Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) TBMM Grubu’nun Haftalık İktisat Raporu, işsizlikten, borçlanmaya kadar gerçekleşen son sayıları biraraya getirerek yaşanan krizi bir defa daha gözler önüne serdi. İktisat raporunda yer alan değerlendirmeler şu biçimde:
– İşsizlik bundan evvelki aya göre 39 bin artarak 3.7 milyona yükseldi. Türkiye bu oranla Avrupa ülkeleri içinde yüksek işsizliğe sahip 8’inci ülke oldu. Ayrıyeten Türkiye’deki gerçek işsiz sayısı 8 milyon 79 bin kişiyi buluyor. Gerçek işsizlik oranı ise yüzde 22.1 olarak hesaplanıyor. 1 milyon 153 bin genç iş arıyor. Gençler içindeki gerçek işsizlik oranı ise yüzde 32.
– Aralıkta işten çıkarılan 148 bin 642 kişi işsizlik ödeneği almak için İşsizlik Sigortası Fonu’na müracaat yaptı. Başvurusu kabul edilen 69 bin 854 şahsa işsizlik ödeneği bağlandı. Ödenek alanların sayısı ise 70 bine yakın yeni katılana karşın, iş bulduğu için ödeneği kesilen ya da ödenekten yararlanma mühleti dolanlar niçiniyle 35 bin 971 kişi artarak 439 bin 239’a çıktı.
– Kurdaki artış cari açığa tahlil olmadı. İktidarın “Cari fazla vereceğiz” telaffuzuyla TL’de çöküşe niye olduğu geçen yılın kasım ayında Türkiye, üç ay ortadan daha sonra 2.7 milyar dolar cari süreçler açığı verdi. Ocak-kasım periyodunda ise açık 10.8 miyar dolar oldu.
– İktidar, cari açık azaldıkça enflasyonun düşeceğini savundu. Buna rağmen geçen yıl açık azalırken, enflasyon son 20 yılın en yüksek düzeyine çıktı.
– Ödemeler istikrarı bilançosundaki “net kusur ve noksan kalemi” geçen yıl Türkiye’ye istatistiklere yansımayan 19.7 milyar dolarlık döviz girişi olduğuna işaret ediyor. Net yanılgı ve noksan kalemi “hata”yla açıklanamayacak bir boyut kazandı.
– Dış ticarette ucuza sat kıymetli al periyodu başladı. Kasım sonu prestijiyle son bir yılda Türkiye’nin ihracat ünite meblağları bundan evvelki yıla nazaran yüzde 9.7, buna karşılık ithalat ünite meblağları yüzde 29.3 oranında arttı. Türkiye’nin ihracat ünite fiyatı 94.5’ten 103.7’ye yükselirken, ithalat ünite meblağları ise 98.3’ten 127.1’e çıktı.
– Merkez Bankası’nın bir müddetdir ekside olan net rezervleri tarihli en düşük düzeylere geldi. Net rezervde son üç haftada 15.8 milyar dolarlık azalma yaşandı.
– Uzun vadeli borç bulamayan Türkiye kısa vadeli borçlanıp borç ödedi.
yatırım tavsiyesi içermez
– İşsizlik bundan evvelki aya göre 39 bin artarak 3.7 milyona yükseldi. Türkiye bu oranla Avrupa ülkeleri içinde yüksek işsizliğe sahip 8’inci ülke oldu. Ayrıyeten Türkiye’deki gerçek işsiz sayısı 8 milyon 79 bin kişiyi buluyor. Gerçek işsizlik oranı ise yüzde 22.1 olarak hesaplanıyor. 1 milyon 153 bin genç iş arıyor. Gençler içindeki gerçek işsizlik oranı ise yüzde 32.
– Aralıkta işten çıkarılan 148 bin 642 kişi işsizlik ödeneği almak için İşsizlik Sigortası Fonu’na müracaat yaptı. Başvurusu kabul edilen 69 bin 854 şahsa işsizlik ödeneği bağlandı. Ödenek alanların sayısı ise 70 bine yakın yeni katılana karşın, iş bulduğu için ödeneği kesilen ya da ödenekten yararlanma mühleti dolanlar niçiniyle 35 bin 971 kişi artarak 439 bin 239’a çıktı.
– Kurdaki artış cari açığa tahlil olmadı. İktidarın “Cari fazla vereceğiz” telaffuzuyla TL’de çöküşe niye olduğu geçen yılın kasım ayında Türkiye, üç ay ortadan daha sonra 2.7 milyar dolar cari süreçler açığı verdi. Ocak-kasım periyodunda ise açık 10.8 miyar dolar oldu.
– İktidar, cari açık azaldıkça enflasyonun düşeceğini savundu. Buna rağmen geçen yıl açık azalırken, enflasyon son 20 yılın en yüksek düzeyine çıktı.
– Ödemeler istikrarı bilançosundaki “net kusur ve noksan kalemi” geçen yıl Türkiye’ye istatistiklere yansımayan 19.7 milyar dolarlık döviz girişi olduğuna işaret ediyor. Net yanılgı ve noksan kalemi “hata”yla açıklanamayacak bir boyut kazandı.
– Dış ticarette ucuza sat kıymetli al periyodu başladı. Kasım sonu prestijiyle son bir yılda Türkiye’nin ihracat ünite meblağları bundan evvelki yıla nazaran yüzde 9.7, buna karşılık ithalat ünite meblağları yüzde 29.3 oranında arttı. Türkiye’nin ihracat ünite fiyatı 94.5’ten 103.7’ye yükselirken, ithalat ünite meblağları ise 98.3’ten 127.1’e çıktı.
– Merkez Bankası’nın bir müddetdir ekside olan net rezervleri tarihli en düşük düzeylere geldi. Net rezervde son üç haftada 15.8 milyar dolarlık azalma yaşandı.
– Uzun vadeli borç bulamayan Türkiye kısa vadeli borçlanıp borç ödedi.
yatırım tavsiyesi içermez