İster bir müzik tutkunu olun, ister gerçek hata hayranı… Geçmiş senelerın bu mükemmel belgesellerini izlerken kendinizi kaybedeceksiniz!
Not: Üretimler, IMDb puanına nazaran sıralanmıştır. Belgesel açıklamalarında Beyazperde ve Sinemalar sitelerinden faydalanılmıştır.
Kaynak: *****://www.buzzfeed.com/kenwhanley/m…
22. Cropsey (2009)
IMDb: 6,3
Amerika’nın Staten Island bölgesinde Cropsey ismi verilen bir kent efsanesini bahis alan belgesel, iki sinema imalcisi, kayıp beş çocuğu ve onların kaybolmalarıyla temaslı korkutucu bir adamı çevreleyen gizemi araştırıyor.
21. The Amazing Johnathan Documentary (2019)
IMDb: 6,5
Ölmek üzere olan bir sihirbazın son cinsini anlatan bir belgesel olarak başlayan The Amazing Johnathan Documentary, yapımcısı gerçeği illüzyondan ayırmaya çalışırken beklenmedik ve giderek daha tuhaf bir seyahat haline geliyor.
20. I Think We’re Alone Now (2008)
IMDb: 6,8
I Think We’re Alone Now’da direktör Sean Donnelly, 80’lerin pop yıldızı Tiffany’nin bir çift takıntılı üstün hayranını inceleyerek, tehlikeli bir biçimde ‘röntgenci’ olanların yalnızlığı ve karşılıksız sevgilerini gözler önüne seriyor.
19. Overnight (2003)
IMDb: 7,1
Hollywood duşunun daha kabus üzere yanını ayrıntılandıran Overnight, sinema imalcisi Troy Duffy’nin şişirilmiş egosunu, çok inatçılığını ve birinci uzun metrajlı sineması The Boondock Saints’in çekimlerini gözler önüne seriyor.
18. Tread (2020)
IMDb: 7,1
Rekreasyonlar, haber imgeleri ve yapılan röportajlarla güçlendirilen Tread, hududa itilmiş bir adamın gerçek hayat öyküsünü ve onun düşünülemez intikam planına odaklanıyor.
17. Wesley Willis: The Daddy of Rock ‘n’ Roll (2003)
IMDb: 7,2
Sinema, Rock ‘n’ Roll’un Babası, Chicago’da bir müzisyen ve sanatçı olan merhum, büyük Wesley Willis’in hayatından bir güne bir bakış sunuyor.
16. Hated: GG Allin and the Murder Junkies (1993)
IMDb: 7,3
Hated, geç periyot punk-rock provokatörü GG Allin ve kümesi Murder Junkies’i arsızca, saldırgan ve şiddet içeren rezillikleriyle anlatıyor. Geleceğin Joker ve The Hangover direktörü Todd Phillips’in birinci uzun metrajlı sineması Hated, son derece müstehcen, fakat bu dudak uçuklatan alt kültürün diğer bir biçimde anlatılması pek muhtemel değil.
15. A Band Called Death (2012)
IMDb: 7,5
1960’ların Motown sahnesinden çıkan Death’in punk-pre-punk’ı birinci kere yayınlandıktan yaklaşık kırk yıl daha sonra tanınan olana kadar bir tavan içinde bekledi. Death, Motown ruhunu mırıldanmak yerine heavy rock çalarak vaktin kabul edilen ırksal normlarını ortadan kaldırdı.
14. The Decline of Western Civilization (1981)
IMDb: 7,6
Bu imal, vaktin rock müzik basını tarafınca büyük ölçüde göz arkası edilen Los Angeles punk rock sahnesine bir bakış sunuyor.
