SACİDE DEMİR
Ekonomi idaresinin dokuz ay evvel döviz kurlarının artışını frenleme ve ‘liralaşma’yı artırmak için başlatmış olduğu ‘85 milyonun cebine açılan kara delik’ eleştirisisi yapılan Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) sisteminin hacminin arttığı belirtildi. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati toplumsal medya hesabınyan yaptığı açıklamada ‘’Ekonominin çarkları Türk Lirası enstrümanlarla dönüyor. Yaklaşık 9 ay evvel vatandaşlarımızın tasarruflarını korumak maksadıyla hayata geçirdiğimiz Kur Muhafazalı Mevduat uygulaması, bugün 1.3 trilyon liralık hacmi geçmiş durumdadır. TL cinsinden varlıkların artması ve tasarrufların vadelerinin uzaması, finansal sistem dahilinde hem yatırımlar birebir vakitte krediler açısından büyük ehemmiyete sahip. Biz, tercihimizi TL’yi önceleyen reformist bir anlayıştan yana kullandık. Sistemin çarkları TL ile besleniyor. Bugün gelinen noktada, Kur Muhafazalı Mevduat ve İştirak Hesaplarında gerçek ve hükmî yatırımcı sayısı toplamda 2 milyon 138 bin 489’a ulaştı. Biz Türk Liramıza güvendikçe, ülkemizi her türlü şoktan, her türlü tansiyon ve krizden muhafazayı başarırı’’ dedi. Nebati’nin açıklamalarını KARAR’a kıymetlendiren Finansal Piyasalar Uzmanı İris Cibre ne iktisat idaresinin ne de yatırımcının TL’ye güvenmediği için bu enstrümanı kullandığını belirterek ‘’KKM aslında bir TL enstrümanı değil yani iktisat idaresinin sav ettiği üzere “Liralaşma” değil. Şayet yatırımcı TL’nin kıymet kazanacağını, gelecek konjonktürde iktisadın toparlanacağını düşünüyor olsaydı parasını ne dolara ne de dolara endeksli KKM’ye yatırırdı. TL enstrümanlarda kalmayı tercih ederdi. Ama yatırımcının iktisadın gidişatına itimat duymadığını kur artışından korunmak için KKM ya da dolara yatırım yapmayı tercih ettiğini görüyoruz’’ dedi.
‘DOLARİZASYON TAM SÜRAT DEVAM EDİYOR’
Hazine Bakanı Nureddin Nebati enflasyondaki ataleti kıracak, dolarizasyonu azaltacak selektif kredi siyasetlerinin temelinde Türk Lirası tercihlerinin olduğunu belirtirken, İris Cibre dolarizasyon tam sürat devam ettiğinin altını çizerek KKM öncesi toplam mevduatta Döviz Tevdiat Hesapları’nın (DTH) oranının yüzde 64 olduğunu bugüne gelindiğinde ise DTH oranının yüzde 55 olduğunu belirtti. Yalnızca döviz mevduatlarına bakıldığında bile dolarizasyon tam sürat devam ettiğini söyleyen Cibre, ‘’KKM’nin varlığına karşın o kadar güvensizlik kelam konusu ki hâlâ vatandaş dolarını satmayı tercih etmiyor. Bunun yanında KKM’nin de dolara endeksli bir mevduat tipi olduğunu açıklamıştık. ötürüsıyla, KKM ile birlikte mevduatını döviz ya da dövize endeksli tutan mevduat oranı KKM evvelce de yüksek. Tam yüzde 72. Yani iktisat idaresi doların son sürat yükseldiği periyotta dahi mevduatını TL’de tutan vatandaşı zorla dolarize etti de denebilir’’ tabirlerini kullandı.
