Diz ekleminde uyluk kemiği ile kaval kemiği içinde eklem yüzlerindeki ahengi sağlayan fibrokartilaj yapıda iç ve dışta yer alan menisküs dediğimiz kesecikler bulunur. Menisküsler diz eklemini çok zorlanmalara karşı esirgeyici birer organ bakılırsavini üstlenirler.
İç menisküs yarımay formundadır ve eklem kapsülü ile epey sıkı ilişkili, fazlaca az hareketlidir. Bu niçinle daha sık yaralanır.
Dış menisküs ise dairesel yapıdadır ve eklem yüzünün büyük bir kısmını kaplar. İç menisküse bakılırsa daha hareketlidir. Bu niçinle daha az yaralanır.
Menisküs faydalanmaları faydalanmanın bölgesine göre farklılık gösterir. Damarlanmanın olmadığı merkezde olan yırtıklarda düzgünleşme daha zorken, damarlanmanın düzgün olduğu dıştaki yırtıklar erken düzgünleşme gösterir.
Menisküs faydalanmaları cerrahi süreç gerektirir. Cerrahi süreç ya menisküsün tamiri biçimindedir ya da menisektomi dediğimiz menisküsün büsbütün ordan çıkarılması biçimindedir. Uygulanan cerrahi prosedür farklılıklar gösterebilir. Açık cerrahi dediğimiz teknikte diz eklemi açılarak cerrahi uygulanırken, artroskopik cerrahi dediğimiz formülde küçük bir kesiyle diz eklemine girilir. Bu da düzgünleşme sürecini hızlandırır.
Ayrıyeten menisküs faydalanmalarına diz ekleminde bulunan ön ve art çapraz bağ faydalanmaları da eşlik edebilir. bu biçimde durumlarda tablo ağırlaşabilir ve hastanın güzelleşme süreci uzar.
Menisküs faydalanmalarında rehabilitasyonun maksadı:
Açık menisektomi daha sonrasında birinci günden itibaren idmanlara başlanır. Hastanın tolerasyonuna göre antrenmanlar ve şiddeti artırılır. Ağrı-spazm ve ödem için uygun elektroterapi formları ve soğuk kompresler uygulanır. Birinci günden itibaren koltuk değnekleriyle hasta yürütülür. Şayet hasta atletse dördüncü haftadan itibaren spora dönebilir.
Artroskopik menisektomi daha sonrası rehabilitasyon süreci:
Şayet menisektomi artroskopik yolla yapıldıysa rehabilitasyon programı daha erken ve daha süratli bir programdır. Birinci günden itibaren hasta tam yükle yürüyebilir ve sportmen ise üçüncü haftada spora dönebilir.
Menisküs tamiri daha sonrası rehabilitasyon süreci:
Şayet hastaya menisektomi olmazda menisküs tamiri yapıldıysa rehabilitasyon programı daha yavaş ilerleyen bir programdır. Birinci hafta koltuk değnekleriyle taban temasıyla yürümeye başlanır. Fakat üçüncü hafta sonuna yanlışsız %25 yüklenme ile hasta yürür. Sekizinci haftada %100 yüklenme ile hasta yürütülür. Atletse altıncı aydan evvel spora dönemez.
Ön çapraz bağ yırtığı:
Ön çapraz bağ diz etrafındaki bağların en elastik olanıdır. İmmobilizasyon, yaşlanma, dolanım yetmezlikleri ve yenidenlayan travmalar bağın gücünü azaltır ve kopma eşiğini düşürür. Ön çapraz bağ yırtığı dizin en sık görülen faydalanmalarındandır. Çoklukla dönme ve yer değiştirme hareketleri sırasında dizin içe hakikat dönmesiyle oluşur.
Rehabilitasyonunda birinci gün hasta taban temaslı yavaşça yüklenmeyle yürütülür. Dördüncü ve beşinci haftalarda tam vücüut tartısı verilerek yürütülür. Altı ve sekizinci haftalarda hasta olağan yürüme paterni kazanır. Futbolcuysa dokuz ve onuncu ayda maçlara çıkabilir.
Art çapraz bağ yırtığı:
Art çapraz bağ yırtığı daha nadiren görülür. Yırtıklar %70 kaval kemiği tarafında, % 15 uyluk kemiği tarafında ve % 15 orta bölgelerde meydana gelir. Dizin bükülmesi ile art çapraz bağa düşen stress artar bu yüzden hastada diz bükme hareketi kısıtlanır. Birinci gün taban teması ile yük vermeden yürütülür. Altıncı hafta sonunda tam yük verilerek yürütülür. Dördüncü ayda koşulara, altıncı ayda idmanlara ve 9-12 aylarda spor müsabakalarına başlanır.
