda yabancıların TL swap’ları yüzde 90’a yakın gerilemiş vaziyette.
Yabancıların, swap piyasalarında TL varlıklarını satma eğilimi 3 Aralık haftasında da devam etmiş, Merkez Bankası ve BDDK bilgilerinden yapılan hesaplamaya göre yabancıların Türk bankaları ile yaptığı TL swap ölçüsü geçen hafta 2,9 milyar dolara gerilemişti.
bu biçimdece son 13 haftada yaşanan çıkış 10,6 milyar dolara ulaştı.
19 Mart haftasında yabancıların swap durumu 24 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da son devirde Türkiye’ye sıcak para girişini istemedikleri istikametinde açıklamalar yaptı.
AKP iktidarının birinci senelerında iktisadın sıcak para ile ivme kazanması göz önünde bulundurulursa bu telaffuz, iktisat siyasetlerinde büyük bir değişim manasına geliyor.
Fakat TL’nin özgür düşüşüne müsaade verilmesi ise para ünitesinin itibarsızlaşması, yatırımcı inancının azalması ve enflasyonun eziciliğinin artarak makroekonomik göstergelerin bozulması döngüsüne niye oluyor.
yatırım tavsiyesi içermez
Türk Lirası, yeni haftaya da paha kaybıyla başladı.
Dolar/TL kuru, haftanın birinci gününde 14,75 düzeyini aşarak rekor tazeledi.
Kurun bir daha süratle yükselmesinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) son 13 günde dördüncü müdahalesi geldi.
Lakin bu müdahale, kurun sırf hudutlu bir biçimde geriye çekilmesine yol açtı.
Ekonomist Murat Gülkan, kurun bugünkü yükselişinin ardında son birkaç gündür siyasilerden gelen iletiler olduğunu söylüyor.
Bu açıklamalardan en belirleyici olanı, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’den geldi.
Nebati, Habertürk’ten gazeteci Sevilay Yılman’a faiz artırmama konusunda kesin kararlı olduklarını tekrar vurguladı.
Nebati, “Faiz artırmayacağız. Bu işi faiz artırmadan da yapabildiğimizi bakılırsaceksiniz. Yalnızca güven” dedi.
İstanbul merkezli sermaye danışmanlığı şirketi OMG Capital Advisors’ın İdare Heyeti Lideri Gülkan’a göre bu TCMB’nin kanunla verilmiş bakılırsavini “yerine getirme niyetinin olmadığının” göstergesi:
“Karar verme yetkisi Merkez Bankası’ndan siyasi katmana kaymış durumda, bu kademede siyasalların ne dediği daha kıymetli. Onlar da epeyce net bir biçimde ortodoks para siyasetine dönüş olmayacağını söylüyorlar.”
Fed’in ve TCMB’nin bu haftaki toplantıları
Bu yüzden de TCMB’nin bu haftaki faiz sonucu TL üzerinde baskı oluşturmakta.
TCMB Para Siyaseti Şurası, Perşembe günü toplanarak aylık faiz sonucunı açıklayacak.
Reuters haber ajansının anketine bakılırsa piyasa beklentisi ortalama 100 baz puan faiz indirimi tarafında.
TCMB, Eylül ayından bu yana siyaset faizini yüzde 19’dan yüzde 15’e indirdi.
Kasım ayında yıllık enflasyon ise yüzde 21,3’e kadar yükselmiş durumda.
Başka yandan ABD’nin yüzde 6,8″le son 39 yılın en yüksek enflasyonuyla karşı karşıya olması, Amerikan Merkez Bankası’nın da (Fed) faiz artırımlarına başlayabileceği beklentisini doğuruyor
Fed’in bu haftaki toplantısında bu istikamette açıklanabilecek kararlar, doların güçlenmesi ve TL’nin paha kaybetmesi istikametinde bir beklenti doğuruyor.
‘Müdahale bir işe yaramaz’
Öte yandan TCMB, dolar satarak piyasaya direkt alım istikametinde müdahale etse de bu adım TL’nin paha kaybının önüne gereğince geçemiyor.