‘SENE SONUNDA KKM’YE 250 MİLYAR ÖDENMİŞ OLACAK
Kur Muhafazalı Mevduat sisteminde hacmin büyümesinin maliyet artışı manasına gelmediğini belirten İris Cibre, kurun yıllık yüzde 16’den çok artmazsa Hazine ve Merkez Bankası’nın kur farkı ödemek durumunda kalmayacağını söylemiş oldu. Ancak kurda yüzde 16 yıllık artış ya da 3 aylık yüzde 4 yükselişle Hazine ve TCMB’nin yükünün ortaya çıktığını aktaran Cibre ‘’Son PPK toplantısında siyaset faizi yüzde 13’e indirildi. ötürüsıyla KKM’ye bankalar tarafınca ödenecek maximum faiz yüzde 16’ya düştü daha evvel kurun yıllık yüzde 17 yükselmesi gerekirken şu an kur yıllık yüzde 16 yükseldiğinde Hazine ve TCMB kur farkı ödemek durumunda. Yani Hazine ve Merkez Bankası’nın yükü büsbütün kur artışına bağlı’’ dedi. Temmuz ayına kadar Hazine’nin 60.59 Milyar TL ödeme yaptığını hatırlatan İris Cibre, ‘’TCMB’nin de 71.1 Milyar TL ödeme yaptığını kestirim ediyorum. Son OVP raporuna göre kur beklentisi sene sonunda 18.80 düzeylerinde, bu beklentiye bakılırsa dahi bakarsak sene sonunda KKM’ye ödenmiş olacak toplam sayı 250 Milyar TL civarına erişmiş olacak’’ diye konuştu.
‘100 BİN TL YATIRAN 56 BİN TL GETİRİ ELDE ETTİ’
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, kur muhafazalı mevduat ve iştirak hesaplarında gerçek ve hükmî yatırımcı sayısının toplamda 2 milyon 138 bin 489’a ulaştığını belirterek ‘’Tasarruf sahibi kazanırken bankacılık sistemimiz önünü nazaranbiliyor ve yatırımcılarımız da likidite muhtaçlıklarını bu sayede çarçabuk gideriyor’’ dedi. Sisteme giren yatırımcının ne vakit çıktığı muhakkak olmadığı için hasılatların net olarak hesaplanmayacağını fakat söz eden İris Cibre ‘’Fakat birinci girenin her 3 ayda bir yenilediğini var iseyarsak ve başlangıç kurunun 11.6738 düzeyinde olduğunu bildiğimize bakılırsa 24 Aralıkta 100 bin TL’sini KKM’ye yatırmış biri 9 ay boyunca KKM’de parasını değerlendirmeye devam ettiyse, bugün bankadan takribi 12.750 TL faiz ve Hazine ya da TCMB’den ödenmek suretiyle 43.583 TL kur farkı ile toplam 56.330 TL getiri elde etmiş olurdu’’ dedi.
Ekonomi idaresinin dokuz ay evvel döviz kurlarının artışını frenleme ve ‘liralaşma’yı artırmak için başlatmış olduğu ‘85 milyonun cebine açılan kara delik’ eleştirisisi yapılan Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) sisteminin hacminin arttığı belirtildi. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati toplumsal medya hesabınyan yaptığı açıklamada ‘’Ekonominin çarkları Türk Lirası enstrümanlarla dönüyor. Yaklaşık 9 ay evvel vatandaşlarımızın tasarruflarını korumak maksadıyla hayata geçirdiğimiz Kur Muhafazalı Mevduat uygulaması, bugün 1.3 trilyon liralık hacmi geçmiş durumdadır. TL cinsinden varlıkların artması ve tasarrufların vadelerinin uzaması, finansal sistem dahilinde hem yatırımlar birebir vakitte krediler açısından büyük ehemmiyete sahip. Biz, tercihimizi TL’yi önceleyen reformist bir anlayıştan yana kullandık. Sistemin çarkları TL ile besleniyor. Bugün gelinen noktada, Kur Muhafazalı Mevduat ve İştirak Hesaplarında gerçek ve hükmî yatırımcı sayısı toplamda 2 milyon 138 bin 489’a ulaştı. Biz Türk Liramıza güvendikçe, ülkemizi her türlü şoktan, her türlü tansiyon ve krizden muhafazayı başarırı’’ dedi. Nebati’nin açıklamalarını KARAR’a kıymetlendiren Finansal Piyasalar Uzmanı İris Cibre ne iktisat idaresinin ne de yatırımcının TL’ye güvenmediği için bu enstrümanı kullandığını belirterek ‘’KKM aslında bir TL enstrümanı değil yani iktisat idaresinin sav ettiği üzere “Liralaşma” değil. Şayet yatırımcı TL’nin kıymet kazanacağını, gelecek konjonktürde iktisadın toparlanacağını düşünüyor olsaydı parasını ne dolara ne de dolara endeksli KKM’ye yatırırdı. TL enstrümanlarda kalmayı tercih ederdi. Ama yatırımcının iktisadın gidişatına itimat duymadığını kur artışından korunmak için KKM ya da dolara yatırım yapmayı tercih ettiğini görüyoruz’’ dedi.
