İktidarın ihale matematiği

Bu anlatacağım ihale matematiğini çözen olursa lütfen bana da haber versin.

13 Nisan 2021 yazı başlığım: “Atalarımızın bulduğu matematiği Kanal İstanbul’da nasıl kullanacağız?”

Yazı AK Parti Milletvekili Ahmet Hamdi Çamlı’nın konuşmasından alıntı ile başlıyor: “Eğer benim dedem matematiği, mühendisliği icat etmemiş olsaydı, bugün bu Alman, bu Amerikan… örneğin Trump’a git bakkaldan bir sepet kahvaltılık al gel ve hesabını çıkart deseydin, benim dedem bu matematiği, bu ilmi, bilimi, teknolojiyi icat etmemiş olup, olduğu bir biçimde Trump efendi git şuradan Macron git şuradan bir kahvaltılık al kahvaltı yapalım, daha sonra da bana bir hesabını çıkart deseydik. Vallahi şu duvar kadar tahtaya gereksinim olurdu…


Bu nasıl bir matematik sözü… Anladınız mı bu matematiği?

***

örneğin öngörü;

iki süper öngörüden bahsedelim:

10 Ağustos 2018 (24 Haziran seçimleri öncesi) Cumhurbaşkanı Erdoğan “Siz bu kardeşinize yetkiyi verin, daha sonrasında şu faizle şunla bunla nasıl uğraşılır bakılırsaceksiniz”.

Dolar o günlerde 4,50 liradan süreç görüyor. Bugün ise 8,70’lerde…

31Mart lokal seçimlerindilk evvel AK Partili Yetenekli Ünal’da öngörüde bulunuyor: “Seçimden daha sonra dolar 5,0 TL’nin altına inecek” diyor. İşte o günlerde 5,30 liradan süreç bakılırsan doların bugün geldiği düzey ortada…

Lakin bunlar anlatacağım ihale matematikleri yanında daha sıradan kalacak.

Evvel eski tarihindeki iki hadiseden bahsedelim:

Türk Telekom kıssası

Özelleştirme yönetimi ve bağlı olduğu Bakanlık yerine Ulaştırma Bakanlığı, yani Binali Yıldırım’ın bakanlığı üzerinden satıldı.

Türk Telekom’un yüzde 55’ini 6,5 milyar dolara alan Hariri Ailesi, payları rehin ederek Türk Bankalarından aldığı kredilerle devlete parasını ödedi. Lakin birebir Hariri bankalara ödeme yapmazken Türk Telekom’dan çatır çatır nakit temettüleri aldı. İşte o Türk Telekom nakit gereksinimi için gitti bankalardan boğazına kadar kredi kullandı.

Hariri en sonunda tabiri caiz ise tek kuruş ödemeden aldığı milyarlarca liralık temettü paraları ile çekti gitti.

Sanki özelleşen kamu şirketleri bu türlü temettü dağıtabilir miydi? Bunun yolunu kim nasıl açtı?

Ve bugüne kadar ülkemizi milyarlarca lira ziyana sokan bu sürecin sorumlusu olarak kimse hesap verdi mi?

Binali Yıldırım mı?

Onu Ahmet Davutoğlu’nun yerine yüzde 0 oy ile Başbakan yaptık.

Marmaray’da Ek Ödeme

Gelelim 2. olaya…

22 Aralık 2009 tarihinde Yeni Şafak Gazetesinde “Ray da ray MarmaRay” başlıklı yazı kaleme almıştım.

17 Aralık 2009 tarihindeki Resmi Gazete’de Marmaray ihalesinde ek yapılandırmaya gidiliyor. Yani firmalara ek ödeme yapılıyor. Bu ödemeler için gösterilen bir kaç münasebet:

a-Döviz kuru-Türk Lirası karşılığının istikrarlı olmaması: 2006 yılında dahi 1,65 lira olan dolar/lira kuru 2009’da 1,75’e çıkmış ve bunu ihalede ek ödeme öne sürülen nedeni göstermişler.

b- İnşaat ana girdi maliyetlerindeki öngörülemeyen artış…

c- Personellik maliyetlerinde müdebbir bir tacirin öngoremeyeceği artışlar…


Evet, evet… Bu niçinleri mazeret gösteren periyodun Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım Marmaray Projesine ek ödeme çıkarttı. Ne kadar mı ek para ödendi? Kimse bilmiyor fakat 1 milyar dolara kadar bir sayı kelam konusu. Mahkemeye gidilse de keşke sayılar ortaya çıksa…

Yeni Şafak Gazetesi’nde işte bu ek ödemeyi ortaya çıkartan o yazıyı yazdım. Umudum ‘alnı secdeye giden’ AK Partinin en üst idaresi bu tıp para işlerine ‘Dur!” desin diye.

