Türkiye ekonomisindeki en büyük problemlerden biri olan enflasyon, düşmek bilmiyor. Alım gücü her geçen gün daha da düşerken, artan maliyetler enflasyonu her ay bir tık üst taşıyor. bununla birlikte enflasyonla bir arada faizler de yüksek düzeyde kalırken, Merkez düşük faiz için bile enflasyonu işaret ediyor. Türk-İş’in çalışmasına bakılırsa yılın birinci altı ayı itibariyle fiyatlardaki artış yüzde 10,61 olurken, besin enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 17,84, yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 18,08 olarak hesaplandı.
Çalışmaya nazaran, dört kişilik bir ailenin besin için yapması gereken taban harcama meblağı bundan evvelki aya nazaran yüzde 1,22 oranında artış gösterdi. Çalışmaya nazaran, yılın birinci altı ayı itibariyle fiyatlardaki artış yüzde 10,61 olurken, besin enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 17,84, yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 18,08 olarak hesaplandı. bu biçimdece düşük enflasyon bir daha öbür bahara kaldı. Bilhassa besin fiyatlarında ve genel olarak temel mal ve hizmet mamüllerindeki fiyat artışı, çalışanların ve bir bütün olarak iktisaden dar ve sabit gelirli bölümlerin geçim kaidelerini olumsuz etkilemeye devam ediyor. Gelir artışının sonlu, elde edilen gelirin de temel gereksinimleri karşılamaktan uzak olması kararı ömür koşulları -emekçi kesim için- daha da ağırlaşıyor.
Pandemi önlemleri çerçevesinde uygulanan ‘kısmi ve tam kapanma’ periyotları daha sonrası gelen ‘kademeli normalleşme’ ile bir arada, aile bütçesinde değerli yükü bulunan besin fiyatlarındaki artış devam etti. Tarım dalı uzmanları, besin fiyatlarındaki artışın yalnızca tarladan sofraya gelme sürecindeki aracılardan kaynaklanmadığının altını çiziyor. Bilhassa besin dışı maliyetlerdeki yüksek artışın besin fiyatlarını olumsuz etkilediğine işaret ediliyor. Üretici fiyatları ile tüketici fiyatları içindeki yüksek oranlı fark da dikkate alındığında, bilhassa besin fiyatlarındaki artışın bir süre daha devam edeceği ortaya çıkıyor.
KAYITLI ÇALIŞANLARIN YARISI TABAN FİYATLI
Türk-İş raporuna göre, kuşkusuz bu fiyatların çalışanlar açısından günlük hayatta bir ‘karşılığı’ bulunmuyor. Kayıtlı çalışanların yarısından fazlası taban fiyat seviyesinde bir gelir elde ediyor. Ülkedeki ortalama gelir minimum fiyatın biraz üzerinde. Patron ve hükümet tarafınca oyoldukçaluğuyla bekar bir çalışan emekçi için belirlenen net günlük taban fiyat 94,20 TL. Kayıt dışı çalışan, pandemi devrinde kısa çalışma ödeneği, nakdi fiyat dayanağı alan milyonlarca çalışanın gelir bu fiyatın bile altında. Mevcut fiyat seviyesi ile temel gereksinimler için yapılması gereken minimum harcama meblağı içindeki fark, gelir dağılımındaki adaletsizliğin, eşitsizliğin değerli bir göstergesi oluyor.
YALNIZCA BESİN İÇİN 2 BİN 864 LİRA GEREKİYOR
Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcanması meblağı (açlık sınırı) 2.864,82 TL olarak belirlendi. Besin harcanması ile birlikte giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi gereksinimler için yapılması mecburî öteki aylık harcamalarının toplam fiyatı ise (yoksulluk sınırı) 9.331,67 TL oldu. Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 3.473,37 TL olarak gerçekleşti.
TABAN FİYAT AÇLIK HUDUDUNUN ALTINDA
Minimum fiyat bir daha açlık sonunun altında. Taban fiyat ile bir kişinin ömür maliyeti içindeki fark 650 TL’ye ulaştı. Dört kişilik bir ailenin günlük besin harcanması (mutfak masrafı) 100 TL’ye dayandı. Günlük yapılması gereken toplam harcama meblağı (aile bütçesi) ise 311 TL oldu. Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin besin için yapması gereken minimum harcama meblağı bundan evvelki aya göre yüzde 1,22 oranında artış gösterdi. Mevsim kurallarına karşın besin fiyatlarındaki artış eğilimi devam ediyor.
