Dünya için insanoğlu talih mı şanssızlık mı? Daha uygununu hak eden kim? Dünya mı, yoksa biz mi? Global ısınma ve iklim değişikliği artık yadsınamaz bir gerçek! Tahlili için her birimizin elini taşın altına koyması gerekiyor. Sizi bu gerçeğin içine çekerek derinden sarsacak, birbirinden özel sinema ve belgeselleri bu yazımızda derledik.
17. Hell / Cehennem (2011) – IMDb: 5.9
Sinema, iklim krizinin toplumları yok etmesinden daha sonra Almanya’nın çorak yerlerinde, erkek arkadaşı Phillip ve küçük kız kardeşi Leonie ile bir arada seyahat yapan Marie isminde genç bir bayan hakkında. Su kaynakları süratle tükenirken ne yapacağını bilemeyen bir küme insan, kısıtlı kaynaklar için neleri göze alabilecekler?
16. Waterworld / Su Dünyası (1995) – IMDb: 6.2
Sinema gişede bekleneni vermese de kesinlikle izlenmesi gereken başyapıtlar içinde kabul ediliyor. Yerküredeki tüm buzulların eridiği ve kalan insanların sular üzerindeki derme çatma yapılarda yaşamaya çalıştığı bir dünya düşünün. Sefalet ve ilkelliğin baş gösterdiği bu yeni dünyadaki insanların başına bir de yağmacı çeteler bela oluyor. Beşerler, yaşama tutunmak için kendilerini kurtarmaya gelecek olan dövmeli küçük bir kız çocuğunu bekliyor.
15. The Hottest August (2019) – IMDb: 6.3
New York, 2017’nin Ağustos ayını yaşıyor ve hiç bir şey evvelden olduğu üzere değil. Kıyılarda kasırgalar, içeride orman yangınları… Gündelik ömrün karmaşasında sürüklenen insanların başında bir soru belirmeye başlıyor: Bizi nasıl bir gelecek bekliyor? Sinema bir topluma ayna tutarken bizi de dünyanın geleceği hakkında düşünmeye sürüklüyor.
14. The Day After Tomorrow / Yarından daha sonra (2004) – IMDb: 6.4
Global ısınma kararı Antarktika kıtasından devasa bir buz kütlesi kopar. İklim bilimci Jack, en büyük kabusuyla burun burunadır. Halkın bu felaketten dönüşün olmayacağını anlaması uzun sürmez. Beşerler panik halinde itimatla yaşayabileceği yerlere göç etmeye çalışırken Jack, her insanın bilakis kaosun ortasına kendisini atar. Zira sevdiklerinin canları tehlikededir.
13. Cool It (2010) – IMDb: 6.9
Bu belgesel başkalarından biraz farklı! Belgeseli hazırlayan Danimarkalı bilim insanı Bjorn Lomborg’un niye “şüpheci çevreci” olarak anıldığını bu sineması izlediğinizde anlayacaksınız! Genel görüşün bilakis Lomborg, dünyayı bekleyen bir etraf felaketinin olmadığını savunuyor. Belgeselinde kendisine karşı çıkan bilim beşerlerine da yer veriyor.
12. La Glace et le Ciel / Antartica: Ice and Sky / Antarktika: Buz ve Gökyüzü (2015) – IMDb: 6.9
Claude Lorius’un global ısınmaya dikkat geçen birinci bilim insanı olduğunu biliyor muydunuz? Neredeyse ömrünün tamamını Antarktika buzullarını incelemeye adayan Lorius, yerkürenin binlerce yıllık tarihinin bu kütleler altında donmuş olduğunu söylüyor. Geleceğimiz için insanlığa düşen büyük sorumluluğun altını çiziyor ve ekliyor: “Lütfen geç kalmayın!”
11. Snowpiercer / Kar Küreyici (2013) – IMDb: 7.1
İnsanoğlunun başına ne felaket gelirse gelsin toplumsal eşitsizliğin hiç bitmeyeceğini bu sineması izlerken bir defa daha anlayacaksınız. Yanlış giden bir deney kararında dünyanın tekrar buzul çağına döndüğü sinemada, hayatta kalan insanların yaşadıkları trende verdiği hayat uğraşı anlatılıyor. Tren içerisinde ayrıcalık sahibi olan ön vagondakiler ile neredeyse açlık hududunda yaşayan art vagondaki beşerler içinde tansiyon bir ayaklanmaya yol açar mu dersiniz? Sinemanın ayrıyeten bir de dizisi var.
