İzmir Alsancak’ta mesken yemekleri satan lokantacılar, et meblağlarına gelen artırımlardan kaygılı. Kira ve işçi masraflarının yanı sıra temel besin mamüllerine gelen artırımları birebir oranda yemeklere yansıtamadıklarını belirten esnaf, son devirde artan et meblağları niçiniyle devayı tabldottan etli yemekleri çıkarmakta buldu.
“ELEKTRİK FATURASI YÜKSEK GELİYOR”
“- Müşterilerin yemek yiyecek parası yok. Maliyetler devasa yükseklikte. Patlıcanın kilosu 30, tavuğun kilosu 50 lira. Vatandaş nasıl yesin, onlar da haklı. Şu anda karımız yok. Menü yaptık, 35 liraya satıyoruz. Bir ana yemek, bir salata ve pilav. Menü olmayan yemek de 40 lira fakat o da kurtarmıyor.
– Kıymanın kilosu geçen sene 55 liraydı, bu sene 115 lira. Bir elemanımız var, kendimiz çalışıyoruz. O yüzden ayakta kaldık, yoksa biz de kapanabilirdik. Kiramız 8 buçuktan 16 bin liraya çıktı. Etli yemek yapmıyoruz. Nitekim epeyce kıymetli. Bir etli yemeği 70 liraya satman lazım ki kurtarsın.
– Et fiyatları arttığı için birçok etli yemeği menümüzden çıkardık. Tas kebabı ve rosto yapmıyoruz. Tavuk kavurma da yapmıyoruz. Onun maliyeti de devasa yükseklikte. Sebzeli yemek yapmaya çalışıyoruz.
– Sabah 6 buçukta yere geliyoruz. Nitekim söylüyorum, elektriği kapatıyoruz yalnızca mutfakta yemek yapıyoruz. Saat 11.00’de ışıkları açıyoruz, zira elektrik faturası devasa yükseklikte geliyor. Bir ton insan da veresiye yiyor esasen. Günde 15-20 kişi veresiye yiyor. Biz, gereçlere para yetiştiremiyoruz”
“DÜKKANIMIZI KAPATMAYI DÜŞÜNÜYORUZ”
16 yıldır esnaflık hayatında birinci sefer bu kadar yüksek artırımlarla karşılaştığını ve zorlandığını belirten Bilal Adıbelli ise şunları söylemiş oldu:
“- Bu artırımlardan dolayı dükkanımızı kapatmayı düşünüyoruz. Zira altından kalkamayacak duruma geldik. Artan et ve yağ meblağları, yani A’dan Z’ye her şey… bu türlü giderse hiç bir esnafın açık kalacağını düşünmüyorum.
– Her şeyi artırımlı aldığımız biçimde 5 lira 3 lira koyamıyoruz. 10-20 lira artırımlı aldığım eser için kendi fiyatıma 2 lira artırım yansıtamıyorum. Artırım yansıttığımda müşterim gelmiyor. tutarlarımız şu an 30-35 lira içinde değişiyor. Et ve Süt Kurumu yüzde 48 artırım yaptığını söylemiş oldu. Markette yüzde 65’e kadar çıkıyor bu artırımlar.
– Biz, gidip her şeyi 3-4 katına almak zorunda kalıyoruz. bu türlü epey sıkıntı. Her vakit yaptığımız standart etli yemek eserlerimiz var. Mecburen çıkarmak zorundasın, müşteri alışmış. Fiyata yansıttığında müşteri gelmiyor. Et eserleri almamaya başlayacağız. Almayınca da iş olmuyor, epeyce güç durumdayız.
– Etli orman kebabı, etli güveç yaptığımız oluyor. Bir kilo patlıcan 30-35 lira olmuş. Zerzevat maliyeti de az değil. Kıymadan köfte yapıyoruz. Arnavut ciğeri yapıyordum. Artık çıkaramıyorum, zira ziyan. Bunun firesi var, pişmesi var, yağı bir dünya para.”
