Faiz indirimi ısrarı ve TL’nin yüzde 55’i aşan kıymet kayıpları daha sonrası AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kurda yaşanan süratli yükselişe ait yeni bir sistemi devreye aldıklarını söylemiş oldu.
20 Aralık akşamı Kabine Toplantısı daha sonrası açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, dövizin mümkün getirisine TL varlıklarda kalarak ulaşılabilmesini sağlayacak yeni bir aracın devreye alınacağını deklare etti. Erdoğan, döviz kurundaki dalgalanma sebebiyle fiyat vermekte zorlanan ihracatçı firmalara da direkt Merkez Bankası aracılığıyla ileri vadeli kur sayısı verileceğini duyurdu.
Erdoğan şu biçimde konuştu:
“Üretimi ve istihdamı desteklemek için çeşitli başlıklar altında fazlaca sayıda paketi harekete geçiriyoruz. Özgür piyasa iktisadı kuralları etrafında yeni önlemleri alıyoruz. Kur getirisi mevduat hasılatının altında kalırsa ortadaki fark direkt vatandaşımıza ödenecek. Dövizdeki dalgalanma niçiniyle fiyat vermekte zorlanan ihracatçıya ileri vadeli kur sayısı verilecek.”
Erdoğan’ın yeni düzenlemeleri açıklaması daha sonrasında, gün ortasında yüzde 10’u aşkın kıymet kazanan döviz kuru 20 Aralık akşamı 22.40 prestijiyle yüzde 30’dan fazla kıymet kaybetti. Dolar 18.40 düzeylerinden 13 düzeyinin altına kadar düştü. 20,80 düzeyindeki euro ise 18’in altına indi.
Cumhuriyet‘in sorularını yanıtlayan Ekonomist Prof. Dr. Veysel Ulusoy, bir gecede döviz kurunda neler yaşandığını ve Erdoğan’ın deklare ettiğı yeni sistemi anlattı.
“FAİZ ARTIRIMINDAN DA FAZLASI”
“Olan, örtülü faiz artımından da daha fazlası” diyen Ulusoy, “Bu yalnızca örtülü faiz artışı değil, bununla birlikte enflasyonda özgür dalgalanmaya geçiş, baş edemediği için… İsmine ‘örtülü faiz’, ‘dolaylı faiz’, ne derseniz diyin. Bu, aslında ‘Biz faizi tutamıyoruz, faiz sonuçtur, niye değildir’ teriminin içselleştirilmesi, kabul edilmesidir. Nas da yok, Çin modeli de yok artık, yeni bir ‘deneye’ geçtik” diye konuştu.
“BU ‘ENFLASYONA DA, FAİZE DE RAZI OLDUK’ DEMEKTİR”
“Genel olarak iktisatta döviz, faiz bir de enflasyon üçlemesinden yalnızca birini denetim edebilecek düzenek vardır. Başkalarını özgür piyasaya bırakmak zorundadır” kelamlarını kullanan Ulusoy, “Bugün başlaması planlanan ‘deneyimizde’, örtülü faiz ve enflasyon dalgalanmaya, döviz ise denetimli bir yapıda kontrole alışılmış tutulmaya başlandı ya da başlanacak. Bu; kulağımızı düz değil de tersten göstererek, ‘enflasyona da faize de razı olduk, dengeyi getiremiyoruz’ demektir. Bu kapsamda bir çaresizliğin olduğu, bu kapsamda makro dengelerin büsbütün bozulduğu bir iktisatta ‘haber eksikliği’ ile ve insanların beklentilerini alarak yeni bir istikrar oluşturmaya çalışıyoruz fakat nafile” dedi.
“NAS’I BİR KENARA BIRAKTIK”
Bu sistemi daha evvel Yunanistan’ın ve Arjantin’in de hayli sefer denediğini aktaran Ulusoy, “Ama bunlar mali yaklaşımlarla paranın fiyatını istikrara getirme idi. Biz galiba Çin modelini bir kenara bıraktık, biz galiba ‘Nas’ı bir kenara bıraktık. Zira artık bu modelde ne üretim, ne verimlilik ne de istihdam var. Yalnızca nakdî bandında dengeyi getirme gayreti var. Fakat bu işin sonu, geldiğimiz noktayı biraz geciktirmekle kalacak. Sonuçta bir daha yüksek enflasyon, yüksek faiz oranı ve yavaş yavaş artan bir döviz kuru olacak” diye konuştu.
“HAZİNE ‘NİN PARA BASMASI, YÜKSEK ENFLASYONUN SEBEBİ OLACAK”
Kur farkındaki zararın nasıl ödeneceğine değinen Ulusoy kelamlarına şu biçimde son verdi:
“Bu fark, Hazine tarafınca pasa basılarak ödenecek. Para arzını genişleterek bunu sağlamak zorunda. Ve bu da enflasyon demektir. aslına bakarsanız enflasyonun yükselmesinin niçini bu olacak. Şu anda inanılmaz derecede yüksek bir hayat pahalılığı var Türkiye’de, bu artık ömrümüze oturdu. Bundan daha sonra enflasyon muhakkak bir oranda sabit kalsa bilse bile, acı bir sonuç da olacaktır. Mutfağa yangın girmiştir, bunun gelirsizlikle eşleştiği bir ortamda, palyatif tahlillerle bir istikrarın ortaya çıkması imkansızdır.”
yatırım tavsiyesi içermez
20 Aralık akşamı Kabine Toplantısı daha sonrası açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, dövizin mümkün getirisine TL varlıklarda kalarak ulaşılabilmesini sağlayacak yeni bir aracın devreye alınacağını deklare etti. Erdoğan, döviz kurundaki dalgalanma sebebiyle fiyat vermekte zorlanan ihracatçı firmalara da direkt Merkez Bankası aracılığıyla ileri vadeli kur sayısı verileceğini duyurdu.