İç menisküs yarımay formundadır ve eklem kapsülü ile epey sıkı ilişkili, fazlaca az hareketlidir. Bu niçinle daha sık yaralanır.
Dış menisküs ise dairesel yapıdadır ve eklem yüzünün büyük bir kısmını kaplar. İç menisküse bakılırsa daha hareketlidir. Bu niçinle daha az yaralanır.
Menisküs faydalanmaları faydalanmanın bölgesine göre farklılık gösterir. Damarlanmanın olmadığı merkezde olan yırtıklarda düzgünleşme daha zorken, damarlanmanın düzgün olduğu dıştaki yırtıklar erken düzgünleşme gösterir.
Menisküs faydalanmaları cerrahi süreç gerektirir. Cerrahi süreç ya menisküsün tamiri biçimindedir ya da menisektomi dediğimiz menisküsün büsbütün ordan çıkarılması biçimindedir. Uygulanan cerrahi prosedür farklılıklar gösterebilir. Açık cerrahi dediğimiz teknikte diz eklemi açılarak cerrahi uygulanırken, artroskopik cerrahi dediğimiz formülde küçük bir kesiyle diz eklemine girilir. Bu da düzgünleşme sürecini hızlandırır.
Ayrıyeten menisküs faydalanmalarına diz ekleminde bulunan ön ve art çapraz bağ faydalanmaları da eşlik edebilir. bu biçimde durumlarda tablo ağırlaşabilir ve hastanın güzelleşme süreci uzar.
Menisküs faydalanmalarında rehabilitasyonun maksadı:
Eklem içi kanamaları önlemek
Kaslarda oluşabilecek kuvvet kaybını önlemek
Doku uygunlaşmasını hızlandırmak
Kasları kuvvetlendirmek
Fonksiyonlara geri dönüşü sağlamaktır.
Açık menisektomi daha sonrasında birinci günden itibaren idmanlara başlanır. Hastanın tolerasyonuna göre antrenmanlar ve şiddeti artırılır. Ağrı-spazm ve ödem için uygun elektroterapi formları ve soğuk kompresler uygulanır. Birinci günden itibaren koltuk değnekleriyle hasta yürütülür. Şayet hasta atletse dördüncü haftadan itibaren spora dönebilir.
Artroskopik menisektomi daha sonrası rehabilitasyon süreci:
Şayet menisektomi artroskopik yolla yapıldıysa rehabilitasyon programı daha erken ve daha süratli bir programdır. Birinci günden itibaren hasta tam yükle yürüyebilir ve sportmen ise üçüncü haftada spora dönebilir.
Menisküs tamiri daha sonrası rehabilitasyon süreci:
Şayet hastaya menisektomi olmazda menisküs tamiri yapıldıysa rehabilitasyon programı daha yavaş ilerleyen bir programdır. Birinci hafta koltuk değnekleriyle taban temasıyla yürümeye başlanır. Fakat üçüncü hafta sonuna yanlışsız %25 yüklenme ile hasta yürür. Sekizinci haftada %100 yüklenme ile hasta yürütülür. Atletse altıncı aydan evvel spora dönemez.
Ön çapraz bağ yırtığı:
Ön çapraz bağ diz etrafındaki bağların en elastik olanıdır. İmmobilizasyon, yaşlanma, dolanım yetmezlikleri ve yenidenlayan travmalar bağın gücünü azaltır ve kopma eşiğini düşürür. Ön çapraz bağ yırtığı dizin en sık görülen faydalanmalarındandır. Çoklukla dönme ve yer değiştirme hareketleri sırasında dizin içe hakikat dönmesiyle oluşur.
Rehabilitasyonunda birinci gün hasta taban temaslı yavaşça yüklenmeyle yürütülür. Dördüncü ve beşinci haftalarda tam vücüut tartısı verilerek yürütülür. Altı ve sekizinci haftalarda hasta olağan yürüme paterni kazanır. Futbolcuysa dokuz ve onuncu ayda maçlara çıkabilir.
Art çapraz bağ yırtığı:
Art çapraz bağ yırtığı daha nadiren görülür. Yırtıklar %70 kaval kemiği tarafında, % 15 uyluk kemiği tarafında ve % 15 orta bölgelerde meydana gelir. Dizin bükülmesi ile art çapraz bağa düşen stress artar bu yüzden hastada diz bükme hareketi kısıtlanır. Birinci gün taban teması ile yük vermeden yürütülür. Altıncı hafta sonunda tam yük verilerek yürütülür. Dördüncü ayda koşulara, altıncı ayda idmanlara ve 9-12 aylarda spor müsabakalarına başlanır.