13. Grey Gardens (1975)
IMDb: 7,6
Grey Gardens belgeselinin Broadway uyarlaması Tony Mükafatını kazanmıştır. Sinema versiyonunda da, tıpkı dramatik yapı korunuyor. 24 sene evvel annesine bakmak için konuta geri dönen genç Edie ve kızından öteki tutunacak kimsesi olmayan annesinin tuhaf ve dramatik hikayeleri, bu sefer da beyazperdeye taşınıyor. Maysles Kardeşler, 76 yaşındaki Edith Bouvier Beale ve kızı Edie’nin ömürlerini mercek altına yatırıyorlar. Kameralarını tuttukları bu aile East Hampton’daki Grey Garden isimli eski malikanelerinde yaşayan bir anne ve onun kızıdır. Bu ikili, yıllar boyunca yaşadıkları süreçleri kameraya kendi lisanlarıyla aktaracaklardır.
12. Beyond the Mat (1999)
IMDb: 7,6
Beyond the Mat, tüm dünyada reyting rekorları kıran Amerikan Güreşi üzerine çekilmiş, keyifli bir belgesel. Sinema, izleyicisini bu sporu bir zanaat olarak kullanan atletlerin günlük hayatlarına çekerek onlara daha yakın olmamızı sağlarken öteki yandan işin ruhsal ve sektörel boyutunu da su yüzüne çıkarıyor. 7’den 70’e dövüşe meraklı biroldukça insanı televizyon ekranları karşısında çeken sinema, bu spor üzerine yapılmış en samimi ve cazip kesitlerden birini sunuyor.
11. Three Identical Strangers (2018)
IMDb: 7,6
Üçüz olduklarını keşfeden üç evlat edinilmiş adamın gerçeküstü kıssası Three Identical Strangers, ağızları açık bırakan cinsten bir belgesel.
10. Marwencol (2010)
IMDb: 7,6
Robert Zemeckis imzalı 2018 üretimi kurgusal uyarlamasıyla ne yazık ki gölgelenen Marwencol, şok edici bir gerçek kıssaya dönüşen büyüleyici bir belgesel.
9. Capturing the Friedmans (2003)
IMDb: 7,7
1980’lerin sonunda Friedmanlar, hürmet bakılırsan bir müzik öğretmeni olan baba Arnold Friedman, anne ve konut bayanı olan Elaine Friedman ve üç yetişkin oğulları David Friedman, Seth Friedman ve Jesse Friedman, tipik bir orta sınıf Amerikan ailesidir. Her ne kadar memnun bir tabloya sahip olsalar da bir gün Arnold’un çocuk pornosu işinin ortasında olduğunun açığa çıkması ve bu bahiste suçlanması ile umulmadık ve keskin bir dönüşüm başlar. Sinema bir belgesel niteliğinde seyircisi ile buluşuyor.
8. Grizzly Man (2005)
IMDb: 7,8
Amatör boz ayı uzmanı ve tabiat eylemcisi Timothy Treadwell, kız arkadaşı ile birlikte Alaska’daki bir ulusal parkta ayıların içinde ve rastgele bir korunmadan mahrum olarak 13 yaz boyunca yaşadı. Lakin bir gün, her ikisinin de cesedi ayılar tarafınca parçalanmış olarak bulundu. Usta direktör Werner Herzog, belgesel formatındaki Ayı Adam’da bu mevtin gerisindeki gerçekler ile tabiat ile insan içindeki bağlantının seviyesini sorguluyor.
7. Anvil! The Story of Anvil (2008)
IMDb: 7,9
1970’li yılların heavy-metal müzik kümesi Anvil, 30 yıl daha sonra performanslarını yitirmeden hala uygun müzik yapıyorlar. Kümeyle daha evvel bir turnede çalışmış olan direktör Sacha Gervasi, Anvil’in hala faal müzik yaptığını göstermek için, çıktıkları bir Avrupa turnesini belgesel üslubuyla kaydeder. Ortaya çıkan sonuç ise ek sözle harikadır.
