Gazetemiz muharriri Erdal Sağlam, “İktidar, 2022 için faiz indirimi yaptı ancak zıt tepebilir” başlıklı dikkat çeken bir yazı kaleme aldı.
Sağlam bugünkü yazısında, Merkez Bankası’nın geçen hafta aldığı faiz sonucuyla birlikte yaşananları ele aldı. Sağlam bu hususla ilgili, “Piyasalarda bu sonucun muhtemel bir seçim yılı olacak 2022 yılında büyüme oranlarını yüksek tutup işsizliği azaltmak için planlandığı kanısı hâkim.” sözlerini kullandı.
Merkez Bankası’nın aldığı faiz sonucunın “Siyasi” olduğunu söyleyen Sağlam, “2022 yılı sonlarında ya da 2023’ün birinci yarısında yapılacak bir seçimde, yüksek büyüme ile daha rahat bir iklim yaratılması bekleniyor.” dedi.
Erdal Sağlam’ın yazısı şu biçimde:
Merkez Bankası’nın geçen hafta aldığı sürpriz faiz indirimi sonucunın yankıları sürüyor. Piyasalarda bu sonucun mümkün bir seçim yılı olacak 2022 yılında büyüme oranlarını yüksek tutup işsizliği azaltmak için planlandığı kanısı hâkim.
İktidarın planı bu olabilir lakin bu plan gerçekleşebilir mi derseniz; bence tam aksisi sonuç verme ihtimali bir çok yüksek. Mevcut datalar ve beklentiler ortadayken global koşullar zorlaşırken alınan bu sonucun, “siyasi bir karar” olduğu konusunda herkes hemfikir. Siyasi olarak amaçlananın “bu yılki yüzde 9’lara çıkacak büyüme oranlarının üstüne, gelecek yıl da en az yüzde 5 büyümeyi sağlamak” olduğu gözüküyor. Siyasi sonuç olarak da 2022 yılı sonlarında ya da 2023’ün birinci yarısında yapılacak bir seçimde, yüksek büyüme ile daha rahat bir iklim yaratılması bekleniyor. Bunun bilhassa Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde AKP’nin düşen oylarını toparlayacağı hesap ediliyor.
İşte bu niçinle hem yabancı bankacılar ve fon yöneticileri tıpkı vakitte içerideki piyasa oyuncuları faiz indirimlerinin bundan daha sonra da süreceği beklentisi ortasında. Yıl sonuna kadar yüzde 2-3 puanlık indirimlerin daha geleceği bekleniyor.
Yapılan 1 puanlık indirimin, mevduat ve kredi faiz oranlarına hafta başı prestijiyle yansımadığı görülüyor. Bunun bilakis 10 yıllık devlet tahvili faizlerinde yaklaşık 1 puanlık artış kaydedilmesi, indirimin mevduat ve kredi faiz oranlarına yansımasının sıkıntı olacağını gösteriyor. ötürüsıyla faiz indirimlerinin sürmesi gerekiyor ki yılın sonuna gelinirken amaçlanan kredi faiz oranlarındaki indirimler gerçekleşebilsin.
Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın erken faiz indirim sonucunı benimsediğini sanmıyorum. Bakan Elvan, bu yılki yüksek büyümenin acil olarak frenlenmesini, ötürüsıyla önümüzdeki yıla da büyüme için marj kalması gerektiğini düşünüyordu. Yapılan hesaplar bu yılki yüzde 9 civarında gelecek büyüme oranları akabinde 2022 yılında fakat yüzde 3 civarında büyüme sağlanabileceğini gösteriyordu. İşte alınan faiz sonucu ve sürecek indirimlerle birlikte, hem bu yılın yüksek büyümesinin devam ettirilmesi birebir vakitte 2022 için yüzde 5’lik büyüme garantiye alınmak isteniyor.
Bu ortada piyasalarda, “alınan bu kararla kurların üst çıkacağının bilindiği, bilerek TL’nin değersizleştirilmesine çalışıldığı” da konuşuluyor. Bunun emeli da “Bu yıl güzel giden ihracat performansının devam ettirilmesi, TL’nin kur avantajıyla bunun sağlanmaya çalışılması” olarak belirtiliyor. Bu yolla cari süreçler açığının kapatılacağı, bunun da döviz muhtaçlığının azalmasına niye olup kur üstündeki baskıyı hafifçeleteceği iddiaları yapıldığını görüyoruz.
bir müddetdir Merkez Bankası’nın, bilhassa cari süreçler açığındaki daralma üzerinde durmasının niçininin bu olduğu, Albayrak vaktindeki “rekabetçi kur” telaffuzunun bu biçimdece devam ettirildiğini söyleyebiliriz.
DANIŞMANLAR TEKRAR FAİZİN ARTMASINA niye OLACAK
Bu stratejinin kimin tarafınca oluşturulduğu sorusuna gelince; evvelden beri Berat Albayrak ile yakın düşünen Cumhurbaşkanlığı iktisat başdanışmanları işaret ediliyor. Bu danışmanların şimdiye kadar iktisatta söylemiş oldukleri hiç bir şeyin tutmadığı bilinirken son karar üzerine toplumsal medyada danışmanların “Dolar 3 TL” kelamları ve “Cumhurbaşkanlığı sistemiyle kur frenlenecek, iktisat uçacak” telaffuzları sık sık hatırlatılıyor.
