Gazetemiz müellifi Erdal Sağlam, bugünkü “Enflasyon düşmeden her minimum fiyat yetersiz kalır” başlıklı yazısında yılbaşında yapılması beklenen yüksek artırımın dar ve sabit gelirli bireyler için yetersiz kalacağını lisana getirdi.
Minimum fiyata yüzde 30’un üzerinde artırım beklediğini lisana getiren Sağlam, “‘AKP iktidarının, çalışanları dar ve sabit gelirlileri sıkıntı durumda bıraktığını artık kabul etmeye başladığını’ söyleyebiliriz. Bu niçinle de artık mağduriyeti büyüyen bu geniş toplumsal bölümü şad etmenin vaktinin geldiğini düşünüyorlar” dedi.
“YILBAŞINDAKİ HALİNE GERİ DÖNÜŞ”
Sağlam, “Enflasyonun üzerinde verdik diye övünecekleri fiyat artırımları, 2022 yılı başlarında gelecek yüksek oranlı artırımlarla esasen eriyip gidecek” derken “özetlemek gerekirsesı, yüzde 40 artırım verseler bile geçmiş mağduriyetleri da hesaba katarsak, 2022’nin en geç ortası geldiğinde, verdikleri artırıma karşın çalışan, yılbaşındaki haline geri dönmüş olacak” sözlerini kullandı.
Sağlam’ın yazısının tamamı şöyleki:
Açıklanmasına daha 1.5 ay bulunmasına karşın, yılbaşında yapılacak minimum fiyat artırımı gündem olmaya devam ediyor. Enflasyon düşmediği sürece, ne kadar yüksek artırım yapılırsa yapılsın, dar ve sabit gelirlinin durumunun düzeltilemeyeceği ise göz arkası ediliyor.
Yılbaşında yüksek oranda, yüzde 30’un üzerinde taban fiyat artırımı yapılacağı kestirimine ben de katılıyorum. Buna ait haberleri, çabucak hemen kasım ayı gelmeden iktidara yakın gazete ve TV’lerde duymaya başladık. çabucak sonrasındasında tartışmaya Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan ile Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım de katıldı. İktidar temsilcileri, yılbaşında minimum fiyata yüksek oranlı artırımlar yapılacağını, ücretlilerin vergi oranlarında indirim yapılacağını, emeklilikte yaşa takılanlara imkan sağlayacak yollar araştırıldığını, 3600 ek göstergenin verilmesi konusunda çalışmalar yapıldığını anlatmaya başladılar.
Farkındaysanız bu konuşulanların bir kısmı uzun müddettir aslına bakarsanız gündemde yer tutmuş çalışan haklarıyla ilgili, bir kısmı ise esasen AKP’nin kelam verip yapmadığı çalışma ömrü haklarını içeriyor.
Buradan yola çıkarak “AKP iktidarının, çalışanları dar ve sabit gelirlileri sıkıntı durumda bıraktığını artık kabul etmeye başladığını” söyleyebiliriz. Bu niçinle de artık mağduriyeti büyüyen bu geniş toplumsal bölümü mutlu etmenin vaktinin geldiğini düşünüyorlar. İşte bu niçinle de şimdiden taban fiyata yüksek artırım konusunu gündeme getirmiş bulunuyorlar.
Bir öteki açıdan bakarsak; kış aylarında hayli zorlanacağı açıkça gözüken dar ve sabit gelirli bölümün büyüyecek şikayetlerini bir ölçüde dengelemek istedikleri de söylenebilir. Tahminen de en geç ocak ayında yapmaları gerekecek yüksek oranlı doğalgaz ve elektrik artırımlarının yaratacağı yansıyı de şimdiden yumuşatmaya çalışacaklardır, kim bilir? Şayet bu artırımları da şimdiden yapmış olsalar, yıl sonunda açıklanacak enflasyon epey daha yüksek gerçekleşecekti. Yıl sonu için yüzde 20’nin üzerinde bir enflasyon görmemiz aslına bakarsanız kaçınılmaz olacak. Yüzde 20’lik enflasyona karşılık, bunun mesela 15 puan üzerinde minimum fiyat artırımı yaparak, “Biz çalışanımızı enflasyona ezdirmedik” demeye devam edeceklerini planlıyorlar üzere geliyor bana.