“3 ÇEŞİT 30 LİRAYA SATIYORUZ, HALK ‘PAHALI’ DİYOR”
Alsancak’ta 10 yıldır birebir lokantada çalıştığını belirten usta Ömer Ercan ise pandemi ve artırımlar niçiniyle işlerin düştüğünü belirterek, “Tüp 300 lira oldu. Manav, pazar, tavuk yüzde 50 zamlandı. Şubat ayında 2 bin lira ödediğimiz elektrik faturası 6 bin lira geldi. Süt ve et eserleri, hepsi artırımlı. Kurtarmıyor bizi. Dün kasap geldi, 110 lira olan kıyma için ‘130 lira’ diyor. Tavuk dün 33 liraydı, bugün 40 lira diyor. Sıvı yağ 80-100 liraydı, artık 150 lira. Onu da bulamıyoruz. Esnaf lokantası olarak 3 çeşit 30 liraya satıyoruz, halk ‘pahalı’ diyor” diye konuştu.
“ET DÖNERİ KALDIRDIK”
Yemek tezgahını gösteren Ömer Ercan, şu biçimde devam etti:
“- Tezgah dolu, bu saatte olağanda bitmesi lazımdı. Saat 3 (15.00) dedin mi evvelden kapatıp gidiyorduk. Dönerimiz duruyor, sulu yemeğimiz, çorbamız duruyor. Burada 12-13 kişi çalışıyoruz. Evvelce 20 bireydik. Etli yemekleri ziyanına veriyoruz. 100 gram et koyuyoruz, 30 liraya veriyoruz.
– Yanına pilavını, cacığını ve yahut salatasını da veriyorum; 30 lira. Etin kilosu ise 150 lira. Maliyeti bile değil. Ayakta duralım diye çalışıyoruz. Et döneri kaldırdık. Et takmıyoruz, yalnızca tavuk takıyoruz. Tavuğun kilosunu 17 liraya alıyorduk, artık 40 lira. 15 liraya dürüm veriyoruz. Şu lavaşın maliyeti yalnızca 2 lira. 150 liraya et alıyoruz. 30 liraya yarım ekmeği satamazsın, o yüzden kaldırdık et döneri.”
yatırım tavsiyesi içermez
“ELEKTRİK FATURASI YÜKSEK GELİYOR”
“- Müşterilerin yemek yiyecek parası yok. Maliyetler devasa yükseklikte. Patlıcanın kilosu 30, tavuğun kilosu 50 lira. Vatandaş nasıl yesin, onlar da haklı. Şu anda karımız yok. Menü yaptık, 35 liraya satıyoruz. Bir ana yemek, bir salata ve pilav. Menü olmayan yemek de 40 lira fakat o da kurtarmıyor.
– Kıymanın kilosu geçen sene 55 liraydı, bu sene 115 lira. Bir elemanımız var, kendimiz çalışıyoruz. O yüzden ayakta kaldık, yoksa biz de kapanabilirdik. Kiramız 8 buçuktan 16 bin liraya çıktı. Etli yemek yapmıyoruz. Nitekim epeyce kıymetli. Bir etli yemeği 70 liraya satman lazım ki kurtarsın.
– Et fiyatları arttığı için birçok etli yemeği menümüzden çıkardık. Tas kebabı ve rosto yapmıyoruz. Tavuk kavurma da yapmıyoruz. Onun maliyeti de devasa yükseklikte. Sebzeli yemek yapmaya çalışıyoruz.
– Sabah 6 buçukta yere geliyoruz. Nitekim söylüyorum, elektriği kapatıyoruz yalnızca mutfakta yemek yapıyoruz. Saat 11.00’de ışıkları açıyoruz, zira elektrik faturası devasa yükseklikte geliyor. Bir ton insan da veresiye yiyor esasen. Günde 15-20 kişi veresiye yiyor. Biz, gereçlere para yetiştiremiyoruz”
“DÜKKANIMIZI KAPATMAYI DÜŞÜNÜYORUZ”
16 yıldır esnaflık hayatında birinci sefer bu kadar yüksek artırımlarla karşılaştığını ve zorlandığını belirten Bilal Adıbelli ise şunları söylemiş oldu:
“- Bu artırımlardan dolayı dükkanımızı kapatmayı düşünüyoruz. Zira altından kalkamayacak duruma geldik. Artan et ve yağ meblağları, yani A’dan Z’ye her şey… bu türlü giderse hiç bir esnafın açık kalacağını düşünmüyorum.
