Milyonlarca çalışan ve emeklinin geçim kaygısı artarken devlette israf algısı rahatsızlık yarattı. Bu süreçte Cumhurbaşkanlığı kamuda tasarruf önlemleri genelgesi yayımladı. Buna nazaran kurumlardaki araç sayısı 2023 sonuna kadar yüzde 20 azaltılacak. Hizmet binası, lojman için kiralama yapılamayacak, arazi satın alınamayacak. Paketteki, basını izleme ünitelerinin günlük gazete alımını durdurmasına yönelik karar ise tartışma yarattı.
“ERDOĞAN KENDİ GENELGESİNDE KENDİNİ MUAF TUTUYOR”
Genelgede Cumhurbaşkanlığı ve TBMM’nin muaf tutulduğunu belirten CHP’li Seyit Torun “Bu çürümüşlüğün resmidir” kelamlarıyla reaksiyon gösterdi. Araç kiralama üzere alanlarda kısıtlama olumlu karşılandı. Lakin telefon görüşmesine, gazete alımına kadar ayrıntılandırılan tasarruf ‘Çift maaş alan bürokratlar ne olacak?’ sorusunu gündeme taşıdı. Kamuoyunu rahatsızlık eden mevzuda düzenlemeye gidilmesi tarafında davetler yükseldi.
TASARRUF AŞAĞIYA ÇİFT MAAŞ ÜSTE
Siyasetin üst katında vekillikler haricinde kamu bankaları idare konseyi üyeliğinden tutunda biroldukça kuruluşta nazaranv yapılarak alınan çift maaşlar tenkitlere yol açarken, lüks araç saltanatı da dikkat çekiyor. Tüm bu tabloya karşın, Hükümet tasarrufu kamudan bekliyor. Cumhurbaşkanlığı genelgesine nazaran, kamu kurumlarında 2020 yılındaki taşıt sayıları, 2023 sonuna kadar en az yüzde 20 oranında azaltılması planlanıyor. Ayrıyeten günlük gazete almak bile tasarruf ismi altında yasaklanıyor.
Kamuda tasarruf bir daha Hükümet’in gündeminde. Biroldukça vekil, bakanlık ve milletvekilliği statülerine sahip bulunmasına karşın biroldukca kamu kurum ve kuruluşlarından ekstra maaşlar alıyor. Kamu şirketlerinin idare şurasına atanan parti ortasındaki biroldukça kişi hem çift maaş alıyor birebir vakitte lüks araçlara biniyor. Kesenin ağzı üst idareye bu kadar açılmışken, kamuda tasarruf tartışılıyor. Alınan maaşlara, binilen lüks araçlara karşın hükümet tasarrufu vatandaştan yapmak istiyor. Cumhurbaşkanlığı’nın kamuda tasarruf önlemleri genelgesine bakılırsa, kamu kurumlarında 2020 yılındaki taşıt sayıları, 2023 sonuna kadar en az yüzde 20 oranında azaltılacak.
Hizmet binası, lojman, memur meskeni, kamp, kreş, eğitim, dinlenme ve gibisi ile bunlarla ilgili arsa ve arazi satın alınmayacak, kamulaştırılmayacak, yeni kiralama yapılmayacak ve yeni inşaata başlanmayacak. 2018 Eylül ayında da eski Hazine Bakanı Berat Albayrak, tüm kamu kurumlarına bakanlıklar, bağlı ilgili kuruluşlar, KİT’ler ve belediyelerden acil olarak sahip oldukları ve kiraladıkları araç envanterlerini istedi. Araçların hem sınıflarında tıpkı vakitte sayılarında önemli bir tasarrufa gidileceği öğrenildi. Fakat bu teşebbüs yalnızca bilgi olarak kaldı. Kamuda araç saltanatı bu biçimde da sona ermedi.
