HAVA ASAL
İç piyasalardaki yüksek talebi dizginlemek isteyen iktisat idaresi yeni önlemler kapsamındaki düzenlemeleri deklare etti. BDDK, mobilya, beyaz eşya, altın ve taşıt kredisi vadelerini düşürüldüğünü deklare etti. Bu sonucun sebebi ve öngörülen sonuçlarını iktisat uzmanı gazeteci Barış Soydan ve eski Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Lider Yardımcısı ekonomist İbrahim M. Turhan yorumladı.
“HEDEFLERİ ENFLASYON İKTİDARIN ASIL KORKUSU…”
Karar: BDDK’nın kredi kartı taksit sayılarını düşürmesi ile ilgili ne düşünüyorsunuz? Bu uygulama ile ne amaçlanıyor?
Barış Soydan: İktisat idaresi yurtiçi talebi kısmaya çalışıyor. Enflasyonda beklenmedik bir durum kelam konusu. Enflasyonun bir türlü önünü alamıyorlar. Yaz aylarında olağanda düşüşe geçen enflasyonun yükselmeye devam etmesi bekleniyor. Enflasyon yükselirse faizi arttırmak zorunda kalacaklar. Bu da en istemedikleri şey. Bilindiği üzere Cumhurbaşkanı Erdoğan faiz artırmaya epey sert bir biçimde karşı. Enflasyonu denetim altına almak için talebi kısmaya çalışıyorlar. Bilhassa arabada kredi kullananların sayısı düşmek yerine artmaya devam ediyor. Mobilya ve araba satışlarını azaltarak enflasyonu ve cari açığı düşürmeyi planlıyorlar. Burada maksat enflasyon zira iktidarın asıl korkusu faizi arttırmak zorunda kalmak. Bu tedbirler ise kısmen işe fayda ancak tesirli olacağı fikrinde değilim.
“DAHA BİZE YANSIMADI ASIL YANSIYINCA…”
Doğalgaza, elektriğe artırım geldi. Kendileri artırım yapıyorlar. Öbür taraftan da milletlerarası emtia fiatlarıda artmaya devam ediyor. Pamuk’tan metal eserlere kadar bir epey kelemde fiyatlar yükseldi. Bunlar daha bize yansımadı.
MERKEZ DOLAR ATILIMI İLE NE YAPMAK İSTEDİ?
“bu biçimde DOLAR ÇOK SÜRATLİ BİR FORMDA YÜKSELECEK”
Yurtdışı fiyatlar yansıdığı vakit enflasyon düzgünce yükselecek. bu biçimde sahiden faiz arttırmak zorunda kalacaklar. bir daha artırmazsa bu biçimde dolarda epey süratli bir yükseliş kelam konusu olacak. Önümüzdeki aylarda Merkez Bankasını fazlaca sıkıntı bir müddetç bekliyor. Biraz terleyecek.
“DOLAR 10 LİRAYI ENFLASYON İSE YÜZDE 20’Yİ ZORLAYACAK”
Dolar 10 sonuna dayanırken şu an yüzde 17 hududunda olan enflasyon ise yüzde 20’lere yanlışsız gidecek.
“AMAÇ KUR ÜZERİNDEKİ BASKIYI AZALTMAK”
Karar: BDDK’nın kredi kartı taksitlerini düşürmesi ne manaya geliyor?
İbrahim M. Turhan: Kredi kartlarının taksit sayısını azaltıyorlar.Bankaların verdikleri tüketici kredilerinin bankala acısından maliyetini arttırıyor.Bankalara şu biçimde deniyor tüketici kredisini daha yüksek faizle ver. Tüketiciye de artık kredi kartını kullanma, 12 taksit yapamayacaksın harcamanı azalt deniyor.