Sonuç mu? Binali Yıldırım yüzde sıfır oyla Başbakan… Davutoğlu ve Babacan ise hain…

Partiden sükunet içinde ayrılan ve giden kaç bireyler de örneğin o denli…

Sanırım Abdüllatif Şener en erken bunları görmüş ve bu günahlara ortak olmamak için gitmiş.

Açıkçası ben de bunları o kadar erken gorebilen birisi değilim. Uğraşıyorum alışılmış…

Osmangazi Köprüsü ve Sayılar

Artık gelelim gündemdeki ihaleler matematiğine…

Ulaştırma Bakanı Adil Karaismailoğlu Aralık 2020’de TBMM’de Bütçe konuşması yapıyor: “Osmangazi Köprüsü garantileri dolduruyor, sayılar burada” diyor ancak Osmangazi Köprüsüne 2020 yılı için 6’şar aylık paketler halinde 1,6 milyar ve 1,75 milyar liralık iki Hazine ödemesi yapılıyor.

Sizce Adil Karaismailoğlu’nun bu ödemelerden haberi yok mudur? Haberi varsa TBMM’de o konuşmayı nasıl yapmıştır?

UYGUN Parti Küme Lideri Prof. Dr. İsmail Tatlıoğlu’nun Osmangazi Köprüsü hakkındaki sorularına net yanıt verilmiş midir?

Gelin bu bahiste biraz eskiye gidelim

Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım’dan açıklama (Dünya Gazetesi 19 Aralık 2015): “İstanbul İzmir otoyolu inşaatına şu ana kadar 12 milyar 250 milyon lira harcandı. Projenin toplam maliyeti 6,7 milyar dolar. Finansman maliyetini de koyduğumuz vakit 15 milyar doları buluyor”

Size sorarım… 6,7 milyar doların faiz maliyeti 8,3 milyar dolar nasıl oluyor? Bu matematiği bana birisi anlatsın.

19 Haziran 2009: İstanbul-İzmir otoyol (Körfez geçiş köprüsü dahil) ihalesi sonuçlandı.

03 Temmuz 2009 Hürriyet Gazetesi haberi: “Bakan Binali Yıldırım 6 milyar dolarlık İstanbul-İzmir’i onayladı ‘Bizde otoyol bedava’ dedi.”

-Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ın da katıldığı görüşmede verilen bilgilere bakılırsa, projede araba için fiyat İzmit Körfez Köprüsü için KDV hariç 35 dolar, Yıldırım, bir gazetecinin, “Türkiye’de otoyol geçiş fiyatları epeyce değerli. Yeni yapılacak otoyolda da fazla fiyat verilecek mi” sorusu üzerine, şu biçimde konuştu: “Bu yanlış bir niyet. Türkiye’de otoyol fiyatları dünyaya bakılırsa epeyce daha ucuz, hatta ücretsiz. Her hizmetin bir bedeli var. Biz toplumsal devlet olarak kullanıcıya seçenek sunuyoruz. Yalnızca köprüyü yapıp buradan geçeceksiniz demiyoruz. Vatandaş istediği yolu kendi seçiyor. İşletmeci isterse taban fiyatı olarak belirlediğimiz fiyatı daha epeyce araç geçmesi için aşağıya çekebilir.”-

(Not: YSS Köprüsünde büyük araçlar mecburî tutuluyor…. Birisi Binali Yıldırım›a bu konuşmasını hatırlatsa nasıl olur?)

Haydi biz buna 6,7 milyar dolar diyelim. bu biçimde kur 1,80 ve TL bazında 12,0 milyar lira eder…

Proje 2019’da büsbütün bitti. Bütün harcamaların 2019’da yapıldığını kabul edelim. Enflasyona bakılırsa 12,0 milyar TL 2019 fiyat karşılığı 30,5 milyar TL eder.

