Metaverse nedir? Ne için kullanılacak?

Metaverse nedir? Ne için kullanılacak?
Facebook, yıl boyunca Metaverse projesinden bahsedip durdu. Hatta şirket hedeflerini yerine getirmek için yüksek ölçüde bir parayı kaybetmeyi göze aldığını bile deklare etti. Bildiğiniz üzere toplumsal medya devi, dün bu kelamlarının bir garantisi olarak kurumsal ismini Meta olarak değiştirdiğini deklare etti.

Yeni kimliği ile Meta, Metaverse için ”Sanal Gerçeklik (VR) ve Artırılmış Gerçeklik (AR) teknolojilerini kullanarak birbirine bağlı sanal tecrübelerin birleşeceği yeni bir evren” olarak tanımlıyor. Biroldukca şirket oldukçatan bu mevzu hakkında konuşmaya ve yorumlamaya başladı. Pekala Metaverse tam olarak nedir? Ne maksatla kullanılacak?

Metaverse tam olarak nedir?

Metaverse
, sanal dünyanın daha toplumsal bir ortam olabilmesi için imkan sunuyor. Gerçek hayatta yapılabilecek tüm hareketlerin sanal alemde de yapılabileceği söyleniyor. On yıl kadar daha sonra şayet Metaverse gerçekleştirilebilirse, geliştiricilerin şu an düşündüğünden epeyce daha farklı olacak olması mümkün.


CEO Mark Zuckerberg yazdığı Founder’s Letter‘da Metaverse‘i, yalnızca bakmakla kalmayacağınız deneyimleyenebilen bir somutlaşmış internet alemi olarak nitelendiriyor. daha sonrasında bunu, işe gitmeden ofiste olabileceğiniz, arkadaşlarınızla planladığınız bir aktiflik ya da ailenizle bulunacağınız bir aile aktifliğine sizi anında ışınlayacak bir hologram olarak örneklendiriyor.

Buna misal bir değişen teknolojinin mevzu olduğu birfazlaca sinema gördük. Tabirin ilham kaynağı olan Neal Stephenson‘un Snow Crash, Ernest Cline‘ın Ready Player One ve Wachowskis‘in The Matrix sinemaları bu sanal dijital dünyalara örnek gösterilebilir. Ayrıyeten geniş bir internet tarihi bilgisine sahip olanlar, 18 yıl evvel birebir süratle gelişen teknolojinin kelamını veren Second Life‘ı da hatırlayacaktır.

Metaverse bize neler sunacak?

Oculus
‘u da satın alarak Meta, bu adımla sanal alandaki çalışmalarını ilerletmenin yolunu açtı. Metaverse‘in Zoom‘dan bir tık fazlası olduğunu fakat kullanması için birtakım kıymetli VR ekipmanlarına sahip olunması gerektirdiğini söyleyebiliriz.


Meta‘nın Avrupa‘daki Teknoloji Bağlantı Müdürü Alexandru Voica, şu anki imajlı aramayı Metaverse‘in geliştirebileceği umulan bir versiyonuna örnek olarak kullandı. Bu 2 boyutlu görüşmenin telefonda konuşmaktan daha yeterli olduğunu lakin yan yana olmakla kıyaslanamayacağını söylemiş oldu. Metaverse‘in gerçek dünya irtibatlarını desteklemek olmadığını, fakat sanal tecrübeleri daha gerçekçi hale getireceğini de ekledi.

Pandemi devrinin tesiriyle milyonlarca insan uzaktan çalışmayı bir gereklilik haline getirdi. Mark Zuckerberg, 2020 başlarından itibaren ”Gelecek On Yıl” projesinde amaçladığı VR ve AR teknolojilerinin gelişmeleriyle uzaktan çalışmayı kolaylaştırdı. Bu çalışmalar pandeminin etkilerindilk evvel başlamıştı.