6. American Movie (1999)
IMDb: 7,9
Finansal bir yükselişe geçen bir sinema üretimcisinin, yıllar evvel terk ettiği düşük bütçeli dehşet sinemasını sonunda tamamlayarak hayalindeki projeyi finanse etme teşebbüsleri hakkında bir belgesel.
5. The Thin Blue Line (1988)
IMDb: 8,0
Teksas’da bir cinayet işlenir. Polis görgü şahitleri ve elindeki deliller ışığında davaya çözmüş üzeredir. Fakat gerçekler, biraz daha derinde yatmaktadır. Errol Morris’in çekildiği devirde olay yaratan ve idamla yargılanan bir adamı kurtaran belgeseli İnce Mavi Çizgi, belgesel tarihinin en değerli sinemalarından biri. Gerçeğin hiç bir vakit göründüğü üzere olmadığını anlatan sinema hem bir cürüm sineması tansiyonu kuruyor tıpkı vakitte mahkeme atmosferinde olayın bütün taraflarına kelam hakkı veriyor.
4. The King of Kong: A Fistful of Quarters (2007)
IMDb: 8,1
Bu belgeselde, oyun tutkunları klasik atari oyunlarında dünya rekorları kırmak için yarışırlar.
3. The Act of Killing (2013)
IMDb: 8,2
Endonezya’da yaşayan Anwar, 1960’lı yılların başında arkadaşlarıyla karaborsada küçük bir sinema çetesi kurmuştuk bir gençtir. Ne zamanki 1965’te ülkede askeri darbe gerçekleşir, kendi halindeki bu küçük çete bir anda çok sağcı bir vefat makinesine dönüşür. Komünist olarak ‘damgalanan’ yüzlerce entelektüel insan ve Çinli azınlık, bu kümenin darbecilerin takviyesi ile gerçekleştirdiği katliamlarda ömrünü kaybeder. Ortadan onlarca yıl geçer, ölen öldüğü ile kalır ve başkan Anwar konfor ve huzur içerisinde hayatını sürdürmektedir. Sinemacı Joshua Oppenheimer’ın yaşanan katliam hakkında bir belgesel yapmak için bölgeye gittiğinde, karşılaştığı bu beşerler niçiniyle şok yaşar. Çünkü 45 yıl daha sonra Anwar ve etrafındakiler yaşananları büyük bir soğukkanlılıkla, olayların geçtiği bölgelerde birebir söylemektedirlar.
2. They Shall Not Grow Old (2018)
IMDb: 8,3
Şimdiye kadar üretilmiş en kuvvetli belgesellerden biri olan They Shall Not Grow Old’un direktörlüğünü Peter Jackson üstleniyor. Belgesel, renkler, çağdaş ses ve imaj efektleriyle I. Dünya Savaşı karelerine nefes kesici bir hayat getiriyor.
1. Dear Zachary: A Letter to a Son About His Father (2008)
IMDb: 8,5
2001 yılında asistan hekim Andrew Bagby kız arkadaşından ayrıldıktan kısa müddet daha sonra öldürülür. Andrew’un vefatından kısa müddet daha sonra kız arkadaşı gebe olduğunu açıklar, bu olayın akabinde Andrew’un yakın arkadaşlarından Kurt Kuenne çocuğa bir ikram olarak bu sineması çekmeye başlar. Dostları, akrabaları ve çalışma arkadaşları Andrew hakkında sevgi dolu ve sıcak şeyler anlatırlar, konutta çekilmiş imgeler de Andrew hakkındaki bu coşkuyu doğrulamaktadır. Andrew’un annesi Kathleen ve babası David, Andrew’un eski kız arkadaşının daha evvelde yerleşmiş olduğu Labrador’a taşınırlar. Andrew’un katilinin yakalanmasını ve duruşmaya çıkarılmasını beklemektedirler. Andrew’un eski kız arkadaşıyla torunları Zachery’i ziyaret edebilmek için görüşürler ve çocuğun velayetini almak isterler. Adalet var mıdır; Zachery kaybettikleri oğullarının yerine sempatik ve temiz bir teselli midir?