Âlâ de bu bekletilen artırımları sonunda mecburen yapmak zorunda kalacaklar. Yani enflasyonun üzerinde verdik diye övünecekleri fiyat artırımları, 2022 yılı başlarında gelecek yüksek oranlı artırımlarla aslına bakarsan eriyip gidecek. 2022’nin birinci yarısında, baz tesiri de kendilerine yardım etmeyecek, yıllık enflasyon oranları artmaya devam edecek. özetlemek gerekirsesı, yüzde 40 artırım verseler bile geçmiş mağduriyetleri da hesaba katarsak, 2022’nin en geç ortası geldiğinde, verdikleri artırıma karşın çalışan, yılbaşındaki haline geri dönmüş olacak.
ERDOĞAN ÇALIŞANI NİÇİN HATIRLADI?
Mevcut iktidarın çalışanları hatırlamış üzere görünmesinin en büyük sebebi doğal ki anketlerde gözüken büyük oy kaybı. Aksi takdirde 20 yıllık ekonomik anlayışında inşaatçılar başta olmak üzere, kendisine yakın sermayeye büyük hasılatlar sağlarken çalışan bölümünü bu kadar mağdur etmezdi. Artık de üzerinde çalışılan formüllerin, çalışanı biraz gözetirken patronları mağdur etmeyecek halde olduğunu görüyoruz.
İktidarın dar ve sabit gelirliler üzerine yıktığı en büyük yükün ise yüksek enflasyon oranları olduğunu daima hatırda tutmak gerek. Aslında yalnızca dar ve sabit gelirli değil, orta gelirli kümeler da yüksek enflasyondan pek yüksek oranda olumsuz etkileniyor. Geriye de aslına bakarsan yüksek gelirli kesim kalıyor ki bunların nüfusa oranı epeyce düşük fakat mevcut iktidardaki prestijleri yüksek.
Memleketler arası Haber ajansı Bloomberg dün yayımladığı bir tahlilde “Erdoğan’ın daha düşük faiz oranları için verdiği gayret, Türkiye’nin gelişen ekonomisindeki eşitsizlikleri sertleştirme ve Erdoğan’ın emekçi sınıfından destekçilerine ziyan verme riski taşıyor” yorumunu yaptı.
“İhracatçılar ve emlak zenginleri üzere aslına bakarsan uygun durumda olanlar borçlanma maliyetlerinin düşmesini ve TL’nin zayıflamasını nakde çeviriyor” denilen tahlilde, buna karşılık denetimden çıkan besin enflasyonu ve süratle yükselen kiraların, Erdoğan’ın klâsik tabanı olan alt sınıfları sıkıştırdığı yorumu yapıldı. Pandemiden çıkışta biroldukca ülke yükselen meblağları frenlemek isterken Erdoğan’ın daha düşük faiz oranlarıyla büyümeyi hızlandırıp 2023 seçimleri öncesinde azalan popülaritesini artırmayı hedeflediği açıklandı.
Evvelki seçimlerde kredi kaynaklı büyümenin geçmişte Erdoğan’ın işine yaradığı vurgulanan tahlilde, lakin bu siyasetin yıllar ortasında biriken etkisinin koronavirüs salgını ile birleşmesi niçiniyle, elde edilen zararın toplumsal bir maliyeti olduğu tabir edildi.