Genelgede, kamu kaynaklarının gayesine uygun azami tasarruf prensiplerine riayet edilerek kullanılmasının her kamu kurumu ve nazaranvlisi için nazaranv ve mecburiyet olduğu açıklandı. Bu anlayışla; harcamalarda tasarruf sağlanması, bürokratik süreçlerin azaltılması, kamu kaynaklarının tesirli, ekonomik ve verimli kullanmasına ait olarak bir dizi önlemin alındığı açıklandı.
Buna bakılırsa; kamu hizmetleri, bütçe ortasında kalınarak azami tasarruf anlayışı ortasında yerine getirilecek. Bütçeye ek yük oluşturacak faaliyet genişlemesine ve iş artışına gidilmeyecek. Faaliyet alanları ile ilgili olmayan rastgele bir harcama ve taahhütte bulunulmayacak. İhale şartname ve kontratlara alım bahsiyle ilgili olmayan ögeler dahil edilmeyecek. Alımlarda ölçek iktisadından yararlanarak gereksinimlerin daha düşük maliyetlerle karşılanması hedefiyle ortak alım yoluyla tedarikin yaygınlaştırılması için azami uğraş gösterilecek.
GÜNLÜK GAZETE ALIMI BİLE ARTIK YOK
Kamu hizmetlerinin gerektirdiği mecburî haller ile güvenlik, istihbarat, askeri ve memleketler arası bağlar amaçlı milletler ortası görüşmelere açılacak telefonlar, bakan, vali, belediye lideri ve üst yönetici tarafınca belirlenecek. Kamu kurum ve kuruluşlarının basını izleme ile ilgili üniteleri ve kütüphane dokümasyon merkezleri hariç hiç bir biçimde günlük gazete alımı yapılmayacak, bakılırsav alanı ile ilgili olmayan alanlara abone olunmayacak. Yönetim faaliyetlerini tanıtmaya yönelik, rapor, kitap, mecmua, bülten ve gibisi yayınlar basılmayacak, bunların hazırlanması ve paylaşımı elektronik ortamda yapılacak. Milletlerarası toplantılar ile ulusal bayramlar hariç, açılış, konferans, seminer, yıl dönümü ve gibisi kutlama ve tertiplere ait faaliyetler niçiniyle seyahat, kokteyl, yemek düzenlenmeyecek, ikram verilmeyecek, öteki isimler altında ödeme yapılmayacak.
VATANDAŞ ALT SINIFA BİNEMİYOR VEKİL EN UYGUNUNU İSTİYOR
Hükümet’in birfazlaca katında araç saltanatı sürüyor. Başta Ankara Esenboğa Havalimanı olmak üzere biroldukca VIP salonu önünde neredeyse günün her saatinde fazlaca sayıda makam aracı bulunuyor. Üstelik bu araçların birçoğu özel gayeli olarak bile kullanılıyor. Bu araçlarla bir arada muhafaza ortasında tahsis edilen var. Şahsa tahsis edilen makam araçları haricinde artta yahut evvel biroldukca bürokratın müdafaaları ve bu iş için ayrılan araçlar dikkat çekiyor. Cumhurbaşkanlığı katında bile kullanılan araçların çok kalabalık olması dikkat çekiyor. Bu makam araçlarının bir kısmı da çeşitli oda, birlik, vakıf, dernek üzere kuruluşların verdiği yahut tahsis ettiği araçlar olduğu da tartışılanlar içinde. Vatandaş ay sonunu getiremezken vekillerin lüks hayatı reaksiyon topluyor.
YENİ İNŞAATLARA BAŞLANMAYACAK
Yurt ortasında ve yurt haricinde hizmet binası, lojman, memur konutu, kamp, kreş, eğitim, dinlenme ve gibisi ve bunlarla ilgili arsa ve arazi satın alınmayacak, kamulaştırılmayacak, yeni kiralama yapılmayacak ve yeni inşaata başlanmayacak. Lakin zelzele riski niçiniyle yıkım sonucu verilmesi durumunda o hizmet için tahsis edilecek Hazine’ye ilişkin taşınmazın bulunmadığının tevsik edilmesinden daha sonra kamu kurum ve kuruluşlarının mülkiyetinde bulunan yahut tahsis edilmiş yerlere inşaat yapılabilecek. Katılaşmış mahkeme sonucu ile taşınmazın tahliyesi üzere yasal mecburilik halinde Hazine’ye ilişkin taşınmazın bulunmadığının tevsik edilmesinden daha sonra taşınmaz kiralarının yüksek olduğu mahaller haricinde yahut rayiç bedeli dikkate alınarak taşınmaz kiralanabilecek.
