Demirtaş: TÜİK’in işgücü bilgilerindeki çelişkili sayılar araştırılmalı

TBMM Sıhhat, Aile, Çalışma ve Toplumsal İşler Komitesi CHP Kümesi Sözcüsü Ünal Demirtaş, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) işgücü bilgilerindeki çelişkiyi Meclis gündemine taşıdı.

Meclis araştırma kurulu kurulmasını isteyen Ünal Demirtaş, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Muş’un yanıtlaması istemi ile bir soru önergesi de verdi.

CHP’li Demirtaş TBMM Başkanlığına verdiği önergelerle ilgili olarak yaptığı açıklamada, “TÜİK’in son 5 yılda yayımladığı işgücü dataları ile ilgili bültenlere bakıldığında hayli büyük çelişkiler olduğu ortaya çıkmaktadır. Son 5 yılda, çalışabilir nüfus 4 milyon 816 bine, işgücü nüfusu 1 milyon 120 bine çıkmış, lakin istihdam yalnızca 208 bin kişilik artmıştır. İşsizlik ise son 5 yılda yalnızca 913 bin kişi artmıştır. Bu durumda 3 milyon 695 bin kişi nereye gitmiştir. Bu kayıp nasıl açıklanabilir. TÜİK tarafınca, Nasrettin hocanın ‘kedi burdaysa ciğer nerde, ciğer burdaysa kedi nerde?’ kelamını akıllara getiren tuhaf bir hesaplama yapılmıştır. TÜİK, işgücü istatistiklerinde dikiş tutturamamıştır” dedi.

CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş önergesinde şunları tabir etti:

ÇALIŞABİLİR NÜFUS 5 MİLYON ARTTI, İSTİHDAM 208 BİNDE KALDI

“TÜİK’in, bilhassa son devirde, işgücü piyasaları ile ilgili olarak deklare ettiğı datalar gerçek durumu yansıtmaktan uzak, beraberinde da çelişkili ve tutarsız sayılardır.

Şöyle ki; 2016 yılında 58 milyon 756 bin olan çalışabilir nüfus 2017 yılında 1 milyon 171 bin,2018 yılında 722 bin,2019 yılında 828 bin,2020 yılında 1 milyon 119 bin,2020 yılında ise 946 bin olmak üzere, son 5 yılda toplam 4 milyon 816 bin kişi artmıştır.

2016 yılında 30 milyon 961 bin olan işgücü nüfusu,2017 yılında 1 milyon 171 bin kişi, 2018 yılında 596 bin kişi, 2019 yılında 317 bin kişi artmış, 2020 yılında işgücü nüfusu 1 milyon 622 bin kişi düşmüş, 2021 yılında ise 590 bin kişi artarak son 5 yılda işgücü nüfusunda toplam 1 milyon 120 bin kişilik bir artış olmuştur.

2016 yılında 27 milyon 636 bin kişi olan istihdam, 2017 yılında 1 milyon 122 bin kişi artmış,2018 yılında 507 bin kişi artmış,2019 yılında 748 bin kişilik bir düşüş yaşanmış,2020 yılında bir daha 1 milyon 254 bin kişilik bir düşüş yaşanmış,2021 yılında 581 bin kişilik bir artışla son 5 yılda istihdam yalnızca 208 bin kişi artmıştır.

Üstelik, TÜİK’in istihdam başlığı altında yayımladığı sayılara kayıtdışı çalışanlar da dahildir. Zira Toplumsal Güvenlik Kurumu istatistiklerine bakılırsa; faal sigortalı yani kayıtlı çalışanlar; 2016 yılında 21 milyon 131 bin 838 kişi, 2017 yılında 22 milyon 280 bin 463 kişi,2018 yılında 22 milyon 72 bin 80 kişi,2019 yılında 22 milyon 964 kişi,2020 yılında 23 milyon 344 bin 547 kişi,2021 yılı Nisan ayı itibariyle de 24 milyon 261 bin 630 kişidir.

Bu durumda kayıt dışı çalışan sayısı, 2016 yılında 6 milyon 505 bin kişi,2017 yılında 6 milyon 478 bin kişi,2018 yılında 7 milyon 193 bin kişi,2019 yılında 6 milyon 517 bin kişi,2020 yılında 3 milyon 919 bin kişi,2021 yılı Nisan ayı itibariyle de 3 milyon 583 bin kişidir.

TÜRKİYE İŞGÜCÜNE DAHİL OLMAYAN NÜFUSTA AVRUPA’DA BİRİNCİ SIRADA

2016 yılında 3 milyon 324 bin olan işsiz sayısı, 2017 yılında 119 bin,2018 yılında 88 bin,2019 yılında 1 milyon 65 bin artmış, 2020 yılında 369 bin kişilik bir düşüş yaşanmış,2021 yılında ise 26 binlik bir düşüşle, son 5 yılda işsiz sayısı toplam 913 bin kişi artmıştır.