Buradaki maksat enflasyon daima artıyor. denetimden çıkıyor. Enflasyon arttıkça kur üzerinde de baskı oluşuyor. Vatandaşın harcama yapmasının önüne geçerek bunu önlemeye çalışıyorlar. Yani harcamalar azalsın ki, bankalar daha az kredi versin ki kur üstündeki baskı azalsın. Buradan yurtharicindeki yatırımcının da, Türkiye’de faaliyet yürüten şirketlerinde hatta sokaktaki vatandaşında çıkaracağı tek şey şudur faizi artırma silahını kullanamayan Merkez fazlaca daha zayıf silahlar ile uğraş etmeye çalışıyor. Bu da Türk Lirası’na itimadı bitirir. Enflasyonu bu sistemle denetim altında tutamazlar.
BANKALAR MALİYETİ TÜKETİCİYE YANSITACAK
Siz bankadan 100 TL kredi çekmek istediğinizde ‘BDDK bankaya evvelce 6 lira sermaye koyacaksın diyordu artık ise 8 lira sermaye koy’ diyor. Bu da kredi verirken bankaların maliyetinin artması manasına geliyor. Ortadaki 2 liralık oran otomatik olarak vatandaşa yansıyacak. Birde kredi kartı taksitlerinde 12 aydan 9 aya düşürülmesi var. Bu da şu manaya geliyor ayda 100TL ödeme yapma kapasitesi olan vatandaş 12 ay taksitle 1200 liralık bir eser alıyor. taksit sayısı 9’a fikir vatandaş 1200 liralık eseri alamayacak. Ya 900 liralık eser alacak yada hiç almayacak. Yani burada murat edilen tüketimin düşürülmesi ve bununda enflasyona yansımasıdır. Bankanın elindeki epeyce daha tesirli silahları kullanmak yerine daha dolambaçlı yollardan giderek uğraş etmesi karşınızdakinin yüreğini arttırır. Yani TL karısında doların ve enflasyonun hamaseti de artar. İşte Merkez Bankası’nın ve ya BDDK’nın sonucu bu kararı doğuracak.
İç piyasalardaki yüksek talebi dizginlemek isteyen iktisat idaresi yeni önlemler kapsamındaki düzenlemeleri deklare etti. BDDK, mobilya, beyaz eşya, altın ve taşıt kredisi vadelerini düşürüldüğünü deklare etti. Bu sonucun sebebi ve öngörülen sonuçlarını iktisat uzmanı gazeteci Barış Soydan ve eski Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Lider Yardımcısı ekonomist İbrahim M. Turhan yorumladı.
“HEDEFLERİ ENFLASYON İKTİDARIN ASIL KORKUSU…”
Karar: BDDK’nın kredi kartı taksit sayılarını düşürmesi ile ilgili ne düşünüyorsunuz? Bu uygulama ile ne amaçlanıyor?
Barış Soydan: İktisat idaresi yurtiçi talebi kısmaya çalışıyor. Enflasyonda beklenmedik bir durum kelam konusu. Enflasyonun bir türlü önünü alamıyorlar. Yaz aylarında olağanda düşüşe geçen enflasyonun yükselmeye devam etmesi bekleniyor. Enflasyon yükselirse faizi arttırmak zorunda kalacaklar. Bu da en istemedikleri şey. Bilindiği üzere Cumhurbaşkanı Erdoğan faiz artırmaya epey sert bir biçimde karşı. Enflasyonu denetim altına almak için talebi kısmaya çalışıyorlar. Bilhassa arabada kredi kullananların sayısı düşmek yerine artmaya devam ediyor. Mobilya ve araba satışlarını azaltarak enflasyonu ve cari açığı düşürmeyi planlıyorlar. Burada maksat enflasyon zira iktidarın asıl korkusu faizi arttırmak zorunda kalmak. Bu tedbirler ise kısmen işe fayda ancak tesirli olacağı fikrinde değilim.
