Dünya gazetesi muharriri Alaattin Aktaş, “KKM hesabında nisan ayına dikkat!” başlıklı yazısında “Nisanda kur muhafazalı mevduattan ağır bir kaçış olur mu, olursa bu para nereye sarfiyat?” diye sordu.
20 Aralık’ta açıklanan kur muhafazalı mevduat hesabında şimdiye kadar ne kadar para toplandığının bilinmediğinin altını çizen Aktaş, “Yetkililerimiz sağ olsunlar bölük pörçük açıklama yapmak haricinde bu hususta resmi kanallarda rastgele bir dataya yer vermiyor. Ne Merkez Bankası’nın web sayfasında bir açıklama var, ne BDDK’nın. Toplam meblağın 200 milyar lirayı aştığı söyleniyor; lakin bu fiyatın ne kadarı TL cinsinden açılan kur muhafazalı mevduat hesabından oluşuyor, ne kadarı döviz tevdiat hesabından geçişle oluşmuş durumda, muhakkak değil” dedi.
NİSAN AYINA DİKKAT ÇEKTİ
Aktaş, nisan ayına dikkat çekerken, “Bir tasarruf sahibinin ocak ayının başında sisteme girdiğini var iseyalım. Dolar kurunu da ocak ayının ortalaması olan 13.52 seviyesinde dikkate alalım” deyip şöyleki devam etti:
“Nisan ayına geldik. Bu tasarruf sahibi yüzde 4.25 faiz çıkarı elde etti. Döviz kuru bu vakitte yüzde 4.25’ten çok artmışsa, yani mesela dolar 14.10’un üstüne çıkmışsa ortadaki fark tasarruf sahibine ödenecek. Yok şayet kur artışı yüzde 4.25’in altında kalmışsa, tasarruf sahibi bu faizle yetinecek”
Aktaş’ın yazısının devamı şu biçimde:
ENFLASYON EZER GEÇERSE…
“Aslında enflasyonun bu faizi ezip geçtiği kesin. Baksanıza sırf ocak ayındaki TÜ- FE artışı yüzde 11.10. Şubat ve mart aylarının her birindeki artış herbiçimde yüzde 5’in altında kalmaz. Yani bu durumda yılın birinci üç ayındaki birikimli TÜFE artışı yüzde 21’i aşacak demektir. Bunun en optimist oran olduğunu belirtelim. Bizim iddiamız birinci çeyrek artışının yüzde 25’i zorlayacağı istikametinde, onu da bir not olarak düşelim. Bu birinci varsayımımız, ayrıntılı hesaplamayı ondan sonrasında yapacağız.
4 Nisan’da mart ayının artışı açıklanacak ve birinci çeyrek oranı ortaya çıkacak. En uygun ihtimalle yüzde 21 ötüründa, tahminen de yüzde 25’e ulaşan bir artış…
Döviz kuru da ne yapılıp edilmiş ve dolar bazında söylersek 14.10 ötüründa tutulmuş.
Tasarruf sahibine “Buyur yüzde 4.25 faizini al” deniliyor. Hazine rahat; kur artmadığı, artması engellendiği için ek yük altına girmemiş.
Vatandaş, bir aldığı yüzde 4.25 faize bakıyor, bir yaşadığı ve resmi bilgilere yansıyan yüzde 21-25 ortası enflasyona…
Bu durumdaki tasarruf sahibinin birinci yapacağı nedir?
Vade biter bitmez kur muhafazalı mevduat hesabından çıkmak olabilir mi?
Muhtemelen… Sistemden o devirde ne kadar para çıkarılabileceğini bilmiyoruz. Zira dedik ya sisteme ne ölçüde para girdiğini, vadenin ne olduğunu tam olarak bilmiyoruz; fakat eline geçen yüzde 4 civarındaki faize ve enflasyona bakıp parasını çekmek isteyecekler muhtemelen olacaktır.
YA KUR ÇOK YÜKSELİRSE…
Birinci senaryo kur artışının faizle şimdi tıpkı seviyede ya da daha aşağıda oluşacağına dönük. Faizin birkaç puan üstünde bir kur artışı olması da epeyce fark yaratmayacak; enflasyonun yüzde 25’i zorlayacağı bir periyotta kur artışı yüzde 4.25’lik faiz getirisinin 2-3 puan üstünde olsa bile bir hoşnutsuzluk doğacak ve tasarruf sahipleri kararsız kalacak.
Fakat ya kur artışı birden sürat kazanırsa…
Doları 13.50-13.60 ötürüna hapsettik, bir müddetdir o denli gidiyor. Hani doların 6.85’te yatay tutulduğu devir vardı ya, güya şu devir o günlerin benzerini yaşıyor üzereyiz. Yapay bir biçimde, baskı altına alarak, döviz arzı artmadığı biçimde talebi bir biçimde kırarak bunu aylar boyunca sürdürmek mümkün mü; sıkıntı.
