Geçtiğimiz hafta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), beklenmedik biçimde yüksek oranlı faiz indirimi gerçekleştirmişti. Dövizde öngörülemez yükseliş süratle devam ederken Türk bankalarının durumu ise merak ediliyor.
Yaşanan son gelişmeler çerçevesinde Türk lirasındaki büyük düşüle birlikte Türk bankalarının bedeli düşüyor mu? İktidar döviz kurunu taammüden mi yükseltiyor? Ekonomist ve maliyeci Prof. Dr. Duran Bülbül, TCMB’nin ve iktidarın iktisat alanındaki son müdahelerini Cumhuriyet.com.tr‘ye kıymetlendirerek, Türkiye’nin makro-ekonomik istikrar açısından bir eksen kayması yaşadığı söylemiş oldu.
Türkiye’nin “makro-ekonomik istikrarsızlığa” sahip olduğunu belirten Bülbül, Merkez Bankası’nın ülkenin sigortası olduğuna dikkat çekti. Sigorta olma misyonunu 128 milyar doları nereye kullandığını açıklayamayarak kaybettiğini söyleyen Bülbül, “Bugün Merkez Bankası’nın net rezervi -52 milyar dolardır. Bu rezerv ile kur ve fiyat istikrarı sağlanamaz” dedi.
“TEK ADAM EKONOMİSİ”
Bugünkü makro-ekonomik krizin, döviz ve faiz krizini aştığının altını çizen Bülbül, “Artık ülke tüm alanlarda makro-ekonomik istikrarsızlık yaşamaktadır. Bu niçinle ileriye yönelik bir fiyatlandırmayı hiç bir ünite ve kurum yapamamaktadır. Merkez Bankası’nın temel vazifesi fiyat istikrarını sağlamak ve fiyat istikrarını sağlayarak makro-ekonomiye teminat vermektir. Artık bunu da yapmamaktadır. Merkez Bankası eksi (-) rezervler ile paraya ve faize hükmedemez. bu vakitte paraya hükmeden faiz değil dolar olmuştur” diye konuştu.
Bülbül, kelam konusu müdahaleler gerçekleşmediği takdirde piyasanın daha yanlışsız bir biçimde işleyeceğinin altını çizerek, “Bu piyasa özgür piyasa iktisadından ‘tek adam ekonomisine’ dönüşmüştür” dedi.
DÖVİZ KREDİLERİ KİMLERE VERİLİYOR?
Türk lirasındaki büyük düşüşün Türk bankalarının bedelini düşüreceğine dikkat çeken Bülbül, şu tabirleri kullandı:
“Türk bankalarının faal büyüklüğü ve bilançoları TL ile ölçüldüğü için dolar kurunun artması ile dolar kararındaki varlıklar kıymet kaybına uğrayacaktır. Ayrıyeten döviz kredilerinin de kimlere ve nasıl verildiği bilinmemektedir. Bunların da dönüşü önemli bir biçimde şüphelidir. Bu durum önümüzdeki devirlerde önemli sorunlar doğuracaktır. Bu da bankaların faal büyüklüğünün küçülmesine niye olacaktır.”
İKTİDARIN MAKSADI NEDİR?
İktidarın gayesinin kuru yükseltip ülkeye döviz çekerek, kuru tekrar düşürmek olabileceğini anlatan Bülbül, şunları kaydetti:
“Şunu unutmamak gerekir; kuru yükselttiğinizde yine istediğiniz seviyeye çekemezsiniz. Zira elimizde kâfi döviz rezervimiz yok. Lakin döviz içeri girip TL’ye çevrildiğinde iktisatta yüksek ölçüde TL olacaktır. çabucak sonrasında ise kur düştüğünde dışarı çıkan para artacaktır. Bu durumda; Türkiye net sermaye transferi yapmış olacak ve bu da öbür bir krizi tetiklemiş olacak.”
İSTİKRARSIZLIĞA KARŞI “KÖR VE ÖNGÖRÜSÜZ”
Türkiye’nin risk priminin giderek yükseldiğini söyleyen Bülbül, şunları söylemiş oldu:
“Dış sermayenin ülkeye girmesi risk olarak ortaya çıkmaktadır. Bunun en temel sebebi; siyasi iktidarın kendisidir. Bu da birlikteinde ekonomik, siyasi ve hukuku güvensizliği getirmektedir. Temel sorun şudur; iktidar artık makro-ekonomik istikrarsızlığa karşı hem ulusal tıpkı vakitte memleketler arası planda kör ve öngörüsüz olmuştur. Bu niçinle de yanlışsız iktisatta olumlama yapmak mümkün değildir.”
