Çip krizinde yeni kriz: Neon gazı ve paladyum badiresi

Dünya genelinde Covid-19 salgınının tesirlerinin azalmasıyla rahat bir nefes alan global ticaret, Rusya-Ukrayna savaşıyla bir daha tasaların odağına yerleşti.

Rusya ve Ukrayna içindeki savaş, iki ülkenin biroldukca ham unsurda değerli üretici olması sebebiyle global tedarik zincirini tehdit etmeye başladı. Savaş, buğdaydan doğal gaza biroldukça ham hususun fiyatında dalgalanmaya yol açarken, ikame edilmesi daha güç olan neon gazı ve paladyum üzere eserlerde tedarik meşakkati yaşanabileceği kaygısı arttı.

NEON GAZI UKRAYNA’DA PALADYUM RUSYA’DA ÜRETİLİYOR

Neon gazının yaklaşık yüzde 90’ı Ukrayna’da üretiliyor, paladyumun da yüzde 40’a yakın bir kısmı Rusya’da bulunuyor.

Rusya-Ukrayna savaşıyla bu unsurların ticareti sekteye uğrarken, kelam konusu durumun global ekonomiyi olumsuz etkilemesinden tasa ediliyor.

NEON GAZINDA YENİ TEDARİKÇİ KOLAY GÖRÜNMÜYOR

Çelik üretiminin yan eseri olarak elde edilen neon gazının, küçük ölçülerde elde edilebilmesi niçiniyle yalnızca kimi eski ve büyük demir çelik fabrikalarında üretimi sağlanabiliyor.

Ukrayna’nın neon gazı arzı devam eden savaşla birlikte düşünceli bir periyoda girerken, dünya genelinde Rusya’ya uygulanan yaptırımların paladyumda arz açığına sebep olma ihtimali de bulunuyor.

Her iki unsur; endüstriyel üretimin kıymetli noktalarında devreye giriyor. En değerli kullanım alanı ise yarı iletken çiplerin üretimi olarak dikkati çekiyor.

Neon gazı, çip üretimindeki silikon katman üzerine yansıtılan lazer ışıklarını beslemekte kullanılırken, paladyum, çip üretiminin son evrelerinde devreye giriyor.

Analistler, Ukrayna’da neon gazı üreten kimi büyük şirketlerin savaş niçiniyle üretimi durdurmak zorunda kaldığını belirterek, bir daha üretimin başlangıç tarihinin ise bilinmediğini tabir etti.

Artan fiyatların global ekonomiyi olumsuz etkilemesi ve enflasyon baskısını artırmasının yanı sıra bu ham unsurların ikamesinin zorluğuna da dikkati çeken analistler, yeni tedarikçilerin ortaya çıkabilmesi için gereğince vakit olmadığını kaydetti.

SAVAŞIN UZAMASI HALİNDE EZALAR ARTABİLİR

Analistler, değişen teknolojiyle birlikte üretilen eserlerde yarı iletken çiplerin ağır biçimde kullanıldığını belirterek, yarı iletken çiplerin tedarik arzındaki aksamaların cep telefonlarından kameralara, elektrikli otomobillerden beyaz eşyaya kadar birfazlaca eserin imalatını olumsuz etkileyebileceğini vurguladı.

Kovid-19 salgınında tedarik zincirinde yaşanan kırılmalar daha sonrası üreticilerin stoklama anlayışında değerli değişiklikler meydana geldiğini tabir eden analistler, neon gazı ve paladyum stoklarının şimdilik kâfi seviyede olduğunu lakin savaşın 6 aydan fazla uzaması halinde tedarik zincirinde değerli kırılmalar yaşanabileceğini kaydetti.

Tedarik zincirindeki kırılmaların domino tesiri formunda üretim sistemlerindeki biroldukça faktörü arka arda etkilediğini belirten analistler, bu durumun halihazırda dünya genelinde yüksek seyreden enflasyonu daha da besleyebileceğini söylemiş oldu.

Analistler, gitgide yaygınlaşan kullanım alanıyla neon gazının meblağlarında oynaklığın artabileceğini, paladyumda ise Rusya’ya uygulanan yaptırımlar daha sonrası değerli bir yükseliş kaydedildiğini bildirdi.

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst