Karar gazetesi muharriri İbrahim Kahveci, “Ya artırım ya karanlık ya da…” başlıklı bir yazı kaleme aldı.
Kahveci bugünkü yazısında, artan güç meblağlarının EPDK tarafınca halka yansıtılmadığını söylemiş oldu ve aracılık sisteminin çökeceğini tabir etti.
Kahveci, “Üreticiden 60-70 kuruşa alınan elektrik tüketiciye en az 1,20-1,30 kuruştan satılmak zorunda. Bu fiyat ise dün de belirttiğimiz üzere yaklaşık yüzde 40-45 artırım demek” diye belirtti.
Yazının ilgili kısmı şu biçimde:
“Evet, global bir güç sorunu yaşandığı aşikâr. Anadolu Ajansı Avrupa’da yüzde 150 artan elektrik meblağlarına karşılık Türkiye’de artışın yüzde 75’de kaldığını haber olarak geçti.
Demek ki sorun önemli.
Dün prestiji ile elektrik üreten şirketlerin ekim ayı birinci 20 gün ortalama satış fiyatı 62,27 kuruş oldu.
Bu fiyat elektrik üreten şirketlerin kasasına giren ünite satış kıymeti oluyor.
Elektrik üreten firmaların geçen sene ekim ayında satış meblağları 32,40 kuruş seviyesindeydi. Bir yıl daha sonra firmalar artık elektriği yüzde 93,5 oranında daha değerli satıyorlar.
Aracı-dağıtıcı firmalar işte bu artan fiyattan elektriği alıyorlar. Ve bu fiyatın üzerine 1-iletim bedeli 2- dağıtım bedeli 3- kayıp/kaçak maliyetini 4- vergileri ekleyerek satış yapıyorlar.
İşte bu dört maliyet eklenerek üreticiden alınan elektrik tüketicilere iki katı aşan bir farkla satılmış oluyor.
İşin özü şu: Üreticide artan fiyatlar mecburen tüketiciye yansıtılıyor. Yoksa ortada aracı dediğimiz sistem çökmüş olacak.
örneğin geçen yıl ekim ayında üreticide 32,40 kuruş olan elektrik, üstteki 5 maliyet kalemi eklenerek tüketiciye 75,11 kuruştan satılmıştı.
Artık ne oldu?
Elektrik fiyatını üretici firmalar artık 62,27 kuruşa satıyor. Üreticiler %93,5 artırım yaptılar lakin işin bir öbür kısmı daha var: 14 Ekim daha sonrası pazar biraz daha karıştı. Pazartesi üretici fiyatları 81,80 kuruşa çıkarken bugün de 76,16 kuruştan fiyat oluştu.
özetlemek gerekirse üreticinin elektrik satış fiyatı artık 70-80 kuruşlara dayandı. halbuki daha geçen yıl elektrik üreticileri mamüllerini 28,22 kuruş ortalamadan satmışlardı. Bu açıdan baktığınızda üretici fiyatı yaklaşık 1,5 kat (Yüzde 150) üzere artmış oldu.
Üreticide yüzde 150 artan satış fiyatı tüketicide ne kadar arttı?
Geçen yıl ağustos ayına kadar 71,02 kuruştan konutlara fatura edilen elektrik, bu yıl temmuz başındaki artırım ile artık 91,72 kuruşa geldi. Tüketicinin artırım oranı yüzde 30 düzeylerinde.
Ne yapacağız?
Üreticide devasa yükseklikte oranda artan fiyatlar hür piyasada belirleniyor. Fakat tüketiciye satış fiyatında sonucu EPDK veriyor. Ve EPDK ekim başında ‘zam yok’ dedi.
Şu durumda üretici rahat. Maliyetlerini hür piyasaya yansıttı ve karını cebine koydu. Lakin ortacılar ne olacak?
Ortacılar 70-80 kuruşa üreticiden aldıkları elektriğin üzerine iletim, dağıtım, kayıp/kaçak ve vergileri de eklemek zorunda. Geçmiş senelerda bu maliyetler daima sonuncu satış fiyatının yarısından fazlasını oluşturmuş. Bu hesaba bakılırsa üreticiden 60-70 kuruşa alınan elektrik tüketiciye en az 1,20-1,30 kuruştan satılmak zorunda. Bu fiyat ise dün de belirttiğimiz üzere yaklaşık yüzde 40-45 artırım demek.
Bu artırım yapılmazsa ne olacak?
Aracılık-dağıtıcılık kesimi çökecek. Yani elektrik satamayacaklar.
aslına bakarsan şu sıralarda da trafo bakımları, santral tamirleri vs niçinlerle sıkça elektriğiniz kesilmiyor mu? İşte buna da gezdirilen elektrik kesintisi deniliyor.
Ya artırım olacak ya da karanlık…
Lakin bir yol daha var: Türkiye’nin bu elektrik probleminin ana sebebi kurlar. Yani dolardaki yükseliş. İthal kömürcüler spot piyasadan aldıkları için bu problemle baş edemiyor. Dün prestiji ile üretim hisseleri yüzde 10’nun altına düştü (geçen yıl yüzde 20,5 hisseye sahiptiler)
Kurlar düşmeden güç ithalatında imkanlarımız artmayacak. Maaşımızı değil ancak enerjiyi dolarla alıyoruz. bu biçimde tek çıkış yolumuz doları düşürmek…
Yeterli lakin bu hususa da idare hiç yaklaşmıyor. aslına bakarsan 2018’de yapılan seçimde Sayın Erdoğan’ın Faiz & Enflasyon teorisine evet oyu vermiştik.
bu biçimde idare değişene kadar patlasın kurlar, gelsin artırımlar… Devam.”
yatırım tavsiyesi içermez
Kahveci bugünkü yazısında, artan güç meblağlarının EPDK tarafınca halka yansıtılmadığını söylemiş oldu ve aracılık sisteminin çökeceğini tabir etti.