ZİYAN GÖRECEK OLAN KÜÇÜK BİRİKİMLERİ OLAN YURTTAŞLAR
Bülbül son olarak Merkez Bankası’nın 200 baz puan indirdiğini anımsatarak, tıpkı indirimlerin konut, tüketici ve ticari kredilerde olmadığını söylemiş oldu. Daha hayli mevduat kredilerinde 200 baz puan indirildiğini kaydeden Bülbül, son olarak şu sözleri kullandı:
“Bu manada da iktidar artık piyasaya ve bankalara hükmedemez. Bu faiz indiriminde ziyan bakılırsan küçük birikimleri olan yurttaşlar olacaktır.”
yatırım tavsiyesi içermez
Yaşanan son gelişmeler çerçevesinde Türk lirasındaki büyük düşüle birlikte Türk bankalarının bedeli düşüyor mu? İktidar döviz kurunu taammüden mi yükseltiyor? Ekonomist ve maliyeci Prof. Dr. Duran Bülbül, TCMB’nin ve iktidarın iktisat alanındaki son müdahelerini Cumhuriyet.com.tr‘ye kıymetlendirerek, Türkiye’nin makro-ekonomik istikrar açısından bir eksen kayması yaşadığı söylemiş oldu.
Türkiye’nin “makro-ekonomik istikrarsızlığa” sahip olduğunu belirten Bülbül, Merkez Bankası’nın ülkenin sigortası olduğuna dikkat çekti. Sigorta olma misyonunu 128 milyar doları nereye kullandığını açıklayamayarak kaybettiğini söyleyen Bülbül, “Bugün Merkez Bankası’nın net rezervi -52 milyar dolardır. Bu rezerv ile kur ve fiyat istikrarı sağlanamaz” dedi.
“TEK ADAM EKONOMİSİ”
Bugünkü makro-ekonomik krizin, döviz ve faiz krizini aştığının altını çizen Bülbül, “Artık ülke tüm alanlarda makro-ekonomik istikrarsızlık yaşamaktadır. Bu niçinle ileriye yönelik bir fiyatlandırmayı hiç bir ünite ve kurum yapamamaktadır. Merkez Bankası’nın temel vazifesi fiyat istikrarını sağlamak ve fiyat istikrarını sağlayarak makro-ekonomiye teminat vermektir. Artık bunu da yapmamaktadır. Merkez Bankası eksi (-) rezervler ile paraya ve faize hükmedemez. bu vakitte paraya hükmeden faiz değil dolar olmuştur” diye konuştu.
Bülbül, kelam konusu müdahaleler gerçekleşmediği takdirde piyasanın daha yanlışsız bir biçimde işleyeceğinin altını çizerek, “Bu piyasa özgür piyasa iktisadından ‘tek adam ekonomisine’ dönüşmüştür” dedi.
DÖVİZ KREDİLERİ KİMLERE VERİLİYOR?
Türk lirasındaki büyük düşüşün Türk bankalarının bedelini düşüreceğine dikkat çeken Bülbül, şu tabirleri kullandı:
“Türk bankalarının faal büyüklüğü ve bilançoları TL ile ölçüldüğü için dolar kurunun artması ile dolar kararındaki varlıklar kıymet kaybına uğrayacaktır. Ayrıyeten döviz kredilerinin de kimlere ve nasıl verildiği bilinmemektedir. Bunların da dönüşü önemli bir biçimde şüphelidir. Bu durum önümüzdeki devirlerde önemli sorunlar doğuracaktır. Bu da bankaların faal büyüklüğünün küçülmesine niye olacaktır.”
İKTİDARIN MAKSADI NEDİR?
İktidarın gayesinin kuru yükseltip ülkeye döviz çekerek, kuru tekrar düşürmek olabileceğini anlatan Bülbül, şunları kaydetti:
“Şunu unutmamak gerekir; kuru yükselttiğinizde yine istediğiniz seviyeye çekemezsiniz. Zira elimizde kâfi döviz rezervimiz yok. Lakin döviz içeri girip TL’ye çevrildiğinde iktisatta yüksek ölçüde TL olacaktır. çabucak sonrasında ise kur düştüğünde dışarı çıkan para artacaktır. Bu durumda; Türkiye net sermaye transferi yapmış olacak ve bu da öbür bir krizi tetiklemiş olacak.”
İSTİKRARSIZLIĞA KARŞI “KÖR VE ÖNGÖRÜSÜZ”
Türkiye’nin risk priminin giderek yükseldiğini söyleyen Bülbül, şunları söylemiş oldu:
“Dış sermayenin ülkeye girmesi risk olarak ortaya çıkmaktadır. Bunun en temel sebebi; siyasi iktidarın kendisidir. Bu da birlikteinde ekonomik, siyasi ve hukuku güvensizliği getirmektedir. Temel sorun şudur; iktidar artık makro-ekonomik istikrarsızlığa karşı hem ulusal tıpkı vakitte memleketler arası planda kör ve öngörüsüz olmuştur. Bu niçinle de yanlışsız iktisatta olumlama yapmak mümkün değildir.”
ZİYAN GÖRECEK OLAN KÜÇÜK BİRİKİMLERİ OLAN YURTTAŞLAR
Bülbül son olarak Merkez Bankası’nın 200 baz puan indirdiğini anımsatarak, tıpkı indirimlerin konut, tüketici ve ticari kredilerde olmadığını söylemiş oldu. Daha hayli mevduat kredilerinde 200 baz puan indirildiğini kaydeden Bülbül, son olarak şu sözleri kullandı:
“Bu manada da iktidar artık piyasaya ve bankalara hükmedemez. Bu faiz indiriminde ziyan bakılırsan küçük birikimleri olan yurttaşlar olacaktır.”
yatırım tavsiyesi içermez