Erdoğan şu biçimde konuştu:
“Üretimi ve istihdamı desteklemek için çeşitli başlıklar altında fazlaca sayıda paketi harekete geçiriyoruz. Özgür piyasa iktisadı kuralları etrafında yeni önlemleri alıyoruz. Kur getirisi mevduat hasılatının altında kalırsa ortadaki fark direkt vatandaşımıza ödenecek. Dövizdeki dalgalanma niçiniyle fiyat vermekte zorlanan ihracatçıya ileri vadeli kur sayısı verilecek.”
Erdoğan’ın yeni düzenlemeleri açıklaması daha sonrasında, gün ortasında yüzde 10’u aşkın kıymet kazanan döviz kuru 20 Aralık akşamı 22.40 prestijiyle yüzde 30’dan fazla kıymet kaybetti. Dolar 18.40 düzeylerinden 13 düzeyinin altına kadar düştü. 20,80 düzeyindeki euro ise 18’in altına indi.
Cumhuriyet‘in sorularını yanıtlayan Ekonomist Prof. Dr. Veysel Ulusoy, bir gecede döviz kurunda neler yaşandığını ve Erdoğan’ın deklare ettiğı yeni sistemi anlattı.
“FAİZ ARTIRIMINDAN DA FAZLASI”
“Olan, örtülü faiz artımından da daha fazlası” diyen Ulusoy, “Bu yalnızca örtülü faiz artışı değil, bununla birlikte enflasyonda özgür dalgalanmaya geçiş, baş edemediği için… İsmine ‘örtülü faiz’, ‘dolaylı faiz’, ne derseniz diyin. Bu, aslında ‘Biz faizi tutamıyoruz, faiz sonuçtur, niye değildir’ teriminin içselleştirilmesi, kabul edilmesidir. Nas da yok, Çin modeli de yok artık, yeni bir ‘deneye’ geçtik” diye konuştu.
“BU ‘ENFLASYONA DA, FAİZE DE RAZI OLDUK’ DEMEKTİR”
“Genel olarak iktisatta döviz, faiz bir de enflasyon üçlemesinden yalnızca birini denetim edebilecek düzenek vardır. Başkalarını özgür piyasaya bırakmak zorundadır” kelamlarını kullanan Ulusoy, “Bugün başlaması planlanan ‘deneyimizde’, örtülü faiz ve enflasyon dalgalanmaya, döviz ise denetimli bir yapıda kontrole alışılmış tutulmaya başlandı ya da başlanacak. Bu; kulağımızı düz değil de tersten göstererek, ‘enflasyona da faize de razı olduk, dengeyi getiremiyoruz’ demektir. Bu kapsamda bir çaresizliğin olduğu, bu kapsamda makro dengelerin büsbütün bozulduğu bir iktisatta ‘haber eksikliği’ ile ve insanların beklentilerini alarak yeni bir istikrar oluşturmaya çalışıyoruz fakat nafile” dedi.
“NAS’I BİR KENARA BIRAKTIK”
Bu sistemi daha evvel Yunanistan’ın ve Arjantin’in de hayli sefer denediğini aktaran Ulusoy, “Ama bunlar mali yaklaşımlarla paranın fiyatını istikrara getirme idi. Biz galiba Çin modelini bir kenara bıraktık, biz galiba ‘Nas’ı bir kenara bıraktık. Zira artık bu modelde ne üretim, ne verimlilik ne de istihdam var. Yalnızca nakdî bandında dengeyi getirme gayreti var. Fakat bu işin sonu, geldiğimiz noktayı biraz geciktirmekle kalacak. Sonuçta bir daha yüksek enflasyon, yüksek faiz oranı ve yavaş yavaş artan bir döviz kuru olacak” diye konuştu.
“HAZİNE ‘NİN PARA BASMASI, YÜKSEK ENFLASYONUN SEBEBİ OLACAK”
Kur farkındaki zararın nasıl ödeneceğine değinen Ulusoy kelamlarına şu biçimde son verdi:
“Bu fark, Hazine tarafınca pasa basılarak ödenecek. Para arzını genişleterek bunu sağlamak zorunda. Ve bu da enflasyon demektir. aslına bakarsanız enflasyonun yükselmesinin niçini bu olacak. Şu anda inanılmaz derecede yüksek bir hayat pahalılığı var Türkiye’de, bu artık ömrümüze oturdu. Bundan daha sonra enflasyon muhakkak bir oranda sabit kalsa bilse bile, acı bir sonuç da olacaktır. Mutfağa yangın girmiştir, bunun gelirsizlikle eşleştiği bir ortamda, palyatif tahlillerle bir istikrarın ortaya çıkması imkansızdır.”
yatırım tavsiyesi içermez