– Her şeyi artırımlı aldığımız biçimde 5 lira 3 lira koyamıyoruz. 10-20 lira artırımlı aldığım eser için kendi fiyatıma 2 lira artırım yansıtamıyorum. Artırım yansıttığımda müşterim gelmiyor. tutarlarımız şu an 30-35 lira içinde değişiyor. Et ve Süt Kurumu yüzde 48 artırım yaptığını söylemiş oldu. Markette yüzde 65’e kadar çıkıyor bu artırımlar.
– Biz, gidip her şeyi 3-4 katına almak zorunda kalıyoruz. bu türlü epey sıkıntı. Her vakit yaptığımız standart etli yemek eserlerimiz var. Mecburen çıkarmak zorundasın, müşteri alışmış. Fiyata yansıttığında müşteri gelmiyor. Et eserleri almamaya başlayacağız. Almayınca da iş olmuyor, epeyce güç durumdayız.
– Etli orman kebabı, etli güveç yaptığımız oluyor. Bir kilo patlıcan 30-35 lira olmuş. Zerzevat maliyeti de az değil. Kıymadan köfte yapıyoruz. Arnavut ciğeri yapıyordum. Artık çıkaramıyorum, zira ziyan. Bunun firesi var, pişmesi var, yağı bir dünya para.”
“3 ÇEŞİT 30 LİRAYA SATIYORUZ, HALK ‘PAHALI’ DİYOR”
Alsancak’ta 10 yıldır birebir lokantada çalıştığını belirten usta Ömer Ercan ise pandemi ve artırımlar niçiniyle işlerin düştüğünü belirterek, “Tüp 300 lira oldu. Manav, pazar, tavuk yüzde 50 zamlandı. Şubat ayında 2 bin lira ödediğimiz elektrik faturası 6 bin lira geldi. Süt ve et eserleri, hepsi artırımlı. Kurtarmıyor bizi. Dün kasap geldi, 110 lira olan kıyma için ‘130 lira’ diyor. Tavuk dün 33 liraydı, bugün 40 lira diyor. Sıvı yağ 80-100 liraydı, artık 150 lira. Onu da bulamıyoruz. Esnaf lokantası olarak 3 çeşit 30 liraya satıyoruz, halk ‘pahalı’ diyor” diye konuştu.
“ET DÖNERİ KALDIRDIK”
Yemek tezgahını gösteren Ömer Ercan, şu biçimde devam etti:
“- Tezgah dolu, bu saatte olağanda bitmesi lazımdı. Saat 3 (15.00) dedin mi evvelden kapatıp gidiyorduk. Dönerimiz duruyor, sulu yemeğimiz, çorbamız duruyor. Burada 12-13 kişi çalışıyoruz. Evvelce 20 bireydik. Etli yemekleri ziyanına veriyoruz. 100 gram et koyuyoruz, 30 liraya veriyoruz.
– Yanına pilavını, cacığını ve yahut salatasını da veriyorum; 30 lira. Etin kilosu ise 150 lira. Maliyeti bile değil. Ayakta duralım diye çalışıyoruz. Et döneri kaldırdık. Et takmıyoruz, yalnızca tavuk takıyoruz. Tavuğun kilosunu 17 liraya alıyorduk, artık 40 lira. 15 liraya dürüm veriyoruz. Şu lavaşın maliyeti yalnızca 2 lira. 150 liraya et alıyoruz. 30 liraya yarım ekmeği satamazsın, o yüzden kaldırdık et döneri.”
yatırım tavsiyesi içermez