TAŞIT SAYISI YÜZDE 20 AZALACAK
Acil ve zarurî haller haricinde yeni taşıt edinilmeyecek. Muhtaçlık fazlası yahut ekonomik ömrünü tamamlamış taşıtlar muhtaçlığı olan kurumlara devredilecek ya da tasfiye edilecek. 2020 yılındaki taşıt sayıları, 2021 yılından başlamak üzere 2023 sonuna kadar en az yüzde 20 oranında azaltılacak. Mevzuatta belirtilen makam ve hizmetler ile ambulanslar hariç hibe dahil ne suretle olursa olsun yabancı menşeli taşıt edinilmeyecek. Taşıt Kanunu’nda belirtilen hizmetler ve müdafaa altına alınanlara tahsis edilenler haricinde hiç bir makama taşıt tahsis edilmeyecek. Belediye liderleri, belediyede genel sekreter ve genel müdürler; ikametgahları ile vazife yerleri içindeki yalnızca sabah- akşam geliş ve gidişleri için hizmet aracı olarak kurumların mevcudunda bulunan binek yahut station wagon tipi taşıtlardan yararlanacak. MSB, MİT, Kıyı Güvenlik, Jandarma, Emniyet çalışanı ile Yargıçlar ve Savcılar Kanunu’na tabi bakılırsav yapanlarda güvenlik muhtaçlığı niçiniyle gerekli görülenler; ikametgahları ile nazaranv yerleri içindeki yalnızca sabah- akşam geliş ve gidişleri ilgili bakan yahut üst yönetici onayıyla hizmet araçlarıyla sağlanacak. Taşıt Kanunu’nun müsaade verdiği haller hariç hiç bir makama arazi, binek üzere taşıtlar ile yabancı menşeli taşıt, makam aracı olarak tahsis edilmeyecek. Memuriyet mahalli haricindeki bakılırsavlere mecburî durumlar hariç resmi taşıtla gidilmemesine ihtimam gösterilecek.
ÇİFT MAAŞ MODA OLDU
Geçtiğimiz senelerda CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, Türkiye Varlık Fonu Genel Müdürü ve İdare Şurası Üyesi olan Salim Arda Ermut’un da çift maaş aldığını ortaya çıkardı. TRT Genel Müdürü İbrahim Eren, TRT’den 15 bin, Türksat’tan ise 14.500 lira fiyat aldığını söylemiş oldu. “Gençler işsizken bir aileden 4 kişi birden TRT’ye nasıl giriyor” sorusuna Genel Müdür, “Süreçleri İnsan Kaynakları yönetiyor” demekle yetindi. Bir öteki dikkat çeken atama ise eski ulusal sportmen ve daha sonrasında milletvekili olan Hamza Yerlikaya oldu. Milletvekilliği devrinde Vakıfbank idare konseyine da atanan Yerlikaya hem milletvekilliği birebir vakitte idare konseyi üyeliği yaptı. Ulusal Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, CHP Afyonkarahisar Milletvekili Burcu Köksal’ın; İLKSAN idare ve kontrol şurası üyelerinin çift maaş alıp almadıkları ile ilgili soru önergesine, “yasalara uygun” cevabını gönderdi.
ESKİ BAKANLARA LÜKS MAKAM ARACI TAHSİSİ
Sayıştay, kamu kurum ve kuruluşlarına ilişkin 2019 yılı kontrol raporlarını Eylül 2020’de paylaştı. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı kontrol raporunda yer alan bir bulgu AK Parti iktidarında kamuda yaşanan araç saltanatının tam gaz sürdüğünü ortaya çıkardı. Sayıştay denetçilerinin belirlemelerine nazaran, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı Dayanak Hizmet Başkanlığı, eski bakanlara ‘makam tipi’ lüks araç tahsis etti.
“ERDOĞAN KENDİ GENELGESİNDE KENDİNİ MUAF TUTUYOR”
Genelgede Cumhurbaşkanlığı ve TBMM’nin muaf tutulduğunu belirten CHP’li Seyit Torun “Bu çürümüşlüğün resmidir” kelamlarıyla reaksiyon gösterdi. Araç kiralama üzere alanlarda kısıtlama olumlu karşılandı. Lakin telefon görüşmesine, gazete alımına kadar ayrıntılandırılan tasarruf ‘Çift maaş alan bürokratlar ne olacak?’ sorusunu gündeme taşıdı. Kamuoyunu rahatsızlık eden mevzuda düzenlemeye gidilmesi tarafında davetler yükseldi.
TASARRUF AŞAĞIYA ÇİFT MAAŞ ÜSTE
Siyasetin üst katında vekillikler haricinde kamu bankaları idare konseyi üyeliğinden tutunda biroldukça kuruluşta nazaranv yapılarak alınan çift maaşlar tenkitlere yol açarken, lüks araç saltanatı da dikkat çekiyor. Tüm bu tabloya karşın, Hükümet tasarrufu kamudan bekliyor. Cumhurbaşkanlığı genelgesine nazaran, kamu kurumlarında 2020 yılındaki taşıt sayıları, 2023 sonuna kadar en az yüzde 20 oranında azaltılması planlanıyor. Ayrıyeten günlük gazete almak bile tasarruf ismi altında yasaklanıyor.
Kamuda tasarruf bir daha Hükümet’in gündeminde. Biroldukça vekil, bakanlık ve milletvekilliği statülerine sahip bulunmasına karşın biroldukca kamu kurum ve kuruluşlarından ekstra maaşlar alıyor. Kamu şirketlerinin idare şurasına atanan parti ortasındaki biroldukça kişi hem çift maaş alıyor birebir vakitte lüks araçlara biniyor. Kesenin ağzı üst idareye bu kadar açılmışken, kamuda tasarruf tartışılıyor. Alınan maaşlara, binilen lüks araçlara karşın hükümet tasarrufu vatandaştan yapmak istiyor. Cumhurbaşkanlığı’nın kamuda tasarruf önlemleri genelgesine bakılırsa, kamu kurumlarında 2020 yılındaki taşıt sayıları, 2023 sonuna kadar en az yüzde 20 oranında azaltılacak.
Hizmet binası, lojman, memur meskeni, kamp, kreş, eğitim, dinlenme ve gibisi ile bunlarla ilgili arsa ve arazi satın alınmayacak, kamulaştırılmayacak, yeni kiralama yapılmayacak ve yeni inşaata başlanmayacak. 2018 Eylül ayında da eski Hazine Bakanı Berat Albayrak, tüm kamu kurumlarına bakanlıklar, bağlı ilgili kuruluşlar, KİT’ler ve belediyelerden acil olarak sahip oldukları ve kiraladıkları araç envanterlerini istedi. Araçların hem sınıflarında tıpkı vakitte sayılarında önemli bir tasarrufa gidileceği öğrenildi. Fakat bu teşebbüs yalnızca bilgi olarak kaldı. Kamuda araç saltanatı bu biçimde da sona ermedi.
Genelgede, kamu kaynaklarının gayesine uygun azami tasarruf prensiplerine riayet edilerek kullanılmasının her kamu kurumu ve nazaranvlisi için nazaranv ve mecburiyet olduğu açıklandı. Bu anlayışla; harcamalarda tasarruf sağlanması, bürokratik süreçlerin azaltılması, kamu kaynaklarının tesirli, ekonomik ve verimli kullanmasına ait olarak bir dizi önlemin alındığı açıklandı.