Not: Üretimler, IMDb puanına nazaran sıralanmıştır. Belgesel açıklamalarında Beyazperde ve Sinemalar sitelerinden faydalanılmıştır.
Kaynak: *****://www.buzzfeed.com/kenwhanley/m…
22. Cropsey (2009)
IMDb: 6,3
Amerika’nın Staten Island bölgesinde Cropsey ismi verilen bir kent efsanesini bahis alan belgesel, iki sinema imalcisi, kayıp beş çocuğu ve onların kaybolmalarıyla temaslı korkutucu bir adamı çevreleyen gizemi araştırıyor.
21. The Amazing Johnathan Documentary (2019)
IMDb: 6,5
Ölmek üzere olan bir sihirbazın son cinsini anlatan bir belgesel olarak başlayan The Amazing Johnathan Documentary, yapımcısı gerçeği illüzyondan ayırmaya çalışırken beklenmedik ve giderek daha tuhaf bir seyahat haline geliyor.
20. I Think We’re Alone Now (2008)
IMDb: 6,8
I Think We’re Alone Now’da direktör Sean Donnelly, 80’lerin pop yıldızı Tiffany’nin bir çift takıntılı üstün hayranını inceleyerek, tehlikeli bir biçimde ‘röntgenci’ olanların yalnızlığı ve karşılıksız sevgilerini gözler önüne seriyor.
19. Overnight (2003)
IMDb: 7,1
Hollywood duşunun daha kabus üzere yanını ayrıntılandıran Overnight, sinema imalcisi Troy Duffy’nin şişirilmiş egosunu, çok inatçılığını ve birinci uzun metrajlı sineması The Boondock Saints’in çekimlerini gözler önüne seriyor.
18. Tread (2020)
IMDb: 7,1
Rekreasyonlar, haber imgeleri ve yapılan röportajlarla güçlendirilen Tread, hududa itilmiş bir adamın gerçek hayat öyküsünü ve onun düşünülemez intikam planına odaklanıyor.
17. Wesley Willis: The Daddy of Rock ‘n’ Roll (2003)
IMDb: 7,2
Sinema, Rock ‘n’ Roll’un Babası, Chicago’da bir müzisyen ve sanatçı olan merhum, büyük Wesley Willis’in hayatından bir güne bir bakış sunuyor.
16. Hated: GG Allin and the Murder Junkies (1993)
IMDb: 7,3
Hated, geç periyot punk-rock provokatörü GG Allin ve kümesi Murder Junkies’i arsızca, saldırgan ve şiddet içeren rezillikleriyle anlatıyor. Geleceğin Joker ve The Hangover direktörü Todd Phillips’in birinci uzun metrajlı sineması Hated, son derece müstehcen, fakat bu dudak uçuklatan alt kültürün diğer bir biçimde anlatılması pek muhtemel değil.
15. A Band Called Death (2012)
IMDb: 7,5
1960’ların Motown sahnesinden çıkan Death’in punk-pre-punk’ı birinci kere yayınlandıktan yaklaşık kırk yıl daha sonra tanınan olana kadar bir tavan içinde bekledi. Death, Motown ruhunu mırıldanmak yerine heavy rock çalarak vaktin kabul edilen ırksal normlarını ortadan kaldırdı.
14. The Decline of Western Civilization (1981)
IMDb: 7,6
Bu imal, vaktin rock müzik basını tarafınca büyük ölçüde göz arkası edilen Los Angeles punk rock sahnesine bir bakış sunuyor.
13. Grey Gardens (1975)
IMDb: 7,6
Grey Gardens belgeselinin Broadway uyarlaması Tony Mükafatını kazanmıştır. Sinema versiyonunda da, tıpkı dramatik yapı korunuyor. 24 sene evvel annesine bakmak için konuta geri dönen genç Edie ve kızından öteki tutunacak kimsesi olmayan annesinin tuhaf ve dramatik hikayeleri, bu sefer da beyazperdeye taşınıyor. Maysles Kardeşler, 76 yaşındaki Edith Bouvier Beale ve kızı Edie’nin ömürlerini mercek altına yatırıyorlar. Kameralarını tuttukları bu aile East Hampton’daki Grey Garden isimli eski malikanelerinde yaşayan bir anne ve onun kızıdır. Bu ikili, yıllar boyunca yaşadıkları süreçleri kameraya kendi lisanlarıyla aktaracaklardır.
12. Beyond the Mat (1999)
IMDb: 7,6
Beyond the Mat, tüm dünyada reyting rekorları kıran Amerikan Güreşi üzerine çekilmiş, keyifli bir belgesel. Sinema, izleyicisini bu sporu bir zanaat olarak kullanan atletlerin günlük hayatlarına çekerek onlara daha yakın olmamızı sağlarken öteki yandan işin ruhsal ve sektörel boyutunu da su yüzüne çıkarıyor. 7’den 70’e dövüşe meraklı biroldukça insanı televizyon ekranları karşısında çeken sinema, bu spor üzerine yapılmış en samimi ve cazip kesitlerden birini sunuyor.
11. Three Identical Strangers (2018)
IMDb: 7,6
Üçüz olduklarını keşfeden üç evlat edinilmiş adamın gerçeküstü kıssası Three Identical Strangers, ağızları açık bırakan cinsten bir belgesel.
10. Marwencol (2010)
IMDb: 7,6
Robert Zemeckis imzalı 2018 üretimi kurgusal uyarlamasıyla ne yazık ki gölgelenen Marwencol, şok edici bir gerçek kıssaya dönüşen büyüleyici bir belgesel.
9. Capturing the Friedmans (2003)
IMDb: 7,7
1980’lerin sonunda Friedmanlar, hürmet bakılırsan bir müzik öğretmeni olan baba Arnold Friedman, anne ve konut bayanı olan Elaine Friedman ve üç yetişkin oğulları David Friedman, Seth Friedman ve Jesse Friedman, tipik bir orta sınıf Amerikan ailesidir. Her ne kadar memnun bir tabloya sahip olsalar da bir gün Arnold’un çocuk pornosu işinin ortasında olduğunun açığa çıkması ve bu bahiste suçlanması ile umulmadık ve keskin bir dönüşüm başlar. Sinema bir belgesel niteliğinde seyircisi ile buluşuyor.
8. Grizzly Man (2005)
IMDb: 7,8
Amatör boz ayı uzmanı ve tabiat eylemcisi Timothy Treadwell, kız arkadaşı ile birlikte Alaska’daki bir ulusal parkta ayıların içinde ve rastgele bir korunmadan mahrum olarak 13 yaz boyunca yaşadı. Lakin bir gün, her ikisinin de cesedi ayılar tarafınca parçalanmış olarak bulundu. Usta direktör Werner Herzog, belgesel formatındaki Ayı Adam’da bu mevtin gerisindeki gerçekler ile tabiat ile insan içindeki bağlantının seviyesini sorguluyor.
7. Anvil! The Story of Anvil (2008)
IMDb: 7,9
1970’li yılların heavy-metal müzik kümesi Anvil, 30 yıl daha sonra performanslarını yitirmeden hala uygun müzik yapıyorlar. Kümeyle daha evvel bir turnede çalışmış olan direktör Sacha Gervasi, Anvil’in hala faal müzik yaptığını göstermek için, çıktıkları bir Avrupa turnesini belgesel üslubuyla kaydeder. Ortaya çıkan sonuç ise ek sözle harikadır.
6. American Movie (1999)
IMDb: 7,9
Finansal bir yükselişe geçen bir sinema üretimcisinin, yıllar evvel terk ettiği düşük bütçeli dehşet sinemasını sonunda tamamlayarak hayalindeki projeyi finanse etme teşebbüsleri hakkında bir belgesel.
