AKP’nin ‘NAS’ ısrarı zengine yaradı, bankalar kâra geçti, yurttaş fakirleşti

İktidarın faiz artışına karşı ısrarı iktisatta tahribatı artırıyor. Enflasyon resmi olarak yüzde 61 iken Merkez Bankası’nın bankaları yüzde 14, ihracatçıyı ise yüzde 9 faiz oranıyla fonlaması ekonomistlere göre servet transferine dönüştü. Ucuz fonlamanın faturasının ise enflasyon ve kurlarda yaratacağı tesir niçiniyle yurttaşa çıkacağı belirtiliyor.

Siyaset faizi yüzde 19’dan 14’e düşerken mart ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ise yüzde 61 oldu. Yani Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), bankalara yüzde 47 negatif faizle kaynak sağlıyor. Yurttaşın TL mevduat faizi de yüzde 17 düzeylerinde. bir daha enflasyon oranıyla hesaplayınca bankalar, yurttaştan yüzde 44 negatif faizle para topluyor. Bankalar, bu oranlarla aldığı parayı yüzde 27 faizle kredi olarak dağıtıyor.

Bankaların kredi hacimlerindeki artış, bu ucuz kredilerin piyasa tarafınca fazlaca sevildiğini gösteriyor. 2021’in birinci üç ayında 33 milyar lira olan ticari kredi hacmi, 2022’nin tıpkı devrinde 340 milyar liraya sıçradı. Merkez Bankası yardımıyla ucuz para bulabildikleri bu vakitte bankaların kârlılıklarındaki artışlar da dikkat çekiyor. BDDK bilgilerine göre bankacılık dalının kârı 2022’nin birinci iki ayında evvelki yıla nazaran yüzde 323 artarak 39 milyar TL’ye ulaştı. Piyasalarda 2022 birinci çeyreğinde bankacılık kesimi kârının yüzde 300’lük artışla 65 milyar TL olması bekleniyor. Yeni sistemin kazananları bankalar ve bu faizlerle kredi çekebilen şirketler oluyor. Ekonomistler bu durumu piyasaya ucuz kredi vererek seçime hazırlık yapmak olarak yorumluyor.


“PARADAN PARA KAZANIYORLAR”

Bu tabloyu yorumlayan eski Merkez Bankası başekonomist Prof. Dr. Hakan Kara, “Enflasyon tasarruf edenlerden borçlulara bir servet transferidir. Sistem sonunda daha yüksek risk primi ve daha yüksek enflasyona yol açacağından bir müddet daha sonra sürdürülemez hale gelecektir. Merkez Bankası faiz artırmayacak diye bütün makro finansal sistem tahrip ediliyor. Vaktinde faiz 3-5 puan artırılsaydı bu kadar tahribatı yaşamazdık. Artık bundan daha sonra faiz artırarak da çözmek sıkıntı; kapsamlı ve inandırıcı bir program gerekiyor” diye konuştu.

Bankaların TL ile verdikleri kredilerin de Merkez Bankası’nda karşılıkları olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Duran Bülbül, “Finans kesimi yüzde 14 ile para toplayıp yüzde 27 ile satıyor, finans kesiminin dayanılmaz kârı var. Kredi çekebilenler de epey hoş kâr ediyor. Zira resmi enflasyon yüzde 61, gerçek enflasyonun yüzde 150 olduğu bir ortamda yüzde 27 faizle para alabiliyorlar. Bunlar bir de gayrimenkul alıyor, ticaret için mal alıyor ve onlar da enflasyonla birlikte pahalanıyor. Paradan para kazanılıyor. Yurttaş, TL mevduatta tuttuğu para ile zenginlere ucuz para satmış oluyor. İktidar da piyasayı ucuz krediye boğarak seçime hazırlık yapmış oluyor” dedi.

MENKUL SATIŞLARDA TL MECBURİLİĞİ

Resmi Gazete’de yayımlanan Hazine ve Maliye Bakanlığı bildirisine nazaran dövize endeksli olan menkul satış kontratlarına TL ile ödeme zaruriliği getirildi. Bu mecburilik taşıt satışlarını ve kamu kurumlarının taraf olduğu kontratları kapsamayacak.

yatırım tavsiyesi içermez
 
Üst