Buna bakılırsa; kamu hizmetleri, bütçe ortasında kalınarak azami tasarruf anlayışı ortasında yerine getirilecek. Bütçeye ek yük oluşturacak faaliyet genişlemesine ve iş artışına gidilmeyecek. Faaliyet alanları ile ilgili olmayan rastgele bir harcama ve taahhütte bulunulmayacak. İhale şartname ve kontratlara alım bahsiyle ilgili olmayan ögeler dahil edilmeyecek. Alımlarda ölçek iktisadından yararlanarak gereksinimlerin daha düşük maliyetlerle karşılanması hedefiyle ortak alım yoluyla tedarikin yaygınlaştırılması için azami uğraş gösterilecek.
GÜNLÜK GAZETE ALIMI BİLE ARTIK YOK
Kamu hizmetlerinin gerektirdiği mecburî haller ile güvenlik, istihbarat, askeri ve memleketler arası bağlar amaçlı milletler ortası görüşmelere açılacak telefonlar, bakan, vali, belediye lideri ve üst yönetici tarafınca belirlenecek. Kamu kurum ve kuruluşlarının basını izleme ile ilgili üniteleri ve kütüphane dokümasyon merkezleri hariç hiç bir biçimde günlük gazete alımı yapılmayacak, bakılırsav alanı ile ilgili olmayan alanlara abone olunmayacak. Yönetim faaliyetlerini tanıtmaya yönelik, rapor, kitap, mecmua, bülten ve gibisi yayınlar basılmayacak, bunların hazırlanması ve paylaşımı elektronik ortamda yapılacak. Milletlerarası toplantılar ile ulusal bayramlar hariç, açılış, konferans, seminer, yıl dönümü ve gibisi kutlama ve tertiplere ait faaliyetler niçiniyle seyahat, kokteyl, yemek düzenlenmeyecek, ikram verilmeyecek, öteki isimler altında ödeme yapılmayacak.
VATANDAŞ ALT SINIFA BİNEMİYOR VEKİL EN UYGUNUNU İSTİYOR
Hükümet’in birfazlaca katında araç saltanatı sürüyor. Başta Ankara Esenboğa Havalimanı olmak üzere biroldukca VIP salonu önünde neredeyse günün her saatinde fazlaca sayıda makam aracı bulunuyor. Üstelik bu araçların birçoğu özel gayeli olarak bile kullanılıyor. Bu araçlarla bir arada muhafaza ortasında tahsis edilen var. Şahsa tahsis edilen makam araçları haricinde artta yahut evvel biroldukca bürokratın müdafaaları ve bu iş için ayrılan araçlar dikkat çekiyor. Cumhurbaşkanlığı katında bile kullanılan araçların çok kalabalık olması dikkat çekiyor. Bu makam araçlarının bir kısmı da çeşitli oda, birlik, vakıf, dernek üzere kuruluşların verdiği yahut tahsis ettiği araçlar olduğu da tartışılanlar içinde. Vatandaş ay sonunu getiremezken vekillerin lüks hayatı reaksiyon topluyor.
YENİ İNŞAATLARA BAŞLANMAYACAK
Yurt ortasında ve yurt haricinde hizmet binası, lojman, memur konutu, kamp, kreş, eğitim, dinlenme ve gibisi ve bunlarla ilgili arsa ve arazi satın alınmayacak, kamulaştırılmayacak, yeni kiralama yapılmayacak ve yeni inşaata başlanmayacak. Lakin zelzele riski niçiniyle yıkım sonucu verilmesi durumunda o hizmet için tahsis edilecek Hazine’ye ilişkin taşınmazın bulunmadığının tevsik edilmesinden daha sonra kamu kurum ve kuruluşlarının mülkiyetinde bulunan yahut tahsis edilmiş yerlere inşaat yapılabilecek. Katılaşmış mahkeme sonucu ile taşınmazın tahliyesi üzere yasal mecburilik halinde Hazine’ye ilişkin taşınmazın bulunmadığının tevsik edilmesinden daha sonra taşınmaz kiralarının yüksek olduğu mahaller haricinde yahut rayiç bedeli dikkate alınarak taşınmaz kiralanabilecek.