Pekala, gelecek yıl için bu hesap fiyat mı, yoksa 2022 yılında iktisadını epey daha makus bir noktaya getirebilir mi?
Bürokrasi etraflarında, “Eğer faiz indirimi için yıl sonu beklenseydi, piyasanın isteğiyle indirim başlamış olacak, bunun 2022 yılı büyümesine katkısı büyük olacaktı, lakin erken faiz indirimi bu hesapları bozdu” yorumlarını duyuyorum. Birebir bürokratlar, bu indirimi yıl sonuna kadar yeni indirimlerin izlemesi halinde tablonun ağırlaşacağını, ortaya çıkacak sonuçların, hedeflenenin tam bilakis, 2022 yılı büyümesini zora sokabileceğini söylüyorlar.
Faiz indirim sonucunın akabinde yaşananlar, beklentilerin altında kalsa bile kurlardaki hareketin bir daha başladığını gösteriyor. Dün sabah 8.9 TL’den dönen dolar kurunun gün ortasında 8.5 TL civarında seyrettiğini gördük. Dolar-TL oynaklığı ise hazirandan bu yana, yani son üç ayın doruğunu gördü. Yüksek oynaklığın bundan daha sonra devam etmesi bekleniyor.
Besin fiyatlarındaki artış devam ederken, Goldman Sachs’ın yıl sonu petrol fiyatları için 90 dolar iddiası yapması, Avrupa’da güç krizinin büyümesi, Türkiye’nin önümüzdeki aylarda yüksek doğalgaz ve elektrik artırımları yapmak zorunda kalacağı varsayımı, enflasyondaki trendin yıl sonunda geri dönme ihtimalini giderek zayıflatıyor. Enflasyon yüksek kaldığı sürece, indirilen faiz oranları karşısında, kurlardaki hızlanmanın artması kaçınılmaz olabilir.
Özetle: AKP iktidarı Türkiye iktisadını kapasitesinin epeyce üstünde büyümeye zorlayarak, istikrarları düzgünce bozmaya devam ediyor. Yapılan 1 puanlık indirime karşılık, geçmişte de gördüğümüz üzere, yeni yılda 4-5 puanlık faiz artırımlarıyla karşılaşırsak, şahsen benim için sürpriz olmayacak.
yatırım tavsiyesi içermez
Sağlam bugünkü yazısında, Merkez Bankası’nın geçen hafta aldığı faiz sonucuyla birlikte yaşananları ele aldı. Sağlam bu hususla ilgili, “Piyasalarda bu sonucun muhtemel bir seçim yılı olacak 2022 yılında büyüme oranlarını yüksek tutup işsizliği azaltmak için planlandığı kanısı hâkim.” sözlerini kullandı.
Merkez Bankası’nın aldığı faiz sonucunın “Siyasi” olduğunu söyleyen Sağlam, “2022 yılı sonlarında ya da 2023’ün birinci yarısında yapılacak bir seçimde, yüksek büyüme ile daha rahat bir iklim yaratılması bekleniyor.” dedi.
Erdal Sağlam’ın yazısı şu biçimde:
Merkez Bankası’nın geçen hafta aldığı sürpriz faiz indirimi sonucunın yankıları sürüyor. Piyasalarda bu sonucun mümkün bir seçim yılı olacak 2022 yılında büyüme oranlarını yüksek tutup işsizliği azaltmak için planlandığı kanısı hâkim.
İktidarın planı bu olabilir lakin bu plan gerçekleşebilir mi derseniz; bence tam aksisi sonuç verme ihtimali bir çok yüksek. Mevcut datalar ve beklentiler ortadayken global koşullar zorlaşırken alınan bu sonucun, “siyasi bir karar” olduğu konusunda herkes hemfikir. Siyasi olarak amaçlananın “bu yılki yüzde 9’lara çıkacak büyüme oranlarının üstüne, gelecek yıl da en az yüzde 5 büyümeyi sağlamak” olduğu gözüküyor. Siyasi sonuç olarak da 2022 yılı sonlarında ya da 2023’ün birinci yarısında yapılacak bir seçimde, yüksek büyüme ile daha rahat bir iklim yaratılması bekleniyor. Bunun bilhassa Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde AKP’nin düşen oylarını toparlayacağı hesap ediliyor.
İşte bu niçinle hem yabancı bankacılar ve fon yöneticileri tıpkı vakitte içerideki piyasa oyuncuları faiz indirimlerinin bundan daha sonra da süreceği beklentisi ortasında. Yıl sonuna kadar yüzde 2-3 puanlık indirimlerin daha geleceği bekleniyor.