Nisan ayı başına geldiğimizde kur artışı fiyat artışına yakın bir seviyede gerçekleşirse kur muhafazalı mevduattan çıkan olmadığı üzere bu sefer kelam konusu mevduata ağır bir iştirak yaşanacaktır. Sisteme girişin nisan ve mayıs üzere hızlanması, geride kalan devirde yaşananların gelecekte tekrar edeceği beklentisine dayanacaktır. Lakin bir kere daha altını çizelim; kur muhafazalı mevduata döviz kuru yüksekken girmenin pek bir avantajı yok. ötürüsıyla “Kur yükseldi, sisteme girmek gerek” diye düşünenlerin, iki defa düşünmesinde fayda bulunuyor”
yatırım tavsiyesi içermez
20 Aralık’ta açıklanan kur muhafazalı mevduat hesabında şimdiye kadar ne kadar para toplandığının bilinmediğinin altını çizen Aktaş, “Yetkililerimiz sağ olsunlar bölük pörçük açıklama yapmak haricinde bu hususta resmi kanallarda rastgele bir dataya yer vermiyor. Ne Merkez Bankası’nın web sayfasında bir açıklama var, ne BDDK’nın. Toplam meblağın 200 milyar lirayı aştığı söyleniyor; lakin bu fiyatın ne kadarı TL cinsinden açılan kur muhafazalı mevduat hesabından oluşuyor, ne kadarı döviz tevdiat hesabından geçişle oluşmuş durumda, muhakkak değil” dedi.
NİSAN AYINA DİKKAT ÇEKTİ
Aktaş, nisan ayına dikkat çekerken, “Bir tasarruf sahibinin ocak ayının başında sisteme girdiğini var iseyalım. Dolar kurunu da ocak ayının ortalaması olan 13.52 seviyesinde dikkate alalım” deyip şöyleki devam etti:
“Nisan ayına geldik. Bu tasarruf sahibi yüzde 4.25 faiz çıkarı elde etti. Döviz kuru bu vakitte yüzde 4.25’ten çok artmışsa, yani mesela dolar 14.10’un üstüne çıkmışsa ortadaki fark tasarruf sahibine ödenecek. Yok şayet kur artışı yüzde 4.25’in altında kalmışsa, tasarruf sahibi bu faizle yetinecek”
Aktaş’ın yazısının devamı şu biçimde:
ENFLASYON EZER GEÇERSE…
“Aslında enflasyonun bu faizi ezip geçtiği kesin. Baksanıza sırf ocak ayındaki TÜ- FE artışı yüzde 11.10. Şubat ve mart aylarının her birindeki artış herbiçimde yüzde 5’in altında kalmaz. Yani bu durumda yılın birinci üç ayındaki birikimli TÜFE artışı yüzde 21’i aşacak demektir. Bunun en optimist oran olduğunu belirtelim. Bizim iddiamız birinci çeyrek artışının yüzde 25’i zorlayacağı istikametinde, onu da bir not olarak düşelim. Bu birinci varsayımımız, ayrıntılı hesaplamayı ondan sonrasında yapacağız.
4 Nisan’da mart ayının artışı açıklanacak ve birinci çeyrek oranı ortaya çıkacak. En uygun ihtimalle yüzde 21 ötüründa, tahminen de yüzde 25’e ulaşan bir artış…
Döviz kuru da ne yapılıp edilmiş ve dolar bazında söylersek 14.10 ötüründa tutulmuş.
Tasarruf sahibine “Buyur yüzde 4.25 faizini al” deniliyor. Hazine rahat; kur artmadığı, artması engellendiği için ek yük altına girmemiş.
Vatandaş, bir aldığı yüzde 4.25 faize bakıyor, bir yaşadığı ve resmi bilgilere yansıyan yüzde 21-25 ortası enflasyona…
Bu durumdaki tasarruf sahibinin birinci yapacağı nedir?
Vade biter bitmez kur muhafazalı mevduat hesabından çıkmak olabilir mi?
Muhtemelen… Sistemden o devirde ne kadar para çıkarılabileceğini bilmiyoruz. Zira dedik ya sisteme ne ölçüde para girdiğini, vadenin ne olduğunu tam olarak bilmiyoruz; fakat eline geçen yüzde 4 civarındaki faize ve enflasyona bakıp parasını çekmek isteyecekler muhtemelen olacaktır.
YA KUR ÇOK YÜKSELİRSE…
Birinci senaryo kur artışının faizle şimdi tıpkı seviyede ya da daha aşağıda oluşacağına dönük. Faizin birkaç puan üstünde bir kur artışı olması da epeyce fark yaratmayacak; enflasyonun yüzde 25’i zorlayacağı bir periyotta kur artışı yüzde 4.25’lik faiz getirisinin 2-3 puan üstünde olsa bile bir hoşnutsuzluk doğacak ve tasarruf sahipleri kararsız kalacak.
Fakat ya kur artışı birden sürat kazanırsa…
Doları 13.50-13.60 ötürüna hapsettik, bir müddetdir o denli gidiyor. Hani doların 6.85’te yatay tutulduğu devir vardı ya, güya şu devir o günlerin benzerini yaşıyor üzereyiz. Yapay bir biçimde, baskı altına alarak, döviz arzı artmadığı biçimde talebi bir biçimde kırarak bunu aylar boyunca sürdürmek mümkün mü; sıkıntı.
Nisan ayı başına geldiğimizde kur artışı fiyat artışına yakın bir seviyede gerçekleşirse kur muhafazalı mevduattan çıkan olmadığı üzere bu sefer kelam konusu mevduata ağır bir iştirak yaşanacaktır. Sisteme girişin nisan ve mayıs üzere hızlanması, geride kalan devirde yaşananların gelecekte tekrar edeceği beklentisine dayanacaktır. Lakin bir kere daha altını çizelim; kur muhafazalı mevduata döviz kuru yüksekken girmenin pek bir avantajı yok. ötürüsıyla “Kur yükseldi, sisteme girmek gerek” diye düşünenlerin, iki defa düşünmesinde fayda bulunuyor”
yatırım tavsiyesi içermez