‘DOLARİZASYON TAM SÜRAT DEVAM EDİYOR’
Hazine Bakanı Nureddin Nebati enflasyondaki ataleti kıracak, dolarizasyonu azaltacak selektif kredi siyasetlerinin temelinde Türk Lirası tercihlerinin olduğunu belirtirken, İris Cibre dolarizasyon tam sürat devam ettiğinin altını çizerek KKM öncesi toplam mevduatta Döviz Tevdiat Hesapları’nın (DTH) oranının yüzde 64 olduğunu bugüne gelindiğinde ise DTH oranının yüzde 55 olduğunu belirtti. Yalnızca döviz mevduatlarına bakıldığında bile dolarizasyon tam sürat devam ettiğini söyleyen Cibre, ‘’KKM’nin varlığına karşın o kadar güvensizlik kelam konusu ki hâlâ vatandaş dolarını satmayı tercih etmiyor. Bunun yanında KKM’nin de dolara endeksli bir mevduat tipi olduğunu açıklamıştık. ötürüsıyla, KKM ile birlikte mevduatını döviz ya da dövize endeksli tutan mevduat oranı KKM evvelce de yüksek. Tam yüzde 72. Yani iktisat idaresi doların son sürat yükseldiği periyotta dahi mevduatını TL’de tutan vatandaşı zorla dolarize etti de denebilir’’ tabirlerini kullandı.
‘SENE SONUNDA KKM’YE 250 MİLYAR ÖDENMİŞ OLACAK
Kur Muhafazalı Mevduat sisteminde hacmin büyümesinin maliyet artışı manasına gelmediğini belirten İris Cibre, kurun yıllık yüzde 16’den çok artmazsa Hazine ve Merkez Bankası’nın kur farkı ödemek durumunda kalmayacağını söylemiş oldu. Ancak kurda yüzde 16 yıllık artış ya da 3 aylık yüzde 4 yükselişle Hazine ve TCMB’nin yükünün ortaya çıktığını aktaran Cibre ‘’Son PPK toplantısında siyaset faizi yüzde 13’e indirildi. ötürüsıyla KKM’ye bankalar tarafınca ödenecek maximum faiz yüzde 16’ya düştü daha evvel kurun yıllık yüzde 17 yükselmesi gerekirken şu an kur yıllık yüzde 16 yükseldiğinde Hazine ve TCMB kur farkı ödemek durumunda. Yani Hazine ve Merkez Bankası’nın yükü büsbütün kur artışına bağlı’’ dedi. Temmuz ayına kadar Hazine’nin 60.59 Milyar TL ödeme yaptığını hatırlatan İris Cibre, ‘’TCMB’nin de 71.1 Milyar TL ödeme yaptığını kestirim ediyorum. Son OVP raporuna göre kur beklentisi sene sonunda 18.80 düzeylerinde, bu beklentiye bakılırsa dahi bakarsak sene sonunda KKM’ye ödenmiş olacak toplam sayı 250 Milyar TL civarına erişmiş olacak’’ diye konuştu.
‘100 BİN TL YATIRAN 56 BİN TL GETİRİ ELDE ETTİ’
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, kur muhafazalı mevduat ve iştirak hesaplarında gerçek ve hükmî yatırımcı sayısının toplamda 2 milyon 138 bin 489’a ulaştığını belirterek ‘’Tasarruf sahibi kazanırken bankacılık sistemimiz önünü nazaranbiliyor ve yatırımcılarımız da likidite muhtaçlıklarını bu sayede çarçabuk gideriyor’’ dedi. Sisteme giren yatırımcının ne vakit çıktığı muhakkak olmadığı için hasılatların net olarak hesaplanmayacağını fakat söz eden İris Cibre ‘’Fakat birinci girenin her 3 ayda bir yenilediğini var iseyarsak ve başlangıç kurunun 11.6738 düzeyinde olduğunu bildiğimize bakılırsa 24 Aralıkta 100 bin TL’sini KKM’ye yatırmış biri 9 ay boyunca KKM’de parasını değerlendirmeye devam ettiyse, bugün bankadan takribi 12.750 TL faiz ve Hazine ya da TCMB’den ödenmek suretiyle 43.583 TL kur farkı ile toplam 56.330 TL getiri elde etmiş olurdu’’ dedi.