Yapılan 1 puanlık indirimin, mevduat ve kredi faiz oranlarına hafta başı prestijiyle yansımadığı görülüyor. Bunun bilakis 10 yıllık devlet tahvili faizlerinde yaklaşık 1 puanlık artış kaydedilmesi, indirimin mevduat ve kredi faiz oranlarına yansımasının sıkıntı olacağını gösteriyor. ötürüsıyla faiz indirimlerinin sürmesi gerekiyor ki yılın sonuna gelinirken amaçlanan kredi faiz oranlarındaki indirimler gerçekleşebilsin.
Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın erken faiz indirim sonucunı benimsediğini sanmıyorum. Bakan Elvan, bu yılki yüksek büyümenin acil olarak frenlenmesini, ötürüsıyla önümüzdeki yıla da büyüme için marj kalması gerektiğini düşünüyordu. Yapılan hesaplar bu yılki yüzde 9 civarında gelecek büyüme oranları akabinde 2022 yılında fakat yüzde 3 civarında büyüme sağlanabileceğini gösteriyordu. İşte alınan faiz sonucu ve sürecek indirimlerle birlikte, hem bu yılın yüksek büyümesinin devam ettirilmesi birebir vakitte 2022 için yüzde 5’lik büyüme garantiye alınmak isteniyor.
Bu ortada piyasalarda, “alınan bu kararla kurların üst çıkacağının bilindiği, bilerek TL’nin değersizleştirilmesine çalışıldığı” da konuşuluyor. Bunun emeli da “Bu yıl güzel giden ihracat performansının devam ettirilmesi, TL’nin kur avantajıyla bunun sağlanmaya çalışılması” olarak belirtiliyor. Bu yolla cari süreçler açığının kapatılacağı, bunun da döviz muhtaçlığının azalmasına niye olup kur üstündeki baskıyı hafifçeleteceği iddiaları yapıldığını görüyoruz.
bir müddetdir Merkez Bankası’nın, bilhassa cari süreçler açığındaki daralma üzerinde durmasının niçininin bu olduğu, Albayrak vaktindeki “rekabetçi kur” telaffuzunun bu biçimdece devam ettirildiğini söyleyebiliriz.
DANIŞMANLAR TEKRAR FAİZİN ARTMASINA niye OLACAK
Bu stratejinin kimin tarafınca oluşturulduğu sorusuna gelince; evvelden beri Berat Albayrak ile yakın düşünen Cumhurbaşkanlığı iktisat başdanışmanları işaret ediliyor. Bu danışmanların şimdiye kadar iktisatta söylemiş oldukleri hiç bir şeyin tutmadığı bilinirken son karar üzerine toplumsal medyada danışmanların “Dolar 3 TL” kelamları ve “Cumhurbaşkanlığı sistemiyle kur frenlenecek, iktisat uçacak” telaffuzları sık sık hatırlatılıyor.
Pekala, gelecek yıl için bu hesap fiyat mı, yoksa 2022 yılında iktisadını epey daha makus bir noktaya getirebilir mi?
Bürokrasi etraflarında, “Eğer faiz indirimi için yıl sonu beklenseydi, piyasanın isteğiyle indirim başlamış olacak, bunun 2022 yılı büyümesine katkısı büyük olacaktı, lakin erken faiz indirimi bu hesapları bozdu” yorumlarını duyuyorum. Birebir bürokratlar, bu indirimi yıl sonuna kadar yeni indirimlerin izlemesi halinde tablonun ağırlaşacağını, ortaya çıkacak sonuçların, hedeflenenin tam bilakis, 2022 yılı büyümesini zora sokabileceğini söylüyorlar.
Faiz indirim sonucunın akabinde yaşananlar, beklentilerin altında kalsa bile kurlardaki hareketin bir daha başladığını gösteriyor. Dün sabah 8.9 TL’den dönen dolar kurunun gün ortasında 8.5 TL civarında seyrettiğini gördük. Dolar-TL oynaklığı ise hazirandan bu yana, yani son üç ayın doruğunu gördü. Yüksek oynaklığın bundan daha sonra devam etmesi bekleniyor.
Besin fiyatlarındaki artış devam ederken, Goldman Sachs’ın yıl sonu petrol fiyatları için 90 dolar iddiası yapması, Avrupa’da güç krizinin büyümesi, Türkiye’nin önümüzdeki aylarda yüksek doğalgaz ve elektrik artırımları yapmak zorunda kalacağı varsayımı, enflasyondaki trendin yıl sonunda geri dönme ihtimalini giderek zayıflatıyor. Enflasyon yüksek kaldığı sürece, indirilen faiz oranları karşısında, kurlardaki hızlanmanın artması kaçınılmaz olabilir.
Özetle: AKP iktidarı Türkiye iktisadını kapasitesinin epeyce üstünde büyümeye zorlayarak, istikrarları düzgünce bozmaya devam ediyor. Yapılan 1 puanlık indirime karşılık, geçmişte de gördüğümüz üzere, yeni yılda 4-5 puanlık faiz artırımlarıyla karşılaşırsak, şahsen benim için sürpriz olmayacak.
yatırım tavsiyesi içermez