10. Cooked: Survival by Zip Code (2018) – IMDb: 7.2
Judith Helfand’ın yönettiği Cooked: Survival by Zip Code; yirmi yedi yıl evvel, 1995 Temmuz’unda Chicago’daki sıcaklığın arka arda beş gün boyunca 100 derecenin üzerinde kaldığı ve bu yüzden 739 kişinin hayatını kaybettiği felaketi ele alıyor. Natürel ki büyük ölçüde kayda geçmeyen sırlardan biri, sosyoekonomik durumu yüksek olan yerleşim yerlerinde hiç bir kaybın olmaması! Global ısınmaya ve olağandışı sıcaklık değişimlerine farklı bir pencereden bakan bu sinema, yürek burkan bilgileriyla kesinlikle izlenmesi gerekenlerden.
9. 2040 (2019) – IMDb: 7.2
Babaların evlatları için yapmayacağı şey yoktur! Avustralyalı bir baba olan Damon Gameau, dört yaşındaki kızı için bundan 20 yıl daha sonra hayatın nasıl olabileceğini düşlüyor. İklim değişikliğiyle gayrette en büyük riskin ezici bir çaresizlik duygusu olduğunu savunan direktör, bize değişimin mümkün olduğuna dair bir umut aşılamayı amaçlıyor.
8. The Human Element (2018) – IMDb: 7.3
Beşerler, el değdirdiği her şeyi bir süre daha sonra bozuyor mu? Değer bilmez bir canlı tipi müyüz? Tabiatın değişimlerini fotoğraflayan James Balog, dört elementin geçirdiği evreleri ölümsüzleştirirken insanı da beşinci element olarak sayıyor. Beşerler tabiata yarar mı sağlayacak, yoksa geri dönülmez bir bozulmanın başkahramanı mı olacaklar? Balog, bu soruların karşılıklarını ararken bizlere de izlemesi keyifli bir belgesel sunuyor.
7. Beasts of the Southern Wild / Düşler Diyarı (2012) – IMDb: 7.3
Cannes ve Sundance şenliklerinde değerli kategorilerde ödüllere layık görülen sinema, global ısınmanın insanlığı nerelere sürükleyeceğini gözler önüne seriyor. Altı yaşındaki Hushpuppy ve onun hasta babası Wink, Louisiana Bayou’da ‘Leğen’ olarak isimlendirilen bir adada küçük bir toplulukta yaşıyor. Wink, yükselen deniz düzeylerinden muhafazaya yardımcı olan set sisteminin ötesinde yaşamasına karşın yaşadığı coğrafyayı epey seviyor. Fakat günün birinde ölümcül bir hastalık her insanın endişeli düşü olmaya başlıyor.
6. Thank You for the Rain / Yağmur İçin Teşekkürler (2017) – IMDb: 7.9
Kenya’da küçük bir çiftçi olan Kisilu; dört yıl boyunca iklim değişikliğinin kendisi, ailesi, köyü ve etrafı üstündeki yansımalarını kamerasıyla kaydeder. Sel, kuraklık ve fırtınaların yanı sıra bunların beşerler üstündeki ruhsal tesirlerini de sinemaya alır. Ferdi olarak başlayan bu hareket gitgide büyür ve Kisilu’nun sesi nihayet tüm dünyada duyulmaya başlar. Paris’teki BM iklim müzakerelerinde ve COP21’de konuşmalar yapan direktör, bu süreçte sinemaya aldıklarını belgesele dönüştürdü.
5. RiverBlue / Irmak Mavisi (2017) – IMDb: 8.2
RiverBlue, global moda sanayisinin karanlık tarafını ortaya çıkarıyor. Tüm bu değişimi belgeleyen ünlü kürekçi ve çevreci Mark Angelo tarafınca yönetilen, dünya çapında gibisi görülmemiş bir ırmak macerası karşınızda! Irmak Mavisi, giysi bölümündeki tüketim çılgınlığının dünyanın en değerli ırmaklarına neler yaptığı konusuna farkındalık getiriyor.