TCMB’nin döviz rezervlerinin halihazırda ekside olduğu istikametindeki tartışmalar, bu müdahalenin geçerliliğinin de sorgulanmasına niye oluyor.
Ekonomist Murat Gülkan’a göre TCMB’nin müdahalesinin “hiç bir işe yaramayacağını” öngörmek çok kolay:
“Bir para ünitesini elinde tutan bir kişi, yarın daha az mal ve hizmet alabileceğini düşündüğü sürece o para ünitesinin bedel kaybının bir hududu olmaz, tarih bunun örnekleriyle dolu.”
Bu yüzden müdahalelerin bir işe yaramayacağını düşünen Gülkan, “Piyasa, Merkez Bankası’na ne kadar satarsan ben alırım diyor” sözünü sarf ediyor.
Getty Images
‘Piyasada TL ile vadeli ticaret yapılamıyor’
Gülkan’a nazaran bu durumun iki kritik kararı olabilir.
Biri enflasyonda kalıcılık başkası de Türkiye’nin nakdî egemenliğini yitirme tehlikesiyle karşı karşıya kalması.
Global piyasa şartlarında bir para ünitesinin ne kadar denetlenebilir olduğu tartışılsa da nakdî egemenlik genel olarak bir devletin kendi para ünitesinin üzerinde ne kadar denetimi olduğunu ele alan bir kavram.
Gülkan’a nazaran TL’nin bir para ünitesinin yerine getirmesi gereken fonksiyonlardan kimilerini halihazırda gerçekleştirememesi, Türkiye’de nakdî egemenliğin tartışılmasına yol açmış vaziyette.
Gülkan, bu durumu, “TL, bir alışveriş aracı olma özellğini bile kısmen yitirmiş durumda, TL ile vadeli ticaret şu anda pek yapılamıyor. Piyasaya gidin, demir çelik satın almak istiyorum diyin, size vadeli dolar fiyatı veriliyor. Bu gidişat denetim altına alınmazsa fazlaca ağır bedelleri olacak” kelamlarıyla özetliyor.
UBS, TL için rapor yayımlamayı sonlandırdı
Gülkan’ın bahsetmiş olduğu bu durum, yabancı kurumlar cephesinde şimdiden kendini göstermeye başladı.
İsviçre bankası UBS, bundan daha sonra TL ile ilgili rapor yayımlamayacaklarını belirterek yatırımcıların TL ile ilgili son raporlarını dikkate almamalarını istedi.
Bloomberg HT’nin haberine göre UBS Analisti Tilmann Kolb, en son Kasım ayının sonunda yayımladığı raporda TL’deki bedel kaybının para siyasetinin enflasyonla gayrette yetersizliğinin yansıması olduğunu ve bu niçinle daha fazla kıymet kaybı olabileceğini belirtmişti.
Halihazırda yabancıların TL swap’ları yüzde 90’a yakın gerilemiş vaziyette.
Yabancıların, swap piyasalarında TL varlıklarını satma eğilimi 3 Aralık haftasında da devam etmiş, Merkez Bankası ve BDDK bilgilerinden yapılan hesaplamaya göre yabancıların Türk bankaları ile yaptığı TL swap ölçüsü geçen hafta 2,9 milyar dolara gerilemişti.
bu biçimdece son 13 haftada yaşanan çıkış 10,6 milyar dolara ulaştı.
19 Mart haftasında yabancıların swap durumu 24 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da son devirde Türkiye’ye sıcak para girişini istemedikleri istikametinde açıklamalar yaptı.
AKP iktidarının birinci senelerında iktisadın sıcak para ile ivme kazanması göz önünde bulundurulursa bu telaffuz, iktisat siyasetlerinde büyük bir değişim manasına geliyor.
Fakat TL’nin özgür düşüşüne müsaade verilmesi ise para ünitesinin itibarsızlaşması, yatırımcı inancının azalması ve enflasyonun eziciliğinin artarak makroekonomik göstergelerin bozulması döngüsüne niye oluyor.
yatırım tavsiyesi içermez