İktidarın düşük faiz siyasetiyle kimleri gözettiği ortada. Bu siyaset artan kurlar niçiniyle ülke varlıklarını eritirken enflasyon yoluyla dar ve sabit gelirliyi vuruyor. İktidarın iktisat tercihleri ve yüksek enflasyon sürdüğü surece, minimum fiyata ne kadar artırım gelirse gelsin, dar ve sabit gelirlinin rahatlaması mümkün olamaz.
yatırım tavsiyesi içermez
Minimum fiyata yüzde 30’un üzerinde artırım beklediğini lisana getiren Sağlam, “‘AKP iktidarının, çalışanları dar ve sabit gelirlileri sıkıntı durumda bıraktığını artık kabul etmeye başladığını’ söyleyebiliriz. Bu niçinle de artık mağduriyeti büyüyen bu geniş toplumsal bölümü şad etmenin vaktinin geldiğini düşünüyorlar” dedi.
“YILBAŞINDAKİ HALİNE GERİ DÖNÜŞ”
Sağlam, “Enflasyonun üzerinde verdik diye övünecekleri fiyat artırımları, 2022 yılı başlarında gelecek yüksek oranlı artırımlarla esasen eriyip gidecek” derken “özetlemek gerekirsesı, yüzde 40 artırım verseler bile geçmiş mağduriyetleri da hesaba katarsak, 2022’nin en geç ortası geldiğinde, verdikleri artırıma karşın çalışan, yılbaşındaki haline geri dönmüş olacak” sözlerini kullandı.
Sağlam’ın yazısının tamamı şöyleki:
Açıklanmasına daha 1.5 ay bulunmasına karşın, yılbaşında yapılacak minimum fiyat artırımı gündem olmaya devam ediyor. Enflasyon düşmediği sürece, ne kadar yüksek artırım yapılırsa yapılsın, dar ve sabit gelirlinin durumunun düzeltilemeyeceği ise göz arkası ediliyor.
Yılbaşında yüksek oranda, yüzde 30’un üzerinde taban fiyat artırımı yapılacağı kestirimine ben de katılıyorum. Buna ait haberleri, çabucak hemen kasım ayı gelmeden iktidara yakın gazete ve TV’lerde duymaya başladık. çabucak sonrasındasında tartışmaya Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan ile Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım de katıldı. İktidar temsilcileri, yılbaşında minimum fiyata yüksek oranlı artırımlar yapılacağını, ücretlilerin vergi oranlarında indirim yapılacağını, emeklilikte yaşa takılanlara imkan sağlayacak yollar araştırıldığını, 3600 ek göstergenin verilmesi konusunda çalışmalar yapıldığını anlatmaya başladılar.
Farkındaysanız bu konuşulanların bir kısmı uzun müddettir aslına bakarsanız gündemde yer tutmuş çalışan haklarıyla ilgili, bir kısmı ise esasen AKP’nin kelam verip yapmadığı çalışma ömrü haklarını içeriyor.
Buradan yola çıkarak “AKP iktidarının, çalışanları dar ve sabit gelirlileri sıkıntı durumda bıraktığını artık kabul etmeye başladığını” söyleyebiliriz. Bu niçinle de artık mağduriyeti büyüyen bu geniş toplumsal bölümü mutlu etmenin vaktinin geldiğini düşünüyorlar. İşte bu niçinle de şimdiden taban fiyata yüksek artırım konusunu gündeme getirmiş bulunuyorlar.
Bir öteki açıdan bakarsak; kış aylarında hayli zorlanacağı açıkça gözüken dar ve sabit gelirli bölümün büyüyecek şikayetlerini bir ölçüde dengelemek istedikleri de söylenebilir. Tahminen de en geç ocak ayında yapmaları gerekecek yüksek oranlı doğalgaz ve elektrik artırımlarının yaratacağı yansıyı de şimdiden yumuşatmaya çalışacaklardır, kim bilir? Şayet bu artırımları da şimdiden yapmış olsalar, yıl sonunda açıklanacak enflasyon epey daha yüksek gerçekleşecekti. Yıl sonu için yüzde 20’nin üzerinde bir enflasyon görmemiz aslına bakarsanız kaçınılmaz olacak. Yüzde 20’lik enflasyona karşılık, bunun mesela 15 puan üzerinde minimum fiyat artırımı yaparak, “Biz çalışanımızı enflasyona ezdirmedik” demeye devam edeceklerini planlıyorlar üzere geliyor bana.