Çalışmaya nazaran, dört kişilik bir ailenin besin için yapması gereken taban harcama meblağı bundan evvelki aya nazaran yüzde 1,22 oranında artış gösterdi. Çalışmaya nazaran, yılın birinci altı ayı itibariyle fiyatlardaki artış yüzde 10,61 olurken, besin enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 17,84, yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 18,08 olarak hesaplandı. bu biçimdece düşük enflasyon bir daha öbür bahara kaldı. Bilhassa besin fiyatlarında ve genel olarak temel mal ve hizmet mamüllerindeki fiyat artışı, çalışanların ve bir bütün olarak iktisaden dar ve sabit gelirli bölümlerin geçim kaidelerini olumsuz etkilemeye devam ediyor. Gelir artışının sonlu, elde edilen gelirin de temel gereksinimleri karşılamaktan uzak olması kararı ömür koşulları -emekçi kesim için- daha da ağırlaşıyor.
Pandemi önlemleri çerçevesinde uygulanan ‘kısmi ve tam kapanma’ periyotları daha sonrası gelen ‘kademeli normalleşme’ ile bir arada, aile bütçesinde değerli yükü bulunan besin fiyatlarındaki artış devam etti. Tarım dalı uzmanları, besin fiyatlarındaki artışın yalnızca tarladan sofraya gelme sürecindeki aracılardan kaynaklanmadığının altını çiziyor. Bilhassa besin dışı maliyetlerdeki yüksek artışın besin fiyatlarını olumsuz etkilediğine işaret ediliyor. Üretici fiyatları ile tüketici fiyatları içindeki yüksek oranlı fark da dikkate alındığında, bilhassa besin fiyatlarındaki artışın bir süre daha devam edeceği ortaya çıkıyor.
KAYITLI ÇALIŞANLARIN YARISI TABAN FİYATLI
Türk-İş raporuna göre, kuşkusuz bu fiyatların çalışanlar açısından günlük hayatta bir ‘karşılığı’ bulunmuyor. Kayıtlı çalışanların yarısından fazlası taban fiyat seviyesinde bir gelir elde ediyor. Ülkedeki ortalama gelir minimum fiyatın biraz üzerinde. Patron ve hükümet tarafınca oyoldukçaluğuyla bekar bir çalışan emekçi için belirlenen net günlük taban fiyat 94,20 TL. Kayıt dışı çalışan, pandemi devrinde kısa çalışma ödeneği, nakdi fiyat dayanağı alan milyonlarca çalışanın gelir bu fiyatın bile altında. Mevcut fiyat seviyesi ile temel gereksinimler için yapılması gereken minimum harcama meblağı içindeki fark, gelir dağılımındaki adaletsizliğin, eşitsizliğin değerli bir göstergesi oluyor.
YALNIZCA BESİN İÇİN 2 BİN 864 LİRA GEREKİYOR
Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcanması meblağı (açlık sınırı) 2.864,82 TL olarak belirlendi. Besin harcanması ile birlikte giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi gereksinimler için yapılması mecburî öteki aylık harcamalarının toplam fiyatı ise (yoksulluk sınırı) 9.331,67 TL oldu. Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 3.473,37 TL olarak gerçekleşti.
TABAN FİYAT AÇLIK HUDUDUNUN ALTINDA
Minimum fiyat bir daha açlık sonunun altında. Taban fiyat ile bir kişinin ömür maliyeti içindeki fark 650 TL’ye ulaştı. Dört kişilik bir ailenin günlük besin harcanması (mutfak masrafı) 100 TL’ye dayandı. Günlük yapılması gereken toplam harcama meblağı (aile bütçesi) ise 311 TL oldu. Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin besin için yapması gereken minimum harcama meblağı bundan evvelki aya göre yüzde 1,22 oranında artış gösterdi. Mevsim kurallarına karşın besin fiyatlarındaki artış eğilimi devam ediyor.