“DAHA BİZE YANSIMADI ASIL YANSIYINCA…”
Doğalgaza, elektriğe artırım geldi. Kendileri artırım yapıyorlar. Öbür taraftan da milletlerarası emtia fiatlarıda artmaya devam ediyor. Pamuk’tan metal eserlere kadar bir epey kelemde fiyatlar yükseldi. Bunlar daha bize yansımadı.
MERKEZ DOLAR ATILIMI İLE NE YAPMAK İSTEDİ?
“bu biçimde DOLAR ÇOK SÜRATLİ BİR FORMDA YÜKSELECEK”
Yurtdışı fiyatlar yansıdığı vakit enflasyon düzgünce yükselecek. bu biçimde sahiden faiz arttırmak zorunda kalacaklar. bir daha artırmazsa bu biçimde dolarda epey süratli bir yükseliş kelam konusu olacak. Önümüzdeki aylarda Merkez Bankasını fazlaca sıkıntı bir müddetç bekliyor. Biraz terleyecek.
“DOLAR 10 LİRAYI ENFLASYON İSE YÜZDE 20’Yİ ZORLAYACAK”
Dolar 10 sonuna dayanırken şu an yüzde 17 hududunda olan enflasyon ise yüzde 20’lere yanlışsız gidecek.
“AMAÇ KUR ÜZERİNDEKİ BASKIYI AZALTMAK”
Karar: BDDK’nın kredi kartı taksitlerini düşürmesi ne manaya geliyor?
İbrahim M. Turhan: Kredi kartlarının taksit sayısını azaltıyorlar.Bankaların verdikleri tüketici kredilerinin bankala acısından maliyetini arttırıyor.Bankalara şu biçimde deniyor tüketici kredisini daha yüksek faizle ver. Tüketiciye de artık kredi kartını kullanma, 12 taksit yapamayacaksın harcamanı azalt deniyor.
Buradaki maksat enflasyon daima artıyor. denetimden çıkıyor. Enflasyon arttıkça kur üzerinde de baskı oluşuyor. Vatandaşın harcama yapmasının önüne geçerek bunu önlemeye çalışıyorlar. Yani harcamalar azalsın ki, bankalar daha az kredi versin ki kur üstündeki baskı azalsın. Buradan yurtharicindeki yatırımcının da, Türkiye’de faaliyet yürüten şirketlerinde hatta sokaktaki vatandaşında çıkaracağı tek şey şudur faizi artırma silahını kullanamayan Merkez fazlaca daha zayıf silahlar ile uğraş etmeye çalışıyor. Bu da Türk Lirası’na itimadı bitirir. Enflasyonu bu sistemle denetim altında tutamazlar.
BANKALAR MALİYETİ TÜKETİCİYE YANSITACAK
Siz bankadan 100 TL kredi çekmek istediğinizde ‘BDDK bankaya evvelce 6 lira sermaye koyacaksın diyordu artık ise 8 lira sermaye koy’ diyor. Bu da kredi verirken bankaların maliyetinin artması manasına geliyor. Ortadaki 2 liralık oran otomatik olarak vatandaşa yansıyacak. Birde kredi kartı taksitlerinde 12 aydan 9 aya düşürülmesi var. Bu da şu manaya geliyor ayda 100TL ödeme yapma kapasitesi olan vatandaş 12 ay taksitle 1200 liralık bir eser alıyor. taksit sayısı 9’a fikir vatandaş 1200 liralık eseri alamayacak. Ya 900 liralık eser alacak yada hiç almayacak. Yani burada murat edilen tüketimin düşürülmesi ve bununda enflasyona yansımasıdır. Bankanın elindeki epeyce daha tesirli silahları kullanmak yerine daha dolambaçlı yollardan giderek uğraş etmesi karşınızdakinin yüreğini arttırır. Yani TL karısında doların ve enflasyonun hamaseti de artar. İşte Merkez Bankası’nın ve ya BDDK’nın sonucu bu kararı doğuracak.