Bakın burada bütün fakat bütün harcamaların 2019’da yapıldığını var iseyıyoruz. Dolar karşılığı 5,5 milyar dolar ediyor. Hakikaten Türkiye’de yapılan beton işinde fiyatlar kur bazında tıpkı artmıyor. En azından emekçi fiyatları… (Pardon… Marmaray’da çalışan personellere olağandışı fiyat verilmiş ve o sayede firmaya ek ödeme çıkartılmıştı…)

TL bazında artması ancak dolar bazında düşmesi gereken ihale maliyeti kurdele kesilirken Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafınca belirtildi: “İstanbul-İzmir otoyolu ve Osmangazi Köprüsü üretim maliyeti 11 milyar dolar

Bitti….

***

Artık bize şu sıradan matematik ile 2010 yılında başlayan ve özkaynak kullanması mecburî olan ve de 2016 yılından beri Osmangazi Köprüsü üzerinden yılda 650 milyon dolar alan projede kredi maliyeti nasıl 8,3 milyar dolar oluyor? (Şu ana kadar 2,7 milyar dolar yolculardan ve Hazine’den şirkete ödenmiş oldu)

Başlarken 6,7 milyar dolar

ancak biterken 11 milyar dolar maliyet nasıl çıkıyor?

Bu matematik nasıldır; bu matematiği kim kullanıyor?

YSS Köprüsü ne vakit Milletin olacak?

3. Boğaz Köprüsü hakkında Binali Yıldırım›ın ihale vakti açıklamaları üzerinden geçen hafta yazdım: “10 yıl 2 ay 20 gün yapım+işletim müddeti var” demişti. (Bunu Binali Yıldırım söylüyor -29 Mayıs 2012 Sabah Gazetesi).

Bu hesaba nazaran Yavuz Sultan Selim Köprüsü-YSS Ağustos 2023’de artık devlete geçmiş olacak ve Millete fazlaca daha ucuza kullandırabileceğiz.

Ancak o da ne?

Mehmet Acet’e aldatıcı bilgiler verilirken galiba bir gerçeği halka açıklamadan gaf yoluyla söyledilar. Mehmet Acet YSS Köprüsü’nün 6 yıl daha sonra devlete devredileceğini yazdı.

Olamaz ancak…

İhaleyi kazanan firma 10 yıl 2 ay 20 gün ortasında köprüyü YAPIM+İŞLETİM kuralı ile kazandı. Kaide buydu.

esasen yılda en az 800 milyon dolar Hazine garantisi var. 29 Mayıs 2013’de temeli atılıp imaline başlanmıştı. Bu tarihe 10 yıl 2 ay 20 gün ekleyin…

Şu an 2021›deyiz ve Mehmet Acet YSS’nin evresine 6 yıl var diyor.

Hatırlarsanız geçen yıl da YSS Köprüsünü Çinlilere satacaklardı. Devlete zamanına 2 yıl kala Çinliler niye köprüyü alsınlar? Tabi biz de o denli sanıyormuşuz.

Galiba Hazine garantili müteahhitler ihalelerden daha sonra yeni ek işletim mühletleri alıyorlar. Bu ek işletim mühleti demek; fazladan devletten yılda 800-900 milyon dolar daha almak demek. Ya da 4 yıl daha ek mühlet için firmaya 3,2 milyar dolar daha kıyak demek.

Sanki ihale daha sonrası çıkan ve Millete açıklanmayan bu ek kıyaklar nasıl oluyor? Umarım Uğur Emek hoca bize bunun gerçeğini bulur ve müellif.

Bu ortada Kuzey Marmara Otoyolunda ihalede verilen araç garantileri ve işletim mühletleri de uzatılmış. Bunları da Çiğdem Toker tekraren yazdı ve yazıyor.

Biz şimdilik burada keselim ve yarına devam edelim. Bu matematik ile 3. Havalimanında neler oldu; Kalan İstanbul’da açıklanan sayılar ne kadar gerçek?

Bunlar Türk Halkının, yani 83,5 milyonun paraları. Her bir uzatma yahut yapılandırma milyar milyar dolarlık kıyaklar demektir. Bu paralar nereye ve kime gidiyor? Milletin sofrasına ortak edilmiş olan bu Hazine garantili müteahhitlere geçilen ek kıyak kaynakları yazmaya devam edeceğiz.
 
Üst