TAŞIT SAYISI YÜZDE 20 AZALACAK
Acil ve zarurî haller haricinde yeni taşıt edinilmeyecek. Muhtaçlık fazlası yahut ekonomik ömrünü tamamlamış taşıtlar muhtaçlığı olan kurumlara devredilecek ya da tasfiye edilecek. 2020 yılındaki taşıt sayıları, 2021 yılından başlamak üzere 2023 sonuna kadar en az yüzde 20 oranında azaltılacak. Mevzuatta belirtilen makam ve hizmetler ile ambulanslar hariç hibe dahil ne suretle olursa olsun yabancı menşeli taşıt edinilmeyecek. Taşıt Kanunu’nda belirtilen hizmetler ve müdafaa altına alınanlara tahsis edilenler haricinde hiç bir makama taşıt tahsis edilmeyecek. Belediye liderleri, belediyede genel sekreter ve genel müdürler; ikametgahları ile vazife yerleri içindeki yalnızca sabah- akşam geliş ve gidişleri için hizmet aracı olarak kurumların mevcudunda bulunan binek yahut station wagon tipi taşıtlardan yararlanacak. MSB, MİT, Kıyı Güvenlik, Jandarma, Emniyet çalışanı ile Yargıçlar ve Savcılar Kanunu’na tabi bakılırsav yapanlarda güvenlik muhtaçlığı niçiniyle gerekli görülenler; ikametgahları ile nazaranv yerleri içindeki yalnızca sabah- akşam geliş ve gidişleri ilgili bakan yahut üst yönetici onayıyla hizmet araçlarıyla sağlanacak. Taşıt Kanunu’nun müsaade verdiği haller hariç hiç bir makama arazi, binek üzere taşıtlar ile yabancı menşeli taşıt, makam aracı olarak tahsis edilmeyecek. Memuriyet mahalli haricindeki bakılırsavlere mecburî durumlar hariç resmi taşıtla gidilmemesine ihtimam gösterilecek.
ÇİFT MAAŞ MODA OLDU
Geçtiğimiz senelerda CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, Türkiye Varlık Fonu Genel Müdürü ve İdare Şurası Üyesi olan Salim Arda Ermut’un da çift maaş aldığını ortaya çıkardı. TRT Genel Müdürü İbrahim Eren, TRT’den 15 bin, Türksat’tan ise 14.500 lira fiyat aldığını söylemiş oldu. “Gençler işsizken bir aileden 4 kişi birden TRT’ye nasıl giriyor” sorusuna Genel Müdür, “Süreçleri İnsan Kaynakları yönetiyor” demekle yetindi. Bir öteki dikkat çeken atama ise eski ulusal sportmen ve daha sonrasında milletvekili olan Hamza Yerlikaya oldu. Milletvekilliği devrinde Vakıfbank idare konseyine da atanan Yerlikaya hem milletvekilliği birebir vakitte idare konseyi üyeliği yaptı. Ulusal Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, CHP Afyonkarahisar Milletvekili Burcu Köksal’ın; İLKSAN idare ve kontrol şurası üyelerinin çift maaş alıp almadıkları ile ilgili soru önergesine, “yasalara uygun” cevabını gönderdi.
ESKİ BAKANLARA LÜKS MAKAM ARACI TAHSİSİ
Sayıştay, kamu kurum ve kuruluşlarına ilişkin 2019 yılı kontrol raporlarını Eylül 2020’de paylaştı. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı kontrol raporunda yer alan bir bulgu AK Parti iktidarında kamuda yaşanan araç saltanatının tam gaz sürdüğünü ortaya çıkardı. Sayıştay denetçilerinin belirlemelerine nazaran, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı Dayanak Hizmet Başkanlığı, eski bakanlara ‘makam tipi’ lüks araç tahsis etti.