5. The Thin Blue Line (1988)
IMDb: 8,0
Teksas’da bir cinayet işlenir. Polis görgü şahitleri ve elindeki deliller ışığında davaya çözmüş üzeredir. Fakat gerçekler, biraz daha derinde yatmaktadır. Errol Morris’in çekildiği devirde olay yaratan ve idamla yargılanan bir adamı kurtaran belgeseli İnce Mavi Çizgi, belgesel tarihinin en değerli sinemalarından biri. Gerçeğin hiç bir vakit göründüğü üzere olmadığını anlatan sinema hem bir cürüm sineması tansiyonu kuruyor tıpkı vakitte mahkeme atmosferinde olayın bütün taraflarına kelam hakkı veriyor.
4. The King of Kong: A Fistful of Quarters (2007)
IMDb: 8,1
Bu belgeselde, oyun tutkunları klasik atari oyunlarında dünya rekorları kırmak için yarışırlar.
3. The Act of Killing (2013)
IMDb: 8,2
Endonezya’da yaşayan Anwar, 1960’lı yılların başında arkadaşlarıyla karaborsada küçük bir sinema çetesi kurmuştuk bir gençtir. Ne zamanki 1965’te ülkede askeri darbe gerçekleşir, kendi halindeki bu küçük çete bir anda çok sağcı bir vefat makinesine dönüşür. Komünist olarak ‘damgalanan’ yüzlerce entelektüel insan ve Çinli azınlık, bu kümenin darbecilerin takviyesi ile gerçekleştirdiği katliamlarda ömrünü kaybeder. Ortadan onlarca yıl geçer, ölen öldüğü ile kalır ve başkan Anwar konfor ve huzur içerisinde hayatını sürdürmektedir. Sinemacı Joshua Oppenheimer’ın yaşanan katliam hakkında bir belgesel yapmak için bölgeye gittiğinde, karşılaştığı bu beşerler niçiniyle şok yaşar. Çünkü 45 yıl daha sonra Anwar ve etrafındakiler yaşananları büyük bir soğukkanlılıkla, olayların geçtiği bölgelerde birebir söylemektedirlar.
2. They Shall Not Grow Old (2018)
IMDb: 8,3
Şimdiye kadar üretilmiş en kuvvetli belgesellerden biri olan They Shall Not Grow Old’un direktörlüğünü Peter Jackson üstleniyor. Belgesel, renkler, çağdaş ses ve imaj efektleriyle I. Dünya Savaşı karelerine nefes kesici bir hayat getiriyor.
1. Dear Zachary: A Letter to a Son About His Father (2008)
IMDb: 8,5
2001 yılında asistan hekim Andrew Bagby kız arkadaşından ayrıldıktan kısa müddet daha sonra öldürülür. Andrew’un vefatından kısa müddet daha sonra kız arkadaşı gebe olduğunu açıklar, bu olayın akabinde Andrew’un yakın arkadaşlarından Kurt Kuenne çocuğa bir ikram olarak bu sineması çekmeye başlar. Dostları, akrabaları ve çalışma arkadaşları Andrew hakkında sevgi dolu ve sıcak şeyler anlatırlar, konutta çekilmiş imgeler de Andrew hakkındaki bu coşkuyu doğrulamaktadır. Andrew’un annesi Kathleen ve babası David, Andrew’un eski kız arkadaşının daha evvelde yerleşmiş olduğu Labrador’a taşınırlar. Andrew’un katilinin yakalanmasını ve duruşmaya çıkarılmasını beklemektedirler. Andrew’un eski kız arkadaşıyla torunları Zachery’i ziyaret edebilmek için görüşürler ve çocuğun velayetini almak isterler. Adalet var mıdır; Zachery kaybettikleri oğullarının yerine sempatik ve temiz bir teselli midir?