4. Earth: The Operator’s Manual (2012) – IMDb: 8.2
Jeolog Richard Alley, izleyicileri mavi gezegendeki iklim tarihinin fosil yakıtlarla olan bağlantısını anlatan bir serüvene davet ediyor. Daha sağlıklı bir gezegen için sürdürülebilir tahliller sunan sinema, siyasi polemik yaratmak yerine seyircilerde güç dolu ve optimist izler bırakmayı amaçlıyor. Üç kısımlık seri halinde farklı bahislere değinen bu belgesel sinemanın her kısmı çok değişik bilgiler içeriyor.
3. Before the Flood / Tufandan Evvel (2016) – IMDb: 8.2
Leonardo DiCaprio’nun oyunculuğunu beğenmeyen var mıdır? Sanmıyoruz. Bu vakte kadar farklı karakterleri hakkıyla ortaya koyan başarılı aktörün, dünyayı yaşanabilir kılmak ismine yaptıklarından ne kadar haberdarız? Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Elçisi olan DiCaprio, yapımcılığını üstlendiği bu belgeselde farkındalık yaratmak için mağduriyet hayatış bölgeleri tek tek ziyaret ediyor. Siyasilere ve dünyada kelamı geçen markalara da bildirisini iletmekten çekinmiyor.
2. Princess Mononoke / Prenses Mononoke (1997) – IMDb: 8.4
Sıradaki sinemamız, anime tutkunları için. Prenses Mononoke, Hayao Miyazaki imali bir Japon animasyon sineması ve değişik de bir hikayesi var. Sinemada ölümcül bir lanete yakalanan prens Ashitaka, bir deva bulmak üzere yola düşer. Beklemediği bir anda kendisini madenci kenti ile orman hayvanları içindeki bir savaşın ortasında bulur. Ashitaka, hem barışı getirmek tıpkı vakitte kurt kızı San’ın inancını kazanmak için savaşta kendini ortaya koyar. Ormanı koruyan doğaüstü yaratıklarla tabiatın kaynaklarını süratle ve zalimce tüketen insanların amansız uğraşını bahis alan bu sinema, dünyadaki her canlının güzel yaşamayı hak ettiği gerçeğini fantastik bir lisanla aktarıyor.
1. Interstellar / Yıldızlararası (2014) – IMDb: 8.6
Global ısınma ve iklim değişimi, yeryüzünü yaşanmaz hale getirir. Kuraklık, insan kuşağının dünyada daha fazla yaşayamayacağı gerçeğini apaçık ortaya koyar. Alternatif bir hayat alanı bulma umuduyla yola çıkan NASA pilotu Joseph’in ise sandığı kadar vakti yoktur.
17. Hell / Cehennem (2011) – IMDb: 5.9
Sinema, iklim krizinin toplumları yok etmesinden daha sonra Almanya’nın çorak yerlerinde, erkek arkadaşı Phillip ve küçük kız kardeşi Leonie ile bir arada seyahat yapan Marie isminde genç bir bayan hakkında. Su kaynakları süratle tükenirken ne yapacağını bilemeyen bir küme insan, kısıtlı kaynaklar için neleri göze alabilecekler?
16. Waterworld / Su Dünyası (1995) – IMDb: 6.2
Sinema gişede bekleneni vermese de kesinlikle izlenmesi gereken başyapıtlar içinde kabul ediliyor. Yerküredeki tüm buzulların eridiği ve kalan insanların sular üzerindeki derme çatma yapılarda yaşamaya çalıştığı bir dünya düşünün. Sefalet ve ilkelliğin baş gösterdiği bu yeni dünyadaki insanların başına bir de yağmacı çeteler bela oluyor. Beşerler, yaşama tutunmak için kendilerini kurtarmaya gelecek olan dövmeli küçük bir kız çocuğunu bekliyor.
15. The Hottest August (2019) – IMDb: 6.3
New York, 2017’nin Ağustos ayını yaşıyor ve hiç bir şey evvelden olduğu üzere değil. Kıyılarda kasırgalar, içeride orman yangınları… Gündelik ömrün karmaşasında sürüklenen insanların başında bir soru belirmeye başlıyor: Bizi nasıl bir gelecek bekliyor? Sinema bir topluma ayna tutarken bizi de dünyanın geleceği hakkında düşünmeye sürüklüyor.
14. The Day After Tomorrow / Yarından daha sonra (2004) – IMDb: 6.4
Global ısınma kararı Antarktika kıtasından devasa bir buz kütlesi kopar. İklim bilimci Jack, en büyük kabusuyla burun burunadır. Halkın bu felaketten dönüşün olmayacağını anlaması uzun sürmez. Beşerler panik halinde itimatla yaşayabileceği yerlere göç etmeye çalışırken Jack, her insanın bilakis kaosun ortasına kendisini atar. Zira sevdiklerinin canları tehlikededir.