İş insanlarının bahis hakkındaki kanıları

Epyllion Co
firmasının CEO‘su Matthew Ball, 2020‘den itibaren Metaverse‘in ne olduğu hakkında makale yazıyor. Başlarda Ball, Metaverse‘in potansiyel işçilerin, sanal dünyadan para kazanan bireylerin iktisada katılmaları istikametinde önlerini açacağını belirtti. Bilhassa MMO oyunlarındaki gelişmiş hesapların gerçek dünya parası ile satılmasını örnek olarak gösterdi.


Şimdiki gelişmelerle bir arada Ball, Meteverse‘in eşsiz bir bilgi beraberliği sunacağını söylüyor. örneğin Counter Strike‘ta elde edilen bir silahın Fortnite‘ta bir kostüme dönüştürmek üzere hür bir bilgi transferi imkanı sunacağını sav ediyor. Ama bu, taraf oyun firmalarının elde edeceği ziyanları göz önünde bulundurunca pek de mümkün gözükmüyor.

Epic Games‘in CEO‘su Tim Sweeney ise bir biçimde yapılacak bu çapraz data transferi fikrine olumlu bakıyor. Sweeney, bu Temmuz ayında New York Times‘a verdiği bir söyleşide, Roblox ve Fortnite içinde bir data tüneli oluşturulabileceğini örnek gösterdi. Voica, bu çapraz data paylaşımı sırasında IP adreslerinin Metaverse‘in başarısı konusunda hayli büyük kıymet taşıdığını belirtti.

Geçtiğimiz Eylül ayında Washington Post, Houseparty‘nin kurucu ortağı olup şu anda Epic Games için çalışan Sima Sistani ile röportaj yaptı. Metaverse‘in, boş vakit içinderımızı büsbütün kaplayan toplumsal medyanın yerini alacağını söylemiş oldu. Sistani, insanların fotoğraf ve gönderi paylaşıp durum güncellemeleri yaptığı şimdinin bilakis, gelecek kuşağın sanal ortamda birbirleriyle büsbütün işbirliği halinde olabileceğine inanıyor.

Metaverse kime ilişkin olacak?

Metaverse
üzerinde çalışan geliştiricilerin açıkça belirttiği üzere, bu platform sırf bir şahsa ya da şirkete ilişkin olmayacak. Bunun yerine, her insanın kullanabileceği bir sanal ağ altyapı bütünü oluşturarak, şu anda internetin sağladığı bakılırsavi üstleneceğini umuyoruz.


Kendi sanal ortamı olan Decentraland üzere projeler, iktisadı aslına bakarsan Ethereum‘un blok zincirinde çalıştığından bu prensip üzerinde çalışıyor. The New York Times‘ın bu yılın başlarında deklare ettiğı üzere, Decentraland pazarı, şimdiden gerçek dünya komitecilerinin sanal gayrimenkul paketleri satın aldığını duyurdu.

Decentraland‘in artık bile faaliyet gösterdiği sanat şovları ve kumarhaneleri bulunuyor. Bunların hepsi dijital bir ticarete bağlanabilme potansiyeline sahip. Bu da Metaverse‘in destekleyebileceği dijital dünya potansiyeli ile çelişen bir durum. Metaverse‘in tanınan kültür tarifleri toplumsallık açısından pek de olumlu nitelendirilemez. Daha epey yaklaşmakta olan bir çöküntünün belirtisi olarak gözüküyor.

Artık Meta, Meteverse için önümüzdeki birkaç yıl boyunca servetini harcayacağından epeyce emin. Decentraland üzere projeler de, sanal bir iktisadın nasıl işleyeceğine dair bir ipucu sunuyor. Lakin bunların hiç biri, Meteverse‘in bize sunacağı imkanlar hakkında elle tutulur kesin sonuçlar vermiyor. Meta üzere öbür şirketler de, kararın ne olduğunu çabucak hemen bilmeden bu bahiste katkı sağlamaya çalışıyorlar.
 
Üst