Âlâ de bu bekletilen artırımları sonunda mecburen yapmak zorunda kalacaklar. Yani enflasyonun üzerinde verdik diye övünecekleri fiyat artırımları, 2022 yılı başlarında gelecek yüksek oranlı artırımlarla aslına bakarsan eriyip gidecek. 2022’nin birinci yarısında, baz tesiri de kendilerine yardım etmeyecek, yıllık enflasyon oranları artmaya devam edecek. özetlemek gerekirsesı, yüzde 40 artırım verseler bile geçmiş mağduriyetleri da hesaba katarsak, 2022’nin en geç ortası geldiğinde, verdikleri artırıma karşın çalışan, yılbaşındaki haline geri dönmüş olacak.
ERDOĞAN ÇALIŞANI NİÇİN HATIRLADI?
Mevcut iktidarın çalışanları hatırlamış üzere görünmesinin en büyük sebebi doğal ki anketlerde gözüken büyük oy kaybı. Aksi takdirde 20 yıllık ekonomik anlayışında inşaatçılar başta olmak üzere, kendisine yakın sermayeye büyük hasılatlar sağlarken çalışan bölümünü bu kadar mağdur etmezdi. Artık de üzerinde çalışılan formüllerin, çalışanı biraz gözetirken patronları mağdur etmeyecek halde olduğunu görüyoruz.
İktidarın dar ve sabit gelirliler üzerine yıktığı en büyük yükün ise yüksek enflasyon oranları olduğunu daima hatırda tutmak gerek. Aslında yalnızca dar ve sabit gelirli değil, orta gelirli kümeler da yüksek enflasyondan pek yüksek oranda olumsuz etkileniyor. Geriye de aslına bakarsan yüksek gelirli kesim kalıyor ki bunların nüfusa oranı epeyce düşük fakat mevcut iktidardaki prestijleri yüksek.
Memleketler arası Haber ajansı Bloomberg dün yayımladığı bir tahlilde “Erdoğan’ın daha düşük faiz oranları için verdiği gayret, Türkiye’nin gelişen ekonomisindeki eşitsizlikleri sertleştirme ve Erdoğan’ın emekçi sınıfından destekçilerine ziyan verme riski taşıyor” yorumunu yaptı.
“İhracatçılar ve emlak zenginleri üzere aslına bakarsan uygun durumda olanlar borçlanma maliyetlerinin düşmesini ve TL’nin zayıflamasını nakde çeviriyor” denilen tahlilde, buna karşılık denetimden çıkan besin enflasyonu ve süratle yükselen kiraların, Erdoğan’ın klâsik tabanı olan alt sınıfları sıkıştırdığı yorumu yapıldı. Pandemiden çıkışta biroldukca ülke yükselen meblağları frenlemek isterken Erdoğan’ın daha düşük faiz oranlarıyla büyümeyi hızlandırıp 2023 seçimleri öncesinde azalan popülaritesini artırmayı hedeflediği açıklandı.
Evvelki seçimlerde kredi kaynaklı büyümenin geçmişte Erdoğan’ın işine yaradığı vurgulanan tahlilde, lakin bu siyasetin yıllar ortasında biriken etkisinin koronavirüs salgını ile birleşmesi niçiniyle, elde edilen zararın toplumsal bir maliyeti olduğu tabir edildi.
İktidarın düşük faiz siyasetiyle kimleri gözettiği ortada. Bu siyaset artan kurlar niçiniyle ülke varlıklarını eritirken enflasyon yoluyla dar ve sabit gelirliyi vuruyor. İktidarın iktisat tercihleri ve yüksek enflasyon sürdüğü surece, minimum fiyata ne kadar artırım gelirse gelsin, dar ve sabit gelirlinin rahatlaması mümkün olamaz.
yatırım tavsiyesi içermez