13. Cool It (2010) – IMDb: 6.9
Bu belgesel başkalarından biraz farklı! Belgeseli hazırlayan Danimarkalı bilim insanı Bjorn Lomborg’un niye “şüpheci çevreci” olarak anıldığını bu sineması izlediğinizde anlayacaksınız! Genel görüşün bilakis Lomborg, dünyayı bekleyen bir etraf felaketinin olmadığını savunuyor. Belgeselinde kendisine karşı çıkan bilim beşerlerine da yer veriyor.
12. La Glace et le Ciel / Antartica: Ice and Sky / Antarktika: Buz ve Gökyüzü (2015) – IMDb: 6.9
Claude Lorius’un global ısınmaya dikkat geçen birinci bilim insanı olduğunu biliyor muydunuz? Neredeyse ömrünün tamamını Antarktika buzullarını incelemeye adayan Lorius, yerkürenin binlerce yıllık tarihinin bu kütleler altında donmuş olduğunu söylüyor. Geleceğimiz için insanlığa düşen büyük sorumluluğun altını çiziyor ve ekliyor: “Lütfen geç kalmayın!”
11. Snowpiercer / Kar Küreyici (2013) – IMDb: 7.1
İnsanoğlunun başına ne felaket gelirse gelsin toplumsal eşitsizliğin hiç bitmeyeceğini bu sineması izlerken bir defa daha anlayacaksınız. Yanlış giden bir deney kararında dünyanın tekrar buzul çağına döndüğü sinemada, hayatta kalan insanların yaşadıkları trende verdiği hayat uğraşı anlatılıyor. Tren içerisinde ayrıcalık sahibi olan ön vagondakiler ile neredeyse açlık hududunda yaşayan art vagondaki beşerler içinde tansiyon bir ayaklanmaya yol açar mu dersiniz? Sinemanın ayrıyeten bir de dizisi var.
10. Cooked: Survival by Zip Code (2018) – IMDb: 7.2
Judith Helfand’ın yönettiği Cooked: Survival by Zip Code; yirmi yedi yıl evvel, 1995 Temmuz’unda Chicago’daki sıcaklığın arka arda beş gün boyunca 100 derecenin üzerinde kaldığı ve bu yüzden 739 kişinin hayatını kaybettiği felaketi ele alıyor. Natürel ki büyük ölçüde kayda geçmeyen sırlardan biri, sosyoekonomik durumu yüksek olan yerleşim yerlerinde hiç bir kaybın olmaması! Global ısınmaya ve olağandışı sıcaklık değişimlerine farklı bir pencereden bakan bu sinema, yürek burkan bilgileriyla kesinlikle izlenmesi gerekenlerden.
9. 2040 (2019) – IMDb: 7.2
Babaların evlatları için yapmayacağı şey yoktur! Avustralyalı bir baba olan Damon Gameau, dört yaşındaki kızı için bundan 20 yıl daha sonra hayatın nasıl olabileceğini düşlüyor. İklim değişikliğiyle gayrette en büyük riskin ezici bir çaresizlik duygusu olduğunu savunan direktör, bize değişimin mümkün olduğuna dair bir umut aşılamayı amaçlıyor.
8. The Human Element (2018) – IMDb: 7.3
Beşerler, el değdirdiği her şeyi bir süre daha sonra bozuyor mu? Değer bilmez bir canlı tipi müyüz? Tabiatın değişimlerini fotoğraflayan James Balog, dört elementin geçirdiği evreleri ölümsüzleştirirken insanı da beşinci element olarak sayıyor. Beşerler tabiata yarar mı sağlayacak, yoksa geri dönülmez bir bozulmanın başkahramanı mı olacaklar? Balog, bu soruların karşılıklarını ararken bizlere de izlemesi keyifli bir belgesel sunuyor.