2016 yılında 27 milyon 795 bin olan işgücüne dahil olmayan nüfus,2017 yılında 963 bin kişi artmış,2018 yılında 875 bin kişi düşmüş,2019 yılında 511 kişi artmış,2020 yılında 2 milyon 741 bin kişi artmış,2021 yılı Nisan ayı itibariyle de 297 bin artarak son 5 yılda toplam 3 milyon 697 bin kişi olmuştur. Avrupa Birliği İstatistik Ofisi Eurostat’ın yaptığı ve Haziran 2021’de sonuçlarını deklare ettiğı araştırmaya göre; Türkiye, işgücüne dahil olmayan nüfus sıralamasında, Avrupa’da birinci sırada yer almaktadır. Türkiye’de, işgücüne dahil olmayanların oranı son 1 yılda 3.5 puan artışla %45.1’e yükselmiştir. Avrupa Birliği ortalamasında bu oran, yüzde 27,1’dir.

2019 yılında çalışabilir nüfus 61 milyon 507 bin iken,2020 yılında, bu sayı, 1 milyon 119 bin kişi artarak 62 milyon 626 bine yükselmiştir. Lakin 2019 yılında işgücü nüfusu 33 milyon 113 bin iken 2020 yılında 1 milyon 622 bin kişi düşerek 31 milyon 491 kişi olmuştur.2019 yılında 28 milyon 517 bin olan istihdam 1 milyon 254 bine düşerek 2020 yılında 27 milyon 263 bine gerilemiştir. Fakat 2019 yılında 4 milyon 596 bin olan işsiz sayısı da 369 bin düşerek 4 milyon 227 bin kişi olmuştur. Yani çalışabilir nüfus artarken, işgücü, istihdam ve işsizlik de düşmüştür. TÜİK’in yayımladığı istatistiklere göre; çalışabilir durumda olan 1 milyon 119 bin kişi işgücünde, istihdamda ve işsizler içinde yer almamaktadır.

İŞSİZLİK 5 YILDIR YATAY BİR SEYİRDE

Emsal bir durum 2020 -2021 yılları açısından da geçerlidir. 2021 yılında çalışabilir nüfus 2020 yılına göre 946 bin kişi artarak 63 milyon 572 bin olmuştur. İşgücü nüfusu 590 bin artarak, 32 milyon 81 bin olmuştur. İstihdam 581 bin kişi artmış ve 27 bin 844 olmuştur. Lakin TÜİK’e göre, işsiz sayısı yalnızca 10 bin kişi artarak 4 milyon 237 bin kişi olmuştur.

5 yıldır çalışabilir nüfus, işgücü nüfusu artarken, istihdamda epey sonlu bir artış olmuş fakat işsiz sayısı da farklı bir biçimde yükselmemiştir. Yani, her yıl istihdam piyasasına ortalama 1 milyon kişi girerken, istihdam edilenlerin sayısı, kayıtlı çalışanların sayısı, kayıtdışı çalışanların sayısı ve işsiz sayısı yatay bir seyir izlemektedir.

Tüm bu bilgiler, TÜİK’in ülkemizdeki işgücü istatistiklerini makyajlayıp, gerçekleri gizleyerek, işsizlik sorunu küçültme gayreti ortasında olduğunun somut bir göstergesidir. Bu anlayış, işgücü piyasalarına ait gerçekçi bir ekonomik kıymetlendirme yapılmasını engellemekte, işsizliğin günden güne artmasına niye olmaktadır. Gerçek işsiz sayısının belirlenmesi toplumsal güvenlik kurumunun aktüeryal istikrarları açısından da hayli kıymetlidir. Ülkemizdeki 24 milyon 261 bin 630 olan etkin sigortalı sayısına karşılık, pasif sigortalı olan yani emekli aylığı alan kişi sayısı 13 milyon 436 bin 310 kişidir. 2021 yılı Nisan ayı itibariyle aktif-pasif oranı 1.92’dir.İstihdamdaki azalma, etkin sigortalıların, pasif sigortalıları karşılama oranı düşmektedir. Bu niçinle ülkemizdeki gerçek işsizlik bilgilerinin açıklaması ve bu bahiste radikal tedbirlerin alınması gerekmektedir.