Kahveci, “Üreticiden 60-70 kuruşa alınan elektrik tüketiciye en az 1,20-1,30 kuruştan satılmak zorunda. Bu fiyat ise dün de belirttiğimiz üzere yaklaşık yüzde 40-45 artırım demek” diye belirtti.
Yazının ilgili kısmı şu biçimde:
“Evet, global bir güç sorunu yaşandığı aşikâr. Anadolu Ajansı Avrupa’da yüzde 150 artan elektrik meblağlarına karşılık Türkiye’de artışın yüzde 75’de kaldığını haber olarak geçti.
Demek ki sorun önemli.
Dün prestiji ile elektrik üreten şirketlerin ekim ayı birinci 20 gün ortalama satış fiyatı 62,27 kuruş oldu.
Bu fiyat elektrik üreten şirketlerin kasasına giren ünite satış kıymeti oluyor.
Elektrik üreten firmaların geçen sene ekim ayında satış meblağları 32,40 kuruş seviyesindeydi. Bir yıl daha sonra firmalar artık elektriği yüzde 93,5 oranında daha değerli satıyorlar.
Aracı-dağıtıcı firmalar işte bu artan fiyattan elektriği alıyorlar. Ve bu fiyatın üzerine 1-iletim bedeli 2- dağıtım bedeli 3- kayıp/kaçak maliyetini 4- vergileri ekleyerek satış yapıyorlar.
İşte bu dört maliyet eklenerek üreticiden alınan elektrik tüketicilere iki katı aşan bir farkla satılmış oluyor.
İşin özü şu: Üreticide artan fiyatlar mecburen tüketiciye yansıtılıyor. Yoksa ortada aracı dediğimiz sistem çökmüş olacak.
örneğin geçen yıl ekim ayında üreticide 32,40 kuruş olan elektrik, üstteki 5 maliyet kalemi eklenerek tüketiciye 75,11 kuruştan satılmıştı.
Artık ne oldu?
Elektrik fiyatını üretici firmalar artık 62,27 kuruşa satıyor. Üreticiler %93,5 artırım yaptılar lakin işin bir öbür kısmı daha var: 14 Ekim daha sonrası pazar biraz daha karıştı. Pazartesi üretici fiyatları 81,80 kuruşa çıkarken bugün de 76,16 kuruştan fiyat oluştu.
özetlemek gerekirse üreticinin elektrik satış fiyatı artık 70-80 kuruşlara dayandı. halbuki daha geçen yıl elektrik üreticileri mamüllerini 28,22 kuruş ortalamadan satmışlardı. Bu açıdan baktığınızda üretici fiyatı yaklaşık 1,5 kat (Yüzde 150) üzere artmış oldu.
Üreticide yüzde 150 artan satış fiyatı tüketicide ne kadar arttı?
Geçen yıl ağustos ayına kadar 71,02 kuruştan konutlara fatura edilen elektrik, bu yıl temmuz başındaki artırım ile artık 91,72 kuruşa geldi. Tüketicinin artırım oranı yüzde 30 düzeylerinde.
Ne yapacağız?
Üreticide devasa yükseklikte oranda artan fiyatlar hür piyasada belirleniyor. Fakat tüketiciye satış fiyatında sonucu EPDK veriyor. Ve EPDK ekim başında ‘zam yok’ dedi.
Şu durumda üretici rahat. Maliyetlerini hür piyasaya yansıttı ve karını cebine koydu. Lakin ortacılar ne olacak?
Ortacılar 70-80 kuruşa üreticiden aldıkları elektriğin üzerine iletim, dağıtım, kayıp/kaçak ve vergileri de eklemek zorunda. Geçmiş senelerda bu maliyetler daima sonuncu satış fiyatının yarısından fazlasını oluşturmuş. Bu hesaba bakılırsa üreticiden 60-70 kuruşa alınan elektrik tüketiciye en az 1,20-1,30 kuruştan satılmak zorunda. Bu fiyat ise dün de belirttiğimiz üzere yaklaşık yüzde 40-45 artırım demek.
Bu artırım yapılmazsa ne olacak?
Aracılık-dağıtıcılık kesimi çökecek. Yani elektrik satamayacaklar.
aslına bakarsan şu sıralarda da trafo bakımları, santral tamirleri vs niçinlerle sıkça elektriğiniz kesilmiyor mu? İşte buna da gezdirilen elektrik kesintisi deniliyor.
Ya artırım olacak ya da karanlık…
Lakin bir yol daha var: Türkiye’nin bu elektrik probleminin ana sebebi kurlar. Yani dolardaki yükseliş. İthal kömürcüler spot piyasadan aldıkları için bu problemle baş edemiyor. Dün prestiji ile üretim hisseleri yüzde 10’nun altına düştü (geçen yıl yüzde 20,5 hisseye sahiptiler)
Kurlar düşmeden güç ithalatında imkanlarımız artmayacak. Maaşımızı değil ancak enerjiyi dolarla alıyoruz. bu biçimde tek çıkış yolumuz doları düşürmek…
Yeterli lakin bu hususa da idare hiç yaklaşmıyor. aslına bakarsan 2018’de yapılan seçimde Sayın Erdoğan’ın Faiz & Enflasyon teorisine evet oyu vermiştik.
bu biçimde idare değişene kadar patlasın kurlar, gelsin artırımlar… Devam.”
yatırım tavsiyesi içermez