7. Beasts of the Southern Wild / Düşler Diyarı (2012) – IMDb: 7.3
Cannes ve Sundance şenliklerinde değerli kategorilerde ödüllere layık görülen sinema, global ısınmanın insanlığı nerelere sürükleyeceğini gözler önüne seriyor. Altı yaşındaki Hushpuppy ve onun hasta babası Wink, Louisiana Bayou’da ‘Leğen’ olarak isimlendirilen bir adada küçük bir toplulukta yaşıyor. Wink, yükselen deniz düzeylerinden muhafazaya yardımcı olan set sisteminin ötesinde yaşamasına karşın yaşadığı coğrafyayı epey seviyor. Fakat günün birinde ölümcül bir hastalık her insanın endişeli düşü olmaya başlıyor.
6. Thank You for the Rain / Yağmur İçin Teşekkürler (2017) – IMDb: 7.9
Kenya’da küçük bir çiftçi olan Kisilu; dört yıl boyunca iklim değişikliğinin kendisi, ailesi, köyü ve etrafı üstündeki yansımalarını kamerasıyla kaydeder. Sel, kuraklık ve fırtınaların yanı sıra bunların beşerler üstündeki ruhsal tesirlerini de sinemaya alır. Ferdi olarak başlayan bu hareket gitgide büyür ve Kisilu’nun sesi nihayet tüm dünyada duyulmaya başlar. Paris’teki BM iklim müzakerelerinde ve COP21’de konuşmalar yapan direktör, bu süreçte sinemaya aldıklarını belgesele dönüştürdü.
5. RiverBlue / Irmak Mavisi (2017) – IMDb: 8.2
RiverBlue, global moda sanayisinin karanlık tarafını ortaya çıkarıyor. Tüm bu değişimi belgeleyen ünlü kürekçi ve çevreci Mark Angelo tarafınca yönetilen, dünya çapında gibisi görülmemiş bir ırmak macerası karşınızda! Irmak Mavisi, giysi bölümündeki tüketim çılgınlığının dünyanın en değerli ırmaklarına neler yaptığı konusuna farkındalık getiriyor.
4. Earth: The Operator’s Manual (2012) – IMDb: 8.2
Jeolog Richard Alley, izleyicileri mavi gezegendeki iklim tarihinin fosil yakıtlarla olan bağlantısını anlatan bir serüvene davet ediyor. Daha sağlıklı bir gezegen için sürdürülebilir tahliller sunan sinema, siyasi polemik yaratmak yerine seyircilerde güç dolu ve optimist izler bırakmayı amaçlıyor. Üç kısımlık seri halinde farklı bahislere değinen bu belgesel sinemanın her kısmı çok değişik bilgiler içeriyor.
3. Before the Flood / Tufandan Evvel (2016) – IMDb: 8.2
Leonardo DiCaprio’nun oyunculuğunu beğenmeyen var mıdır? Sanmıyoruz. Bu vakte kadar farklı karakterleri hakkıyla ortaya koyan başarılı aktörün, dünyayı yaşanabilir kılmak ismine yaptıklarından ne kadar haberdarız? Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Elçisi olan DiCaprio, yapımcılığını üstlendiği bu belgeselde farkındalık yaratmak için mağduriyet hayatış bölgeleri tek tek ziyaret ediyor. Siyasilere ve dünyada kelamı geçen markalara da bildirisini iletmekten çekinmiyor.
2. Princess Mononoke / Prenses Mononoke (1997) – IMDb: 8.4
Sıradaki sinemamız, anime tutkunları için. Prenses Mononoke, Hayao Miyazaki imali bir Japon animasyon sineması ve değişik de bir hikayesi var. Sinemada ölümcül bir lanete yakalanan prens Ashitaka, bir deva bulmak üzere yola düşer. Beklemediği bir anda kendisini madenci kenti ile orman hayvanları içindeki bir savaşın ortasında bulur. Ashitaka, hem barışı getirmek tıpkı vakitte kurt kızı San’ın inancını kazanmak için savaşta kendini ortaya koyar. Ormanı koruyan doğaüstü yaratıklarla tabiatın kaynaklarını süratle ve zalimce tüketen insanların amansız uğraşını bahis alan bu sinema, dünyadaki her canlının güzel yaşamayı hak ettiği gerçeğini fantastik bir lisanla aktarıyor.
1. Interstellar / Yıldızlararası (2014) – IMDb: 8.6
Global ısınma ve iklim değişimi, yeryüzünü yaşanmaz hale getirir. Kuraklık, insan kuşağının dünyada daha fazla yaşayamayacağı gerçeğini apaçık ortaya koyar. Alternatif bir hayat alanı bulma umuduyla yola çıkan NASA pilotu Joseph’in ise sandığı kadar vakti yoktur.