AB İLERLEME RAPORLARINDA TÜİK ELEŞTİRİSİ

Ülkemizde Türkiye İstatistik Kurumu enfasyon, işgücü üzere kıymetli konularda yayımladığı bilgileri ile kuruluş kanunda belirlenen tarafsızlık, şeffaflık ve tutarlılık unsurlarına uygun davranmamaktadır. Bu niçinle TÜİK kamuoyu nezdinde güvenilirliğini yitirmiştir. TÜİK’in şeffaflığına dair epeyce temel tenkitler Avrupa Birliği Türkiye İlerleme Raporları’na da yansımıştır.2018 ve 2019 senelerındaki raporlarda lisana getirilen TÜİK Liderinin atama sürecine ait tenkitler 2020 yılı Türkiye İlerleme Raporu’nda ‘TÜİK içerisindeki atama ve nazaranvden alma süreçlerinin şeffaflığına ait birtakım tasalar hala kelam mevzusudur’ kelamları ile söz edilmiştir. Hakikaten 2021 yılı Mart ayında TÜİK Lideri bir daha değiştirilmiş, Temmuz ayının başında ise iki lider yardımcısı nazaranvden alınmış ve üç yeni lider yardımcısının ataması yapılmıştır. Basında yer alan haberlere bakılırsa de ulusal hesaplar, enflasyon ve işgücü mevzuları yeni atanan lider yardımcılarına verilmiştir.”

“TÜİK’İN ŞEFFAF VE TARAFSIZ BİR KURUM OLMASI İÇİN NE YAPIYORSUNUZ?”

CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, soru önergesinde şu soruların yanıtlanmasını istedi:

1) TÜİK 2020 yılı Temmuz ayı bilgilerine göre; 2020 yılında, çalışabilir nüfus,2019 yılına göre; 1 milyon 119 bin kişi artmış, istihdam ise 2019 yılına bakılırsa 1 milyon 254 bin düşmüştür. İşsiz sayısı ise 2019 yılında 4 milyon 596 bin iken 2020 yılında,369 bin kişi düşerek,4 milyon 227 bin kişi olmuştur. Çalışabilir nüfus artıp, istihdam düşerken, işsizliğin de düşmesi mümkün müdür? Bu düşüş iş ve çalışma hayatının olağan akışına ters bir durum değil midir?

2) TÜİK 2021 yılı Temmuz ayı datalarına nazaran; 2021 yılında çalışabilir nüfus, 2020 yılına nazaran 946 bin kişi artmış, istihdam ise 2020 yılına göre yalnızca 581 bin kişi artmıştır. İşsiz sayısı 2020 yılında 4 milyon 227 bin kişi iken bu sayı 2021 yılı Temmuz ayında 4 milyon 237 bine çıkmıştır. Bu datalar çerçevesinde işsiz sayısının 1 yılda yalnızca 10 bin kişi artmış olması inandırıcı mıdır?

3) TÜİK bilgilerine nazaran; son 5 yılda, çalışabilir nüfus 4 milyon 816 bin artmış lakin istihdam 208 bin kişi artmıştır. İşsiz sayısı ise son 5 yılda yalnızca 913 bin kişi yükselmiştir. Bu durumda 3 milyon 695 bin kişi TÜİK’in hangi işgücü verisi içinde yer almaktadır?

4) Her yıl istihdam piyasasına ortalama 1 milyon kişi girerken, istihdam edilenlerin sayısının, kayıtlı çalışanların sayısının, kayıtdışı çalışanların sayısının ve işsiz sayısının yatay bir seyir izlemesi hangi istatistiki hesaplama formülü ile açıklanabilir?

5) TÜİK tarafınca açıklanan istihdam bilgileri ile Toplumsal Güvenlik Kurumu kayıtlarına nazaran faal çalışan sayılarına ait istatistikler içindeki farkın niçini nedir?

6) TÜİK tarafınca hesaplanan işsizlik sayılarına, “iş aramayıp çalışmaya hazır olanlar” ile “iş bulma ümidi olmayanların” dahil etmemesinin sebebi nedir? Bu şahıslar işsiz değil midir?

7) Avrupa Birliği’nin 2020 yılı Türkiye İlerleme Raporu’nda “TÜİK içerisindeki atama ve misyondan alma süreçlerinin şeffaflığına ait birtakım kaygılar hala kelam mevzusudur” tabirlerine yer verilmiştir. TÜİK Başkanı’nın 2019 yılında bu yana 4 kez değişmesinin sebepleri nelerdir?

8) 2021 yılı Temmuz ayı başında TÜİK’te Lider yardımcısı olarak nazaranv yapan iki kişinin nazaranvden alınması ve yerlerine 3 yeni lider yardımcısı atanmasının niçini nedir? Yeni atanan lider yardımcıları ulusal datalar, enflasyon ve işgücü bilgilerinden mi sorumlu olacaktır? Şayet bu biçimde ise bu hususta bir değişikliğe gidilmesinin sebepleri nelerdir?

9) Avrupa Birliği’nin son 3 yıldır yayınladığı, Türkiye İlerleme Raporlarında TÜİK Lider ve yöneticilerinin atamalarının şeffaflığı ile ilgili sert tenkitlerde bulunulmasına karşın, atamalarda şeffaf olmayan bir müddetç izlenmesinin sebebi nedir?

10)TÜİK’in toplumun her kesitinin itimadını kazanmış, deklare ettiğı datalara prestij edilen şeffaf ve tarafsız bir kurum olması için ne üzere çalışmalar yapılmaktadır?

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst