Anadolu Kümesi İdare Konseyi ile TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi’nin Lideri Tuncay Özilhan, Dünya gazetesinde kaleme aldığı yazıda Merkez Bankası’nın faiz indiriminden daha sonra dolar/TL kurundaki tarihi paha kaybına dikkat çekti.
Özilhan, “Yeni yatırım yapmak bir tarafa yeni yıl için üretim planlamaları bile yapılamıyor. Zira bu planlamaların temel parametreleri olan enflasyon ve kur iddiaları her an değişiyor” dedi.
Özilhan, şu biçimde yazdı:
‘İSTİKRAR SAĞLANMADAN MAKSATLAR GERÇEKLEŞTİRİLEMEZ’
İstikrar sağlanmadan uzun vadeli maksatların hiç birisini gerçekleştirmek mümkün olmaz. Zira üretim ve yatırım kararları istikrar olmadan, öngörülebilirlik olmadan verilemez. Geleceği emniyetli formda kestirim etmeden üretim ve yatırım planlaması yapılamaz; yeni sipariş verilemez; yeni elemanlar istihdam edilemez. Yani istikrar olmadan üretim de büyüme de olmaz. Üretim ve yatırım yoksa ihracat da olmaz. Üretim odaklı ihracatı önceleyen iktisat modelinin amaçladığı maksatlara istikrarsız bir iktisat ile ulaşılamaz”
“Kaldı ki üretim yapısının cari fazla amacı doğrultusunda dönüşmesini, tek başına rekabetçi kur siyaseti sağlayamaz” diyen Özilhan, yazısını şu biçimde sürdürdü:
“Uluslararası piyasalarda rekabet edebilecek katma kıymeti yüksek eserler üretebilmek için teknoloji ve nitelikli işgücü gerekir. Bunu sağlamanın yolu, eğitim alt yapısından ve teknoloji-inovasyon ekosistemine uzanan fazlaca geniş bir alanda kapsamlı ıslahatların kararlılıkla uygulanmasından geçer. bu biçimde siyasetlerin başarılı olduğu ülke örneklerinden biliyoruz ki, sonuç lakin uzun senelerdan daha sonra alınabilir. Bu müddet ortasında bir yandan da rekabetçi kurun ülkeyi düşük fiyat cennetine çevirmesine pürüz olmak ve kâfi istihdamı sağlamak gerekir. Bu ise, istikrarlı bir makroekonomik ekonomik ortam olmadan mümkün değildir. Aksi biçimde Dimyat’a pirince gidelim derken eldeki bulgurdan oluruz.”
‘ASGARİ FİYATTAKİ ÜCRET BUHARLAŞACAK’
Minimum fiyattaki artırımın kısa müddette buharlaşacağına dikkat çeken Özilhan, “Korkarım ki taban fiyatta sağlanmış olan artışın bir kısmı, bu artış daha çalışanların eline geçmeden, TL’deki bedel kaybı ve bunun kararında satın alma gücünün erimesi ile buharlaşacak. Sonuçta devlet çalışanın refah düzeyinde sağlanacak düzgünleşme için gerekenden çok daha fazla kaynak harcamış olacak” dedi.
‘DEĞER KAYBINI DÖVİZ SATARAK ENGELLEMEK MÜMKÜN DEĞİL’
Özilhan, “TL’deki paha kaybını yalnızca döviz satarak engellemek mümkün değildir. Asya krizi, Latin Amerika krizi üzere tarihi örneklere bakınca bu durum net olarak görülür. TL’ye inanç sağlanmadığı sürece, cari süreçler fazlası da dolarizasyon niçiniyle artan döviz talebini karşılayamaz. TL’deki paha kaybı ve dolarizasyon içinde rezervlerin ve cari fazlanın kıramayacağı bir kısır döngü meydana gelir. Bu kısır döngüyü kırmanın ve TL’deki bedel kaybını önleyebilmenin tek yolu, üç kuruş birikimini müdafaaya çalışan dar gelirli vatandaştan, bir hafta daha sonra ne olacağını kestiremeyen yatırımcıya kadar bütün halkın, bütün piyasa aktörlerinin iktisat idaresinin kurlarda istikrarı sağlayabilecek siyaset araçlarına sahip olunduğuna ikna olmalarıdır. Yeni açıklanmış olan üretim odaklı ihracatı önceleyen iktisat modelinin başarısı istikrarın sağlanmasına bağlıdır” değerlendirmesinde bulundu.
yatırım tavsiyesi içermez
Özilhan, “Yeni yatırım yapmak bir tarafa yeni yıl için üretim planlamaları bile yapılamıyor. Zira bu planlamaların temel parametreleri olan enflasyon ve kur iddiaları her an değişiyor” dedi.
Özilhan, şu biçimde yazdı:
‘İSTİKRAR SAĞLANMADAN MAKSATLAR GERÇEKLEŞTİRİLEMEZ’
İstikrar sağlanmadan uzun vadeli maksatların hiç birisini gerçekleştirmek mümkün olmaz. Zira üretim ve yatırım kararları istikrar olmadan, öngörülebilirlik olmadan verilemez. Geleceği emniyetli formda kestirim etmeden üretim ve yatırım planlaması yapılamaz; yeni sipariş verilemez; yeni elemanlar istihdam edilemez. Yani istikrar olmadan üretim de büyüme de olmaz. Üretim ve yatırım yoksa ihracat da olmaz. Üretim odaklı ihracatı önceleyen iktisat modelinin amaçladığı maksatlara istikrarsız bir iktisat ile ulaşılamaz”
“Kaldı ki üretim yapısının cari fazla amacı doğrultusunda dönüşmesini, tek başına rekabetçi kur siyaseti sağlayamaz” diyen Özilhan, yazısını şu biçimde sürdürdü:
“Uluslararası piyasalarda rekabet edebilecek katma kıymeti yüksek eserler üretebilmek için teknoloji ve nitelikli işgücü gerekir. Bunu sağlamanın yolu, eğitim alt yapısından ve teknoloji-inovasyon ekosistemine uzanan fazlaca geniş bir alanda kapsamlı ıslahatların kararlılıkla uygulanmasından geçer. bu biçimde siyasetlerin başarılı olduğu ülke örneklerinden biliyoruz ki, sonuç lakin uzun senelerdan daha sonra alınabilir. Bu müddet ortasında bir yandan da rekabetçi kurun ülkeyi düşük fiyat cennetine çevirmesine pürüz olmak ve kâfi istihdamı sağlamak gerekir. Bu ise, istikrarlı bir makroekonomik ekonomik ortam olmadan mümkün değildir. Aksi biçimde Dimyat’a pirince gidelim derken eldeki bulgurdan oluruz.”
‘ASGARİ FİYATTAKİ ÜCRET BUHARLAŞACAK’
Minimum fiyattaki artırımın kısa müddette buharlaşacağına dikkat çeken Özilhan, “Korkarım ki taban fiyatta sağlanmış olan artışın bir kısmı, bu artış daha çalışanların eline geçmeden, TL’deki bedel kaybı ve bunun kararında satın alma gücünün erimesi ile buharlaşacak. Sonuçta devlet çalışanın refah düzeyinde sağlanacak düzgünleşme için gerekenden çok daha fazla kaynak harcamış olacak” dedi.
‘DEĞER KAYBINI DÖVİZ SATARAK ENGELLEMEK MÜMKÜN DEĞİL’
Özilhan, “TL’deki paha kaybını yalnızca döviz satarak engellemek mümkün değildir. Asya krizi, Latin Amerika krizi üzere tarihi örneklere bakınca bu durum net olarak görülür. TL’ye inanç sağlanmadığı sürece, cari süreçler fazlası da dolarizasyon niçiniyle artan döviz talebini karşılayamaz. TL’deki paha kaybı ve dolarizasyon içinde rezervlerin ve cari fazlanın kıramayacağı bir kısır döngü meydana gelir. Bu kısır döngüyü kırmanın ve TL’deki bedel kaybını önleyebilmenin tek yolu, üç kuruş birikimini müdafaaya çalışan dar gelirli vatandaştan, bir hafta daha sonra ne olacağını kestiremeyen yatırımcıya kadar bütün halkın, bütün piyasa aktörlerinin iktisat idaresinin kurlarda istikrarı sağlayabilecek siyaset araçlarına sahip olunduğuna ikna olmalarıdır. Yeni açıklanmış olan üretim odaklı ihracatı önceleyen iktisat modelinin başarısı istikrarın sağlanmasına bağlıdır” değerlendirmesinde bulundu.
yatırım tavsiyesi içermez