Ekonomist Mahfi Eğilmez’den, Erdoğan’ın ‘Çin modeline’ karşılık

AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, TL’nin kıymet kaybıyla rekabetçi bir para ünitesine dönüştüğünü, bu sayede Çin üzere Türkiye’nin de ihracatını ve istihdamını artırarak dış piyasaya üretim yapan bir iktisat olacağını aktardı.

Bahisle ilgili görüşlerini şahsi internet sitesinde yayımlayan ekonomist Mahfi Eğilmez, ”Çin’i model almayı düşünüyorsak evvel tasarrufları artırmamız gerekir. Tasarrufları artıracak öge gerçek faizdir. Çin’de şimdiki enflasyon yüzde 2,3 iken Çin Merkez Bankası’nın faizi yüzde 3,9. Türkiye’de ise şimdiki enflasyon yüzde 21,31 olduğu biçimde TCMB’nin uyguladığı faiz yüzde 15. Bu durumda Türkiye’de tasarrufların artırılması ve sürdürülebilir cari fazla verilmesi mümkün bulunmuyor. Çin’in döviz rezervi 3,4 trilyon dolar. TCMB’nin brüt rezervi 124 milyar dolar (swaplar hariç tutulduğunda net rezervi – 38 milyar.) Çin’in ihracatında yüksek teknolojili imalat sanayi mamüllerinin hissesi yüzde 30’un üzerinde bulunuyor. Buna karşılık tıpkı oran Türkiye’de yüzde 3’ün altında” tabirlerini kullandı.

”YATIRIM ÜSSÜ HALİNE GETİRDİLER”

Eğilmez, ”ABD ile Sovyetler Birliği içindeki soğuk savaş periyodunda ABD, Sovyetler Birliği’ni kenara itebilmek için Çin ile yakınlaşmaya yöneldi ve vakit ortasında ABD ve Avrupa’nın önde gelen şirketleri ucuz emek ve çeşitli teşviklerden yararlanmak hedefiyle Çin’i bir yatırım üssü haline getirdiler. Kendi ülkelerinde tasarımladıkları eserleri Çin’de epeyce daha ucuza mal edip oradan pazarlayarak kârlarını katladılar. bu vakitte Çinliler bu eserleri üretirken bir yandan da taklit ettiler. Çin’in bu devir boyunca yaptığı en değerli atılımlardan birisi batıya öğrenci göndermek ve orada yetişen öğrencileri üniversitelere hoca olarak alıp eğitim kalitesini yükseltmek oldu. Bugün dünyanın en âlâ üniversiteleri sıralamasında birinci 50 üniversite içinde Çin’in 4 tane üniversitesi yer alıyor (Tsinghua Üniversitesi, Peking Üniversitesi, Northwestern Üniversitesi, Hong Kong Üniversitesi.) Buna karşılık birinci 400 üniversite içinde Türkiye’den hiç bir üniversite bulunmuyor. Eğitime yapılan bu yatırım bir süre daha sonra meyvelerini vermeye başladı: Çin taklit eser yapmaktan özgün eser üretmeye geçti. Bugün bir epeyce eser artık Çin markası altında dünyaya satılıyor” dedi.

”HENÜZ UZAK”

Yazısının son kısmında değerlendirmelerde bulunan Eğilmez, ”Bir ülkenin süratli büyümesi ve satın alma gücü paritesiyle ele alındığında GSYH büyüklüğü açısından dünyanın en büyük (ya da cari fiyatlarla bakıldığında ikinci büyük) iktisadı pozisyonuna gelmesi o ülkenin gelişmiş olduğunu göstermiyor. Ekonomik manada büyüme, bir iktisadın bir yıldan ötekine daha fazla üretmesi demek. Kalkınma, ülkenin pak su, elektrik, ısınma, yol vb. üzere daha âlâ bir fizikî ortamda yaşamaya başlaması demek. Gelişme ise bir ülkede hukukun üstünlüğünün, demokrasinin gelişmesi, yolsuzlukların azalması, eğitimin ve eğitim kalitesinin yükselmesi, söz özgürlüğünün sağlanması demek. Çin’de bunlar olmadığı için Çin gelişmiş iktisat olmaktan çabucak hemen uzak. Buna karşılık biraz daha zenginleşirse bu sayılanları talep eden bir topluma dönüşecek ve gelişmiş ekonomiler ortasına